Yelisaveta Baqryana - Ah, belə gecələr əzabdır dostum!
12.07.24
Avanqard.net tanınmış bolqar şair-tərcüməçi, ictimai xadim, Dimitrov mükafatı lauretı Yelisaveta Baqryananın şeirlərini təqdim edir.
Mənim nəğməm
Apar məni qayıqçı, apar o yelkəninlə Qoy yaraq dalğaların sonsuz üfüqlərini. Elə bil uçur göyə ağ şırımlar səninlə Uçur qağayılartək önündə şəfəqlərin.
Yetək göy dənizlərə, əlvida bu körfəzə Öpsün dodaqlarımız dalğaların duzunu Cənub yelindən coşan yelkəninlə üz-üzə Ağappaq ilğım kimi üzək sular uzunu.
Dənizdə mən, qayıqçı söylərəm o nəğməni. Vətənimiz haqqında, özü də lap təzədir. Adı buludlar kimi üstümə kölgə salan Nəğməsi bal dadıyan, hər kəlməsi gözəldir.
Hər qız nəğmə oxuyur orda, o zəmilərdə Oğlanlar da axşamları bağçalarda, bağlarda… Toylarda oxuyurlar, qışda bütün gecəni. Analar da dərdini bölüşür ağılarda.
Eh, bizim nəğmələr də çox qəmli- qüssəlidir Nə sən eşitmisən beləsini, nə də biz Axı qisməti belə firavan, xürrəm olan Dərdi dağtək ucalan bir xalq siz görməzsiniz..
Bizim dağların qarı heç yayda da ərimir Bizim dənizimiz də “Qara Dəniz” adlanır. Qara dağın zirvəsi əlçatmaz, zəhmlidir. Bizim qara torpağı göz yaşıyla suvanır.
Götür məni, qayıqçı, yelqanatlı qayığa Yox, onun avarları qorxutmaz bu suları. Qoy getsin sonsuzluğa ağşırımlı yolumuz Qucaqlayaq göylərdə bəyaz qağayıları.
Divanəlik
Güclü tufan- həyəcanlı əlamət Bu gecə gör nələr gizlədir hələ Qovaqlar nə üçün belə çırpınır? Nədir bu haraylar, dualar, dinlə!
Susub inləyəcək yenə də zülmət Kiminsə ruhudur, can atır bizə. Meşə də qorxudur bizi düşməntək Ulduzlar parlayır gözlərimizə.
Ah, belə gecələr əzabdır dostum! Dəhşətdir yanğının alovlu gözü İntihar edəni səsləyir ölüm Allahım! Gecikir yaman dan üzü…
Xoruzlar nə qədər banlayıb artıq Külək də fit çalır, titrəyir səsi. Səs gəlir… ah, atlar… deyəsən batdıq… Sanki arxamızca gəlir birisi.
Nə mən şahzadəyəm, nə də sən kral Nə taxt istəyirik, nə də ki, biz tac Nə əzab saçırıq, nə də ağrılar Sirli elmlərə olmadıq möhtac.
Bizə gərək deyil günahkar qanlar Baxırıq dünyaya nəmli gözlərlə. Bəlkə də sevgili, duyğulu anlar Bizə qismət ola doğma üzlərlə..
Həyəcanlı nəğmə
Gəl ey yeni baharım, öz şövqün, həvəsinlə Əsrarəngizliyinlə təşvişə sal bizləri. Günəş nə qədər parlaq olsa yenə sirlidi Mənim nəğməsiz keçən günlərimin izləri…
Ağaclar yelləyəcək parlayan başlarını Oyadılmış arılar yenə vızıldaşacaq. Hər çiçək açılacaq, arılarla öpüşüb Zərli ləçəkləriylə zəmilərə uçacaq.
Bu bayram süfrəsində, bu bayram şənliyində Hər toxum göyərəcək, hər dənə böyüyəcək Yaradılmış nə varsa eşqin ənginliyində Sevgisini bizlərə sağlıqlarla deyəcək.
Doğurdanmı o gündən – günəş doğandan bəri O vaxtdan – yer üzünə səhər açılan gündən Bu qırğınlar dayanmır, bitmir döyüş səsləri Amansız burulğantək yapışıb meşələrdən
Mənim bu duyğularım bir gün sönüb gedəcək. Zərif zəncirotutək yayılcaq hər yana. Elə ki, göy gurladı, elə ki, tufan qopdu Mərmilərin dalınca partlaycaq mərmilər.
Bədəli çox amansız yaşanmış yalanların Həyat üçün döyüş var, mən hələ döyüşdəyəm Doğma torpaq, sənintək cismim əsir, fırlanır Verdiyim nəfəslərim sənə mənim hədiyyəm…
Körpü
Keçmişə aparan, gedən körpülər Uçub dağılıbdı, geriyə yol yox. Yerdən göylərdəki buludlaradək Alovlar ucalır, yanan şəhər çox.
Yer üzü sarsılıb, əldən düşübdü Uçurum görünür dərindən dərin Tufan da o qədər güclənibdi ki, Bəlkə də əcəli olar bizlərin….
Hərlənir çərxi də öləcəklərin Hərlənir irəli, ah, qayitmırlar. Alnı ləkəlidir, minlər, milyonlar Cansız cəsədlərlə döşənib yollar.
O, ucsuz- bucaqsız, çox dəhşətlidir Amma bir sonu var köpüklər üstdə Közərmiş lavadan daha zalımdır Ordan gələcəyə yol dəstə- dəstə…
Onun özülünə minlər, milyonlar Talelər, könüllər, qəlblər qoyulub. Ki, o dəhşətlərin üstündən keçsin, Heç vaxt dağılmasın dibdən yuyulub
Poeziya
Gözlərim səninlə boylanmasaydı bu yer üzünə Zülmətlər içində çaşıb qalardım. Mənim baxışlarım qanad açaraq Süzə bilərdimi o göy üzündə? O zərif, utancaq ləçəklərdə mən Görə bilərdimmi belə təmtəraq? Qona bilərdimmi baxışlarımla Uzaq ulduzların bumbuz səthinə? Gözlərim gör nələr itirəcəkdi… Əgər varlığımda sən olmasaydın, Yetməzdim sirrlərin şirin fəthinə. Hissimi, duyğumu oyatmasaydın Sədalar duymazdım lal sükutlarda Gücümü özümə qaytaran sözü, Mənlə nəfəs alan, mənlə çağlayan O sözü könlümdə tapmazdım düzü Mən duya bilməzdim o yaxın, uzaq Əbədi göylərdən gələn səsləri Eşidə bilməzdim qonşu küçədən Mənə tərəf uçan öz dərdləriylə O lal harayları, od nəfəsləri. Ömrüm necə tənha, yoxsul olardı O ilk gəncliyimdən bu günlərəcən Hakim olmasaydın mənim qəlbimə, Əgər ürəyimi ovutmasaydın Nəğmələrlə sən Mən də bu həyatda yaşayım deyə Bütün kədərləri, ayrılıqları Mən bir yelqanadlı ümidlər kimi Elə ürəyimdə daşıyım deyə Zülmət gecələri elədin aydın Mən hardan tapardım bu gücü, söylə. Əgər ürəyimdə sən olmasaydın…
Tərcümə: Səhlədar Hidayətoğlu
|