Azad Qaradərəli - Zori Balayanın azərbaycanlı vəkilləri yaxud ayı kimin əmisi oğludur?
25.10.22

Dövlətlə höküməti qarışdırmayanlara – sayqı və ehtiramla



    “Şəhərcik” romanım çapdan çıxandan az sonra bir nəfər qadın zəng etmişdi. Mənim yazı-pozumu oxuduğunu, guya kitablarımın hamısını aldığını, hətta haqqımda nəsə yazmaq istədiyini də bildirib, axırda ağılagəlməz bir sual verdi:”Müəllim, siz romanın bir yerində Zori Balayanın “Ruhumuzun dirçəlişi” kitabı haqqında yazmısınız e... Siz o kitabı görmüsünüz? Oxumusunuz?”
    “Xeyir, nə görmüşəm, nə oxumuşam. Amma haqqında bir neçə yazı oxumuşam. O yazı müəlliflərinin biri isə erməni müəllif idi. Mən onu kompüterimdə hansısa qovluğa atmışam... Lazım olsa...”
    “Bilirsiz, müəllim, siz allah pis başa düşməyin e... Deyirlər ki, o kitab, ümumiyyətlə, olmayıb... Onu Zori Balayanın adından onun düşmənləri yazıblar...”
    “Hə, düzdür. Düz eşitmisiniz... Sizə bir sirr açım... Amma başqa yerdə danışmayın... Yalnız sizə açıram bu sirri: o kitabı mən yazmışam Zori Balayanın adından...”
    Telefonumda bir cür səs eşidildi:”Dğğğıttttttt” və ara kəsildi. Yəqin qadın onu doladığımı anlayıb qırmızı düyməni basmışdı...
    Heyf! O qadının adını soruşmağı unutmuşdum. Nömrəsi də telefonuma düşməmişdi – gizli nömrədən zəng edirmiş... Niyə axı? Niyə gizli nömrədən? Məramın açıqsa, niyə gizli nömrədən?!
    Nə bilim, bəlkə, Zori Balayanın hesab edilən o mənhus kitabı bu qadın özü yazmışdı? Ya, bəlkə, bu qadın Z.Balayanın Azərbaycandakı çoxsaylı pərəstişkarlarından biri idi? Ya bəlkə Z.Balayanın qohumu idi, ya vəkili idi? (Təəccüblənmədiyinizə əminəm. Hansısa bizə qarşı döyüşən generalın bacısı Azərbaycanın bir rayonunda yaşamırmı? Sabunçuda, Suraxanıda, Balaxanıda adı Arifə, Reyhan, Ceyran olan erməni qadınları yaşamırmı?.. Ermənistana baxmayın, biz tolerantıq.)
    Sonralar çox hörmət etdiyim, ətrafında çoxluca şoular yaranan usta bir qələm də mənə dedi ki, sənin “Şəhərcik” romanın xoşuma gəldi. Cəsarətli əsərdir, amma incimə, Zori Balayana aid səhifələrdə şouya uymusan. Zori Balayan elə kitab yazmaz!
    “Bəs kim yazar?!” – deyə soruşanda əsəbi halda “nə çoxdur özündənbezənlər” deyib söhbəti dəyişmişdi...
    Və bir də tək Zori Balayanın deyil, ümumən, ermənilərin vəkili rolunda çıxış edən Suyuşirin  xanım durub-durub demişdi ki, Mübariz İbrahimov qəhrəman deyil... Hətta bizim bu əfsanəvi qəhrəmanımız haqqında ayrı hədyan da danışmışdı ki, dinc yuxuda olan erməni xalqını qıran adam qəhrəman ola bilməz və həkəza...
    Əlbəttə, mən o Suyuşirin qadına cavab verəcək səviyyəyə dümərəm və düşmədim də. Amma əvəzində, Mübariz İbrahimov haqqında “Mübarizlər” adlı bir hekayə yazdım. O hekayədən, təxminən belə nəticə çıxırdı ki, 44 günlük müharibəmizi, əslində, Mübariz başlayıb. Onun əzmi, qorxmazlığı, erməniyə “dur” deməsi... İndi çoxlarına zarafat kimi gələr, amma onda bir erməni vardı, kobud rus ləhcəsi ilə bizi hədələyirdi: “İstəsək, Bakıya qədər gələrik.. Oturun yerinizdə...”
    Sonra, 44 günlük müqəddəs savaşda biləcəyik ki, bir keçmiş erməni zabiti, Şuşadakı mülkünü, restoranını itirərək ağlayır... və onu da biləcəyik ki, həmin erməni o bizi hədələyən erməniymiş...
    Bitdimi?
    Bitmədi...
    Sonradan bizim əsgərlərimiz erməni postlarını dağıdaraq bu quldurları Zəngəzurda məhv edəndə yeni xilaskarlar peyda oldu... “Ay aman, qoymayın, bizimkilər Qarabağ sərhədlərindən çıxaraq Ermənistan sərhədlərinə girirlər!..”
    (Tanış hava idi. 1993-cü ildə bütün rayonlar işğal edilmiş, Zəngilan tək bir ada kimi qalmışdı. Cəbrayılın, Qubadlının yarısına və bütün Zəngilana nəzarət edən Zəngilan alayının əfsanəvi komandiri Firudin Şabanov Bakı qarşısında məsələ qaldırdı: “Biz bu vəziyyətdə burada mühasirədəki kimiyik. Hər yerlə əlaqəmiz kəsilib. İcazə verin, 44 kilometr məsafəni – Meğri rayonunu bir hucumla alaq, Naxçıvanla birləşək...” O vaxt Milli Məclisin sədri olan Rəsul Quliyev demişdi ki, Meğri Qarabağ deyil, biz Ermənistanın ərazisinə girə bilmərik!..
    Rəsul Quliyev o sözü, təbii ki, öz ağlı ilə deməmişdi, daha önəmli birisinin  ağlı və ağzı ilə demişdi...
             Və az sonra, Zəngilan bütün dirənişlərə baxmayaraq işğal olundu...)
    Ay balam, bəs Zəngilan, Laçın, Kəlbəcər, Qubadlı Qarabağ deyildi axı?! Ay səsiniz batsın, niyə onda tumanınızı başınıza çevirib qışqırmırdınız ki, ay erməni itin oğlu, hara soxulursan, Kəlbəcər Qarabağ deyil axı?!
    Gülməlisi bilirsiniz nədi?
    Mənim “Cəbrayıl əfsanəsi” romanım çıxandan sonra həmin erməni vəkilləri təzə düdük çalmağa başlayıblar: Cəbrayıl Dövlətzadə boğduğu erməni generalının adı nədir?!
    Sənin üçün nə fərqi var, ay hunanist oğlan? Bizim şəhidlər xiyabanındakı Naməlum əsgərlərin kimliklərini axtarıb yoruldun, indi də hansısa gəbərmiş erməni generalının adını öyrənməyə çalışırsan?..
    Biz o qədər humanist olduq ki, əvvəl İravanı, sonra bütöv Qərbi Azərbaycanı, daha sonra Zəngəzuru itirdik. Əgər son zəfərimiz olmasaydı, torpaqlarımızın 20 faizini də itirəcəkdik.
    Bəli, daha bizə humanizm zurnası çalmayın. Çətini biz türk olduğumuzu bilənənəcəndi! Çətini biz atımızı minənəcəndi! Çətini biz “kəndimizə” gələnəcəndi!..
    Sonuncu cümlədəki Türkiyə türkcəsində olan sözü qəsdən işlətmişəm!
    Qoy qısqananlar çatlasın!
    21-ci əsr TÜRK əsridir!
    Di gedin qoturunuzu qaşıyın, erməni vəkilləri...

    S.A (Söz Ardı.)
    Folklorumuzu bəyənməyən zatlar üçün bir nümunə. “Ayı kimin əmisi oğludur?” adlı bir rəvayət var. Bir əmioğlu ona hücum eləmiş ayını, özünümüdafiə zamanı öldürür. O biri əmioğlu isə əmisi oğlunu qınayır ki, sən bu gözəl heyvana necə qıydın?
    Biçarə əmioğlu yaralarını sarıya-sarıya əmioğlusuna deyir: “Əmioğlu, sən mənim əmioğlumsan, ya ayının əmisioğlusan?!”
    Bəs siz necə, kimin əmisioğlusunuz?!
    
 12.10.2022


Yenililklər
30.11.23
Anar Məcidzadə - Canına dərd düşsün, ayrılıq salan
29.11.23
Həmin işıqlı günlər - Cavid Zeynallının yeni hekayəsi
29.11.23
Musiqili Teatr dekabr repertuarını təqdim edib
29.11.23
Pyes müsabiqəsi qaliblərinə mükafatlar təqdim olunub
29.11.23
Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fonduna yeni prezident təyin olunub
28.11.23
Xuana İnes de la Krus - Günah keçisi kimi görürsünüz qadını
28.11.23
Mahir N. Qarayevdən iki şeir
23.11.23
Fəxri Uğurlu - Uzaqda təkbaşına dolaşan qəhrəmanlar
22.11.23
Kanadada “Yeddi gözəl” musiqi qrupunun konserti keçirilib
22.11.23
Fərid Hüseyn XIV İstanbul Beynəlxalq Ədəbiyyat və Şeir Festivalında iştirak edir
22.11.23
Bakıda Mədəniyyət və Yaradıcı Sənayelər Forumu keçiriləcək
22.11.23
Vaqif Sultanlının “İnsan dənizi” və “Ölüm yuxusu” romanları İngiltərədə yayımlanıb
22.11.23
Elnarə Qaragözova - Ali diqqət və rəğbətin dəyişməz ünvanı: Yusif Səmədoğlu
22.11.23
"Nobel mükafatına aparan yolun dərsləri: mif, reallıqlar, uğurlar və çağırışlar" beynəlxalq elmi konfrans keçirilib
22.11.23
Fərid Hüseynlə kürdəmirli oxucuların görüşü olub
06.11.23
"Mədəni diplomatiya vasitəsilə əlaqələr quraraq müxtəlif sivilizasiyaları bir araya gətirdik"
04.11.23
Astanada “Yıldız Sarayı Foto Kolleksiyasında XIX Əsr Türk Dünyasının Mədəni İrsi” adlı sərgi təşkil olunub
04.11.23
Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun və Türk Akademiyasının rəhbərliyi Qazaxıstanın Xarici İşlər naziri ilə görüşüb
01.11.23
Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu Bern şəhərində qədim türk yazılarına həsr olunmuş sərgi açıb
31.10.23
Türkiyə Respublikasının 100 illiyi İsveçrənin Bern şəhərində qeyd olunub
27.10.23
“Netflix” “The Crown” serialının son sezonunun ilk treylerini yayımlayıb
27.10.23
Özbəkistanda Yusif Vəzir Çəmənzəminli adına Azərbaycan mədəniyyəti və ədəbiyyatı Mərkəzi açılıb
27.10.23
Bədirxan Əhmədli - Akademik Kamal Talıbzadənin portret cizgiləri üzərinə
27.10.23
Türkiyədə XX əsr Cənubi Azərbaycanda ədəbi prosesin önündə gedən şəxsiyyətlərdən bəhs edən kitab çap olunub
27.10.23
Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu Haaqada yubiley tədbirləri keçirib
26.10.23
Varşavada “Polşa və Türk Dünyası” mövzusunda konfrans keçirilib
25.10.23
Elman Cıvıroğlu - İbranice ve Ortak Türk Dili
25.10.23
İstanbulda görkəmli xanəndə Məşədi Məhəmməd Fərzəliyev haqqında kitabın təqdimatı olub
25.10.23
“Ulduz” jurnalının 650-ci yubiley nömrəsi işıq üzü görüb
25.10.23
Yazıçı-tərcüməçi Nəriman Əbdülrəhmanlı Qazaxıstanın “Dostluq” ordeni ilə təltif olunub
25.10.23
Osip Mandelştamın yaradıcılığına həsr olunmuş poeziya gecəsi keçirilib
25.10.23
Azərbaycanı Tədqiq və Tətəbbö Cəmiyyətinin yaradılmasının 100 illik yubileyinə həsr olunmuş tədbir keçirilib
20.10.23
Qars Kafkas Universitetində “Heydər Əliyev və Türkiyə” adlı multidisiplinar beynəlxalq elmi konfrans keçirilib
19.10.23
Elman Cıvıroğlu - Xudu Məmmədov və Ziya Gökalp
19.10.23
Akademik Kamal Talıbzadənin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş elmi sessiya keçirilib
16.10.23
Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu ilə Qazax-Türk Universiteti arasında Anlaşma Memorandumu imzalanıb
05.10.23
Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi ilə XVIII Bakı Beynəlxalq Caz Festivalı keçiriləcək
05.10.23
Paulo Koelyonun “Əlkimyagər” romanı əsasında film çəkiləcək
05.10.23
Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı Norveç yazıçısı Yun Fosseyə verilib
29.09.23
Günay Əfəndiyeva Qırğız Respublikası Prezidentinin müşaviri Arslan Koiçiyev ilə görüşüb
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.