Azad Qaradərəli - Zori Balayanın azərbaycanlı vəkilləri yaxud ayı kimin əmisi oğludur?
25.10.22

Dövlətlə höküməti qarışdırmayanlara – sayqı və ehtiramla



    “Şəhərcik” romanım çapdan çıxandan az sonra bir nəfər qadın zəng etmişdi. Mənim yazı-pozumu oxuduğunu, guya kitablarımın hamısını aldığını, hətta haqqımda nəsə yazmaq istədiyini də bildirib, axırda ağılagəlməz bir sual verdi:”Müəllim, siz romanın bir yerində Zori Balayanın “Ruhumuzun dirçəlişi” kitabı haqqında yazmısınız e... Siz o kitabı görmüsünüz? Oxumusunuz?”
    “Xeyir, nə görmüşəm, nə oxumuşam. Amma haqqında bir neçə yazı oxumuşam. O yazı müəlliflərinin biri isə erməni müəllif idi. Mən onu kompüterimdə hansısa qovluğa atmışam... Lazım olsa...”
    “Bilirsiz, müəllim, siz allah pis başa düşməyin e... Deyirlər ki, o kitab, ümumiyyətlə, olmayıb... Onu Zori Balayanın adından onun düşmənləri yazıblar...”
    “Hə, düzdür. Düz eşitmisiniz... Sizə bir sirr açım... Amma başqa yerdə danışmayın... Yalnız sizə açıram bu sirri: o kitabı mən yazmışam Zori Balayanın adından...”
    Telefonumda bir cür səs eşidildi:”Dğğğıttttttt” və ara kəsildi. Yəqin qadın onu doladığımı anlayıb qırmızı düyməni basmışdı...
    Heyf! O qadının adını soruşmağı unutmuşdum. Nömrəsi də telefonuma düşməmişdi – gizli nömrədən zəng edirmiş... Niyə axı? Niyə gizli nömrədən? Məramın açıqsa, niyə gizli nömrədən?!
    Nə bilim, bəlkə, Zori Balayanın hesab edilən o mənhus kitabı bu qadın özü yazmışdı? Ya, bəlkə, bu qadın Z.Balayanın Azərbaycandakı çoxsaylı pərəstişkarlarından biri idi? Ya bəlkə Z.Balayanın qohumu idi, ya vəkili idi? (Təəccüblənmədiyinizə əminəm. Hansısa bizə qarşı döyüşən generalın bacısı Azərbaycanın bir rayonunda yaşamırmı? Sabunçuda, Suraxanıda, Balaxanıda adı Arifə, Reyhan, Ceyran olan erməni qadınları yaşamırmı?.. Ermənistana baxmayın, biz tolerantıq.)
    Sonralar çox hörmət etdiyim, ətrafında çoxluca şoular yaranan usta bir qələm də mənə dedi ki, sənin “Şəhərcik” romanın xoşuma gəldi. Cəsarətli əsərdir, amma incimə, Zori Balayana aid səhifələrdə şouya uymusan. Zori Balayan elə kitab yazmaz!
    “Bəs kim yazar?!” – deyə soruşanda əsəbi halda “nə çoxdur özündənbezənlər” deyib söhbəti dəyişmişdi...
    Və bir də tək Zori Balayanın deyil, ümumən, ermənilərin vəkili rolunda çıxış edən Suyuşirin  xanım durub-durub demişdi ki, Mübariz İbrahimov qəhrəman deyil... Hətta bizim bu əfsanəvi qəhrəmanımız haqqında ayrı hədyan da danışmışdı ki, dinc yuxuda olan erməni xalqını qıran adam qəhrəman ola bilməz və həkəza...
    Əlbəttə, mən o Suyuşirin qadına cavab verəcək səviyyəyə dümərəm və düşmədim də. Amma əvəzində, Mübariz İbrahimov haqqında “Mübarizlər” adlı bir hekayə yazdım. O hekayədən, təxminən belə nəticə çıxırdı ki, 44 günlük müharibəmizi, əslində, Mübariz başlayıb. Onun əzmi, qorxmazlığı, erməniyə “dur” deməsi... İndi çoxlarına zarafat kimi gələr, amma onda bir erməni vardı, kobud rus ləhcəsi ilə bizi hədələyirdi: “İstəsək, Bakıya qədər gələrik.. Oturun yerinizdə...”
    Sonra, 44 günlük müqəddəs savaşda biləcəyik ki, bir keçmiş erməni zabiti, Şuşadakı mülkünü, restoranını itirərək ağlayır... və onu da biləcəyik ki, həmin erməni o bizi hədələyən erməniymiş...
    Bitdimi?
    Bitmədi...
    Sonradan bizim əsgərlərimiz erməni postlarını dağıdaraq bu quldurları Zəngəzurda məhv edəndə yeni xilaskarlar peyda oldu... “Ay aman, qoymayın, bizimkilər Qarabağ sərhədlərindən çıxaraq Ermənistan sərhədlərinə girirlər!..”
    (Tanış hava idi. 1993-cü ildə bütün rayonlar işğal edilmiş, Zəngilan tək bir ada kimi qalmışdı. Cəbrayılın, Qubadlının yarısına və bütün Zəngilana nəzarət edən Zəngilan alayının əfsanəvi komandiri Firudin Şabanov Bakı qarşısında məsələ qaldırdı: “Biz bu vəziyyətdə burada mühasirədəki kimiyik. Hər yerlə əlaqəmiz kəsilib. İcazə verin, 44 kilometr məsafəni – Meğri rayonunu bir hucumla alaq, Naxçıvanla birləşək...” O vaxt Milli Məclisin sədri olan Rəsul Quliyev demişdi ki, Meğri Qarabağ deyil, biz Ermənistanın ərazisinə girə bilmərik!..
    Rəsul Quliyev o sözü, təbii ki, öz ağlı ilə deməmişdi, daha önəmli birisinin  ağlı və ağzı ilə demişdi...
             Və az sonra, Zəngilan bütün dirənişlərə baxmayaraq işğal olundu...)
    Ay balam, bəs Zəngilan, Laçın, Kəlbəcər, Qubadlı Qarabağ deyildi axı?! Ay səsiniz batsın, niyə onda tumanınızı başınıza çevirib qışqırmırdınız ki, ay erməni itin oğlu, hara soxulursan, Kəlbəcər Qarabağ deyil axı?!
    Gülməlisi bilirsiniz nədi?
    Mənim “Cəbrayıl əfsanəsi” romanım çıxandan sonra həmin erməni vəkilləri təzə düdük çalmağa başlayıblar: Cəbrayıl Dövlətzadə boğduğu erməni generalının adı nədir?!
    Sənin üçün nə fərqi var, ay hunanist oğlan? Bizim şəhidlər xiyabanındakı Naməlum əsgərlərin kimliklərini axtarıb yoruldun, indi də hansısa gəbərmiş erməni generalının adını öyrənməyə çalışırsan?..
    Biz o qədər humanist olduq ki, əvvəl İravanı, sonra bütöv Qərbi Azərbaycanı, daha sonra Zəngəzuru itirdik. Əgər son zəfərimiz olmasaydı, torpaqlarımızın 20 faizini də itirəcəkdik.
    Bəli, daha bizə humanizm zurnası çalmayın. Çətini biz türk olduğumuzu bilənənəcəndi! Çətini biz atımızı minənəcəndi! Çətini biz “kəndimizə” gələnəcəndi!..
    Sonuncu cümlədəki Türkiyə türkcəsində olan sözü qəsdən işlətmişəm!
    Qoy qısqananlar çatlasın!
    21-ci əsr TÜRK əsridir!
    Di gedin qoturunuzu qaşıyın, erməni vəkilləri...

    S.A (Söz Ardı.)
    Folklorumuzu bəyənməyən zatlar üçün bir nümunə. “Ayı kimin əmisi oğludur?” adlı bir rəvayət var. Bir əmioğlu ona hücum eləmiş ayını, özünümüdafiə zamanı öldürür. O biri əmioğlu isə əmisi oğlunu qınayır ki, sən bu gözəl heyvana necə qıydın?
    Biçarə əmioğlu yaralarını sarıya-sarıya əmioğlusuna deyir: “Əmioğlu, sən mənim əmioğlumsan, ya ayının əmisioğlusan?!”
    Bəs siz necə, kimin əmisioğlusunuz?!
    
 12.10.2022


Yenililklər
19.10.24
Bədirxan Əhmədlinin “XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi” 3 cildlik kitabı çap olunub
15.10.24
Cəfər Cabbarlı Mükafatı təqdim olunub
15.10.24
Füzulinin həyat və yaradıcılığının tədrisinə dair yeni kitab nəşr olunub
11.10.24
Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatının adı açıqlanıb
10.10.24
XV Bakı Beynəlxalq Film Festivalının bağlanış mərasimi keçirildi
09.10.24
Mikayıl Azaflının “Haqq aşığı yaranıbdı qəm çəkə” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Asif Rüstəmlinin “Cəmo bəy Cəbrayılbəyli: həyatı və bədii yaradıcılığı” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Anar Məcidzadə - Nə yaltaqlıq elə, nə quyruq bula...
03.10.24
Azərbaycan dastanlarınıın folklor semantikası
27.09.24
“Əta Tərzibaşı Kərkükün milli tədqiqatçısı” adlı kitabın təqdimatı olub
27.09.24
Lütviyyə Əsgərzadənin “Şeyx Məhəmməd Rasizadə” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
“Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı” jurnalının növbəti sayı çap olunub
27.09.24
Vaqif Yusiflinin “Məmməd Araz dünyası” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
Azad Qaradərəli - Kədərli yazların doğurduğu sevinc
09.09.24
Azərbaycan yazıçısının kitabı Təbrizdə nəşr olunub
09.09.24
“Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev. Nəşr edilməmiş əlyazmaları”  kitabı nəşr edilib
09.09.24
Venesiya Film Festivalında “Qızıl Şir” mükafatının qalibi məlum olub
08.09.24
Venesiya Film Festivalında Azərbaycan filmləri nümayiş olunub
07.09.24
Şərqşünaslıq İnstitutunda “Əhməd Nədimin poetikası” kitabı çapdan çıxıb
27.08.24
Azad Qaradərəli - Alman şərqşünasın hekayələrim haqqında yazdıqları
09.08.24
Milli kino günündə “Tənha insanın monoloqu”
08.08.24
Turan Film Festivalı Laçın şəhərində keçiriləcək
02.08.24
Federiko Qarsia Lorka -  Bu çılpaq bədən at nalları dəyməyən...
12.07.24
Yelisaveta Baqryana - Ah, belə gecələr əzabdır dostum!
11.07.24
Azad Qaradərəlinin əsərlərinin beşinci cildi cap olunub
08.07.24
“Narqız” qısametrajlı animasiya filminin istehsalı davam edir
05.07.24
"Dünya ədəbiyyatı" jurnalının Çeçenistan sayı işıq üzü görüb
03.07.24
“Ulduz” jurnalı oxucuların görüşünə yeni təqdimatda gəlib
02.07.24
Frans Kafka - Hökm
25.06.24
Mədəniyyət Nazirliyi senzura ittihamlarına aydınlıq gətirib
25.06.24
Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqı Şirvanda kino günlərinə başlayır
22.06.24
Şahid ifadəsi - Zərdüşt Əlizadə yazır...
13.06.24
“Divanü lüğat-it-türk”ün II və III cildləri nəşr olunub
13.06.24
“Ulduz” jurnalının may nömrəsi çap olunub
13.06.24
Azərbaycanda aparıcı teatrların siyahısı təsdiqlənib, işçilərin maaşları artırılıb
05.06.24
Özbəkistanlı şairlərin şeirləri Azərbaycan dilinə tərcümə edilərək nəşr olunub
05.06.24

Qulu Ağsəs haqqında yeni kitab çap edilib

24.05.24
Kino şirkətlərinə yeni imkan: post-prodakşna dəstək
22.05.24
Kənan Hacı - Salman Mümtaz Leninə nə deyəcəkmiş?
22.05.24
2024-cü ilin Ədəbiyyat üzrə Beynəlxalq Buker Mükafatının qalibi məlum olub
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.