Azad Qaradərəli - Adı Arif olanın...

30.03.22

    Arifliklə həriflik yaxın anlayışlardır. Sadəcə bizim zamanımızda ikinci bir az mənfi çalar qazanıb, o qədər. Ariflik isə...
    O məşhur qəzəlde necə deyirdi: "Arif olananın sevgili cananı Vətəndir..."
    Hə, Ariflə biz elə bir zamanda doğulduq ki, Vətənimiz yadların zəncirindəydi, bizə kommunnizmə diframbalar əzbərlədirdilər. Kollektivləşmədən, elmi kommunizmdən, sənaye inqilabından dəm vuranlar axırda ac bir ölkə buraxıb getdilər ki, o da öz-özünə dağıldı. Nə yaxşı ki, o zaman aydınlarımız vardı və bizi zamanın sınaqlarına hazırlamışdılar.
    Tələbəlik illərimiz belə böhranlı illərdə keçdi. Ariflə yataqxanada bir otaqda qalırdıq və mən gecələr hekayə yazanda o da qaçıb şəhərin kinoteatrlarında gedən xarici filmlərə baxırdı...
    Hə, Arif elə o vaxtdan kinoman idi.
    Pedoqoji institutda oxusaq da, Arif kinonu seçmişdi. Kino da onu seçdi.
    Arifin gözəl avazla qəzəl deməyi vardı və kasıbyana məclis qurulanda Arifə hökmən Füzulidən bir qəzəl söylədərdik...

    ...Bu vüsalə yuxu əhvalı demək mümkün idi,
    Əgər olsaydı yuxu dideyi-giryanimizə...  

    Və ali məktəbi bitirəndən sonra Arifin kinoya gedişini eşidəndə təəccüblənmədim. (Pedoqoji İnstitutda oxuyanda Arif çox könlüsüz idi, hətta ali məktəbi atıb getməyəcən hallara düşərdi. Amma mənim, Rahidin təkidilə bu ani qərarını dəyişdi, sonacan oxudu və sonda yenə kinonu seçdi...)
    Arif kinoda inqilab-zad eləmədi. Sadəcə, orada rahat idi deyə, ora üz tutdu. Uşaqlıqdan, gənclikdən sevdiyi aktyorlarla, rejissorlarla bir yerdə olmaq onunçün ən böyük xoşbəxtlik idi.
    Arifin kinoda işi prodüsserlik olsa da, aktyorluğu yerə qoymayıb. Onun duzlu-məzəli danışığı, əzəmətli boy-buxunu əsl kinonun boyuna biçilib. Elə buna görə də bir çox filmlərdə epizodik rollara çəkilib, hətta baş rolla da.
    Kinoda Arifin rolları epizodik olsa da, həyatda o, əsl Arifdir.
    Və onun daha bir istedadı barədə də danışmaq istərdim.
    Tələbəlik illərində məclis quranda hərdən Füzulinin qəzəllərinin gözünə ayrı şeirlər də qatar, adamı məst eliyən səsi ilə söyləyərdi. Müəllifini soruşanda qımışar, “müəllifini unutmuşam” deyərdi. Çox keçmədi o unudulan müəllif üzə çıxdı: bu qəzəllər, ünvanlı şeirlər Arifin özünə məxsus imiş.
    Və təxminən 7-8 il əvvəl zəng vurdu ki, ay Azad, axı mənim 60 yaşım olur. Hərə bir şeylə təbrik edir, gəl sənə, sən də bu şeirləri kitab elə, həm itib-batmasın, həm də olsun sənin mənimçün yubley təbrikin.
    Toplayıb verdi mənə və şeirlərin içindən seçdiyim bu misra oldu kitabın adı: ”Tənha bir gecənin sakitliyində.”
    Fikrimi həmin kitabdan misralarla bitirirəm:
    
    ...Mən kam alıram həsrətinin qüssə-qəmindən,
    Onsuz da bütün nazlı gözəllər can alandır.

    Arif, özünü bəxtəvərə tay tuta bil sən,
    Bədbəxt yaşayıb ömrü məhəbbətsiz olandır...

    Arif bəxtəvər insandır. Niyə? Ondan ki, sənətini sevir, gözəl ailəsi var, gözəl dostları var...
    Bir də ki, Arifdi də...

                (“Məndən sonra” memuar romandan)
               
                 30.03.2022

Yenililklər
11.10.24
Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatının adı açıqlanıb
10.10.24
XV Bakı Beynəlxalq Film Festivalının bağlanış mərasimi keçirildi
09.10.24
Mikayıl Azaflının “Haqq aşığı yaranıbdı qəm çəkə” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Asif Rüstəmlinin “Cəmo bəy Cəbrayılbəyli: həyatı və bədii yaradıcılığı” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Anar Məcidzadə - Nə yaltaqlıq elə, nə quyruq bula...
03.10.24
Azərbaycan dastanlarınıın folklor semantikası
27.09.24
“Əta Tərzibaşı Kərkükün milli tədqiqatçısı” adlı kitabın təqdimatı olub
27.09.24
Lütviyyə Əsgərzadənin “Şeyx Məhəmməd Rasizadə” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
“Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı” jurnalının növbəti sayı çap olunub
27.09.24
Vaqif Yusiflinin “Məmməd Araz dünyası” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
Azad Qaradərəli - Kədərli yazların doğurduğu sevinc
09.09.24
Azərbaycan yazıçısının kitabı Təbrizdə nəşr olunub
09.09.24
“Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev. Nəşr edilməmiş əlyazmaları”  kitabı nəşr edilib
09.09.24
Venesiya Film Festivalında “Qızıl Şir” mükafatının qalibi məlum olub
08.09.24
Venesiya Film Festivalında Azərbaycan filmləri nümayiş olunub
07.09.24
Şərqşünaslıq İnstitutunda “Əhməd Nədimin poetikası” kitabı çapdan çıxıb
27.08.24
Azad Qaradərəli - Alman şərqşünasın hekayələrim haqqında yazdıqları
09.08.24
Milli kino günündə “Tənha insanın monoloqu”
08.08.24
Turan Film Festivalı Laçın şəhərində keçiriləcək
02.08.24
Federiko Qarsia Lorka -  Bu çılpaq bədən at nalları dəyməyən...
12.07.24
Yelisaveta Baqryana - Ah, belə gecələr əzabdır dostum!
11.07.24
Azad Qaradərəlinin əsərlərinin beşinci cildi cap olunub
08.07.24
“Narqız” qısametrajlı animasiya filminin istehsalı davam edir
05.07.24
"Dünya ədəbiyyatı" jurnalının Çeçenistan sayı işıq üzü görüb
03.07.24
“Ulduz” jurnalı oxucuların görüşünə yeni təqdimatda gəlib
02.07.24
Frans Kafka - Hökm
25.06.24
Mədəniyyət Nazirliyi senzura ittihamlarına aydınlıq gətirib
25.06.24
Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqı Şirvanda kino günlərinə başlayır
22.06.24
Şahid ifadəsi - Zərdüşt Əlizadə yazır...
13.06.24
“Divanü lüğat-it-türk”ün II və III cildləri nəşr olunub
13.06.24
“Ulduz” jurnalının may nömrəsi çap olunub
13.06.24
Azərbaycanda aparıcı teatrların siyahısı təsdiqlənib, işçilərin maaşları artırılıb
05.06.24
Özbəkistanlı şairlərin şeirləri Azərbaycan dilinə tərcümə edilərək nəşr olunub
05.06.24

Qulu Ağsəs haqqında yeni kitab çap edilib

24.05.24
Kino şirkətlərinə yeni imkan: post-prodakşna dəstək
22.05.24
Kənan Hacı - Salman Mümtaz Leninə nə deyəcəkmiş?
22.05.24
2024-cü ilin Ədəbiyyat üzrə Beynəlxalq Buker Mükafatının qalibi məlum olub
21.05.24
Professor Edmund Herziq: Nizami Gəncəvinin əlyazmalarının vahid kataloqu üç dildə nəşr ediləcək
21.05.24
Azərbaycanda iki teatrın adı dəyişdirilir və işçilərinin maaşı artırılır
20.05.24
“Linqvistik nəzəriyyənin əsasları” kitabı nəşr olunub
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.