Aygun Sadiq - Ətrafı dərk etmək: Zehnimiz informasiyanı hansı tərzdə depolayır?

30.10.18

Qəliz və qaranlıq insanı tam çözmək üçün illərlə cəhd edən psixologiyada 3 fərqli alqılama növü (və ya insan tipi deyək) vardır.

1. Göz informasiyası- görsəl insanlar.
Məlumatı: sağ (reallıq) və ya so (yalan) yuxarıdan alır. Zehin film kimi işləyir, şəkillər çəkir. Həmin şəkillərə istinadən danışırlar. Görməyə istinad edərək davranmağa üstünlük verənlərin zehni daha çox fotoşəkillərlə işlədiyi üçün onlar sürətli danışır və "göz" sözü ilə bağlı cümlələri çox işlədirlər.

Özəlliyi: Göz ilə bağlı cümlə qurmaq. Məcaz çox işlədirlər. Dərindən və sürətli nəfəsalma. Onların zehni məlumatı şəkillər formasında alıb saxlayır. Onlar əşyaların da görünüşünə əsas önəm verir. Xarici görünüş nəzərdə tutulur.
Rəsmli informasiyanı sevirlər.
Göz hərəkətləri: sağ və sol yuxarıya doğru olur.
Onlar informasiyanı  gözləri ilə yoxlayır və zehində o cür depolayır.
Görsəl insanlar gördüklərini əsla unutmaz. İlk baxışda aşiq olur.
Gözünə xoş gələr.

2. Eşitsəl insanlar.
Məlumatı sağ və ya sol qulaq istiqamətindən alır.
Tək-tək, fasilə ilə, şairanə danışıq. Hekayələri gözəl danışırlar. Nitqləri qulağa xoş gəlir. Onların səs tonundan eşitsəlliyi bilinir. Ünsiyyət zamanı qulaqlarını sizə doğru çevirər. Onlar üçün səs tonu önəmlidir. Səs tonuna fikir verirlər. Onlara əşya haqda məlumat verərkən asta səs tonu lazımdır. Əşyanın özəlliklərini astadan və təkrarlayaraq söyləmək lazımdır. Səsli informasiyanı sevirlər.
Nitqlərindəki kəlmələrdə "qulaq", "eşitmək" sözlərinin işlədirlər.
Göz hərəkətləri : sağ və sol qulağa paralel.
Onlar informasiyanı  qulaqlara istinadən  yoxlayır və zehində o cür depolayır.
Eşitsəllər əsla eşitdiklərini unutmaz.
Frekansa əsasən aşiq olur.
Xitab edər.

3. Toxunsal (kinestetik) insanlar. İnformasiyanı aşağıdan alırlar. Bu tip insanlar üçün duyğular çox önəmlidir və duyğularını əsla unutmurlar.
Onlar informasiyanı  duyğuları ilə yoxlayır və zehində o cür depolayır.
Danışarkən: yavaş, ağır-ağır və dərin diafraqma nəfəsi.
Rahatlığına önəm verirlər və fiziki fəaliyyətdə hərəkətli (əsasən də, tələbəlik dövründə) olurlar.

Qeyd: Hər hərəkətli uşağa "hiperaktiv" deməyə tələsməyin, çünki uşaq kinestetik (toxunsal) də ola bilir.
Bu tip insanlar duyğularla davranır deyə, nitqi yavaş olur, çünki duyğu, adətən,  sürətsiz (yavaş) gəlir.
Duyğularla (ürəyi dinləyərək) aşiq olur. Ruhu oxşanar.

Görsəllərlə görsəllər yaxşı uzlaşır. Eşitsəllərlə eşitsələr və toxunsallarla toxunsallar. Çünki eyni dili danışırlar, eyni titrəşim-eyni frekans.
Görsəl tipli insan kinestetik tiplə ünsiyyət edərkən səbrsizlənə bilər.
Üç əlamətə dayanaraq insanları konkret bir növə aid etmək doğru deyil. Çünki insanda bu 3 əlamətdən hər üçü vardır, sadəcə, biri qabarıq, digər ikisi zəif olur.

Yenililklər
19.10.24
Bədirxan Əhmədlinin “XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi” 3 cildlik kitabı çap olunub
15.10.24
Cəfər Cabbarlı Mükafatı təqdim olunub
15.10.24
Füzulinin həyat və yaradıcılığının tədrisinə dair yeni kitab nəşr olunub
11.10.24
Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatının adı açıqlanıb
10.10.24
XV Bakı Beynəlxalq Film Festivalının bağlanış mərasimi keçirildi
09.10.24
Mikayıl Azaflının “Haqq aşığı yaranıbdı qəm çəkə” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Asif Rüstəmlinin “Cəmo bəy Cəbrayılbəyli: həyatı və bədii yaradıcılığı” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Anar Məcidzadə - Nə yaltaqlıq elə, nə quyruq bula...
03.10.24
Azərbaycan dastanlarınıın folklor semantikası
27.09.24
“Əta Tərzibaşı Kərkükün milli tədqiqatçısı” adlı kitabın təqdimatı olub
27.09.24
Lütviyyə Əsgərzadənin “Şeyx Məhəmməd Rasizadə” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
“Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı” jurnalının növbəti sayı çap olunub
27.09.24
Vaqif Yusiflinin “Məmməd Araz dünyası” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
Azad Qaradərəli - Kədərli yazların doğurduğu sevinc
09.09.24
Azərbaycan yazıçısının kitabı Təbrizdə nəşr olunub
09.09.24
“Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev. Nəşr edilməmiş əlyazmaları”  kitabı nəşr edilib
09.09.24
Venesiya Film Festivalında “Qızıl Şir” mükafatının qalibi məlum olub
08.09.24
Venesiya Film Festivalında Azərbaycan filmləri nümayiş olunub
07.09.24
Şərqşünaslıq İnstitutunda “Əhməd Nədimin poetikası” kitabı çapdan çıxıb
27.08.24
Azad Qaradərəli - Alman şərqşünasın hekayələrim haqqında yazdıqları
09.08.24
Milli kino günündə “Tənha insanın monoloqu”
08.08.24
Turan Film Festivalı Laçın şəhərində keçiriləcək
02.08.24
Federiko Qarsia Lorka -  Bu çılpaq bədən at nalları dəyməyən...
12.07.24
Yelisaveta Baqryana - Ah, belə gecələr əzabdır dostum!
11.07.24
Azad Qaradərəlinin əsərlərinin beşinci cildi cap olunub
08.07.24
“Narqız” qısametrajlı animasiya filminin istehsalı davam edir
05.07.24
"Dünya ədəbiyyatı" jurnalının Çeçenistan sayı işıq üzü görüb
03.07.24
“Ulduz” jurnalı oxucuların görüşünə yeni təqdimatda gəlib
02.07.24
Frans Kafka - Hökm
25.06.24
Mədəniyyət Nazirliyi senzura ittihamlarına aydınlıq gətirib
25.06.24
Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqı Şirvanda kino günlərinə başlayır
22.06.24
Şahid ifadəsi - Zərdüşt Əlizadə yazır...
13.06.24
“Divanü lüğat-it-türk”ün II və III cildləri nəşr olunub
13.06.24
“Ulduz” jurnalının may nömrəsi çap olunub
13.06.24
Azərbaycanda aparıcı teatrların siyahısı təsdiqlənib, işçilərin maaşları artırılıb
05.06.24
Özbəkistanlı şairlərin şeirləri Azərbaycan dilinə tərcümə edilərək nəşr olunub
05.06.24

Qulu Ağsəs haqqında yeni kitab çap edilib

24.05.24
Kino şirkətlərinə yeni imkan: post-prodakşna dəstək
22.05.24
Kənan Hacı - Salman Mümtaz Leninə nə deyəcəkmiş?
22.05.24
2024-cü ilin Ədəbiyyat üzrə Beynəlxalq Buker Mükafatının qalibi məlum olub
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.