Gülnar Səma - Elşad Ərşadoğlunun poetik dünyası
25.09.17

Tələbəlik illərimizi eyni qrupda paylaşdığımız Elşad Ərşadoğlu "taleyinin iş vaxtında" yeni bir kələfin ucunu açmağa çalışıb.
 
Üçüncü minillikdə çap olunan "Yarsan mənim ürəyimi", "Kələfin ucu"nu tapmağa yardım edir. İkinci kitabı olan "Kələfin ucu"nun özəlliklərini elə yazarın öz sözləriylə varaqlayaq: "Bu boyda Azərbaycan türkcəsində mən Ona bir söz tapıb deyə bilmirəm"- söyləyən Elşad poetik tapıntılar etməkdə heç bir çətinlik çəkmir, sanki o özü tapıntıların əlinə keçir. Elə bu səbəbdən də "kəsilib özümə qənim taleyim" - deyir, ona görə ki, "Yaman qəribədir mənim taleyim". Hərdən olur ki, həmin tale "Zülmətdə yaşayır yuxular kimi".

Bəzən, doğrudan da, Elşad öz gerçəkliklərini poeziyaya təslim edir. "Qaçıb tənhalığın əlindən hər gün, Girdim xəyalların qucağına mən" - etirafını etsə də, "Xəyal hava deyil, xəyal su deyil, Nə qədər xəyalla yaşamaq olar?" - sualı ətrafında baş sındırır. Gəldiyi qənaət isə poetik şəkildə əks olunur:  "Xəyalınla birgə yatıb dururam, İndi tənhalığın acığına mən". Şair qəribə səmimi etiraflarını da əsl poeziya dilində çatdırmaq istəyir: "Sən məndən səadət umma, əzizim, Mən özüm səadət dilənçisiyəm". Özünütəsdiq səbəbi də çox inandırıcı şəkildə ifadə olunur: "Mən sənə qəm-kədər verə bilərəm,  O da çox çətin ki, gərəyin olsun". Başqa bir tutarlı səbəb də odur ki, "Ürəyimdə yaman darısqallıqdı, Yarısın söz tutub, yarısın Allah". Elşad hətta günahsızlığın cəzasını da özünəməxsus formada verir: "Yalandan özümə məhkəmə qurub, Sonra bağışlayıb, əfv edəcəyəm".

Şair "amansız hakim" olmaqla yanaşı, hərdənbir razılığa gələn həssas aşiq də olur: "Sənə bundan yaxşı nə təklif edim, Dörd otaq verirəm öz ürəyimdə". Şərtini də qoyur ki, müqavilədən boyun qaçırmaq fikrinə düşsən "Səni öldürüb öz əllərimlə mən, Sonra dəfn edəcəm düz ürəyimdə". Müəllif əsərlərində səmimiliyə o qədər aludə olur ki, "Səadət dilənçisi"nin gileylərini də şeirləşdirir: "Dünən həsrətimin bir yaşı oldu, Zəng edib təbrik də eyləmədin heç". Belə məqamlarda tələbkar aşiq olan şair müvəqqəti insanların adını "fəxri qonaqlar kitabı"na yazır. Müəllif bir şeirində ürəyə gedən yolların ayrıclarının özəlliklərini göstərir. Onun da ürəyinə yol tapmaq istəyirlər, o da bir ürəyə yol tapmaq istəyir, lakin hədəf seçdiyi şəxs "Ürəyinin hər yanına "Giriş qadağandır..." yazıb".

Elşadın yaradıcılığında dərin mənalar olduğuna görə, bəzən fikirləri dolayısı ilə çatdırır. Sadəcə bir kəlmə ölüm və ya intihar məsləhəti yerinə; "Bir kəndir, bir ağac, bir də cəsarət məni unutmaqçün edər kifayət" - deyərək mükəmməl köçürmə edir. Poetik düşüncələrində tələbkar olduğu qədər də məsuliyyətli olan müəllif son görüşdə "səni gözlərimə köçürüb gəldim"- söylədiyi andan "Gözlərimi qırpmamışam o vaxtdan, Birdən gözlərimdən düşərsən deyə" - ehtiyatsızlıq etmədiyini nümayiş etdirir. Nümunədəki ikibaşlı sözlər müxtəlif məna çalarlığı yaradır. Bəllidir ki, gözdən düşmək frazeminin məcazi mənası məhəbbəti sıfıra endirir. Şair, təxəyyülünün məhsulu olan gözəllə qeyri-müəyyən bir məkana getmək arzulayır. Elə bir yerə ki, oranın mövcudluğu məkansızlığa bərabərdir:

Gəl batmamış bu dünyada
biz günaha, şərə gedək.
Şirin-şirin arzuların
çin olduğu yerə gedək.  

Elşad sevgi tutumlu misralarla yanaşı, digər mövzularda da tapıntılara üstünlük verən müəlliflərdəndir. Qələmlə dostluqdan şikayətlənir ki, "Girib ürəyimin qılığına o. Qoymadı bir dənə sirr qala məndə"- buna görə də, yeganə çıxış yolu qalır ki, səmini etiraf etsin ki, "Mən yazıq aldandığımı Bilə-bilə aldanıram". Bu aldanışın bünövrəsi çox uzaqlara-uşaqlıq nağıllarına gedir: "Kül başıma işıq gələn səmt qaldı, İt səsinin marağına gəlmişəm". Folklorun təsiri hiss olunan bu misraların davamı fəlsəfi düşüncələr axarına düşür: "Bu dünyaya gəlmək fikrim yoxuydu, O dünyanın acığına gəlmişəm". Bu dünyadakı missiyasında sözün hörmətini saxlayan şair, sözdən də bunun  qarşılığını görərək deyir: "Varağın üzünü qaraldan qələm, Hər yerdə üzümü ağ etdi mənim". /525.az/

Yenililklər
06.01.25
Sevil İrevanlı - Türkiyat Araştırmaları Enstitüsünün 100. Milletlerarası Kongresinden gözlemler, izlemler
11.12.24
İzzəddin Həsənoğlu və Mirzə Ələkbər Sabirin Türkiyədə nəşr olunmuş kitablarının təqdimatı olub
05.11.24
Azərbaycanlı alim Özbəkistanın Milli televiziya  kanalının məşhur “Shirchoy” verilişinin qonağı olub
29.10.24
Kinonun işğala dirənişi - İstanbulda müzakirə
19.10.24
Bədirxan Əhmədlinin “XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi” 3 cildlik kitabı çap olunub
15.10.24
Cəfər Cabbarlı Mükafatı təqdim olunub
15.10.24
Füzulinin həyat və yaradıcılığının tədrisinə dair yeni kitab nəşr olunub
11.10.24
Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatının adı açıqlanıb
10.10.24
XV Bakı Beynəlxalq Film Festivalının bağlanış mərasimi keçirildi
09.10.24
Mikayıl Azaflının “Haqq aşığı yaranıbdı qəm çəkə” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Asif Rüstəmlinin “Cəmo bəy Cəbrayılbəyli: həyatı və bədii yaradıcılığı” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Anar Məcidzadə - Nə yaltaqlıq elə, nə quyruq bula...
03.10.24
Azərbaycan dastanlarınıın folklor semantikası
27.09.24
“Əta Tərzibaşı Kərkükün milli tədqiqatçısı” adlı kitabın təqdimatı olub
27.09.24
Lütviyyə Əsgərzadənin “Şeyx Məhəmməd Rasizadə” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
“Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı” jurnalının növbəti sayı çap olunub
27.09.24
Vaqif Yusiflinin “Məmməd Araz dünyası” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
Azad Qaradərəli - Kədərli yazların doğurduğu sevinc
09.09.24
Azərbaycan yazıçısının kitabı Təbrizdə nəşr olunub
09.09.24
“Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev. Nəşr edilməmiş əlyazmaları”  kitabı nəşr edilib
09.09.24
Venesiya Film Festivalında “Qızıl Şir” mükafatının qalibi məlum olub
08.09.24
Venesiya Film Festivalında Azərbaycan filmləri nümayiş olunub
07.09.24
Şərqşünaslıq İnstitutunda “Əhməd Nədimin poetikası” kitabı çapdan çıxıb
27.08.24
Azad Qaradərəli - Alman şərqşünasın hekayələrim haqqında yazdıqları
09.08.24
Milli kino günündə “Tənha insanın monoloqu”
08.08.24
Turan Film Festivalı Laçın şəhərində keçiriləcək
02.08.24
Federiko Qarsia Lorka -  Bu çılpaq bədən at nalları dəyməyən...
12.07.24
Yelisaveta Baqryana - Ah, belə gecələr əzabdır dostum!
11.07.24
Azad Qaradərəlinin əsərlərinin beşinci cildi cap olunub
08.07.24
“Narqız” qısametrajlı animasiya filminin istehsalı davam edir
05.07.24
"Dünya ədəbiyyatı" jurnalının Çeçenistan sayı işıq üzü görüb
03.07.24
“Ulduz” jurnalı oxucuların görüşünə yeni təqdimatda gəlib
02.07.24
Frans Kafka - Hökm
25.06.24
Mədəniyyət Nazirliyi senzura ittihamlarına aydınlıq gətirib
25.06.24
Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqı Şirvanda kino günlərinə başlayır
22.06.24
Şahid ifadəsi - Zərdüşt Əlizadə yazır...
13.06.24
“Divanü lüğat-it-türk”ün II və III cildləri nəşr olunub
13.06.24
“Ulduz” jurnalının may nömrəsi çap olunub
13.06.24
Azərbaycanda aparıcı teatrların siyahısı təsdiqlənib, işçilərin maaşları artırılıb
05.06.24
Özbəkistanlı şairlərin şeirləri Azərbaycan dilinə tərcümə edilərək nəşr olunub
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.