Cəlil Cavanşir -Bismillahla haqq yeyənlər və saxtakarlığı legitimləşdirənlər
04.05.17

“Qızıl Kəlmə” Mükafatının qaliblərinə sevgilərlə…

Ədəbi mükafatların verilməsi, ədəbi müsabiqələr mədəniyyətin və ədəbiyyatın inkişafı naminə vacib adddımdır. Bütün dünyada –ya da söhbətin coğrafiyasını çox böyütməyək –  örnək götürdüyümüz qardaş Türkiyədə, təsirindən çıxa bilmədiyimiz Rusiyada biz yüzlərlə belə gözəl nümunə görürük. Təəssüf ki, bizdə belə nümunələr demək olar ki, yoxdur.

İllərdir bu ölkədə keçirilən elə bir müsabiqə yoxdur ki, bir əmması çıxmasın. Hansı birini deyəsən, hansı birini nümunə göstərəsən?

Deyəsən bunu bir dəfə demişəm, bu ölkədə adamın haqqını “bismillah”la yeyirlər.

Azərbaycanda müsabiqələrin hansı formada, hansı meyarlarla keçilməsi heç kəsə sirr deyil. Hamı, hər şeyi bilir. Hamı hər şeyi bilsə də, heç nə düzəlmir. Əksinə, “hər şeyi bilən” “hər kəs”lər tədricən hər şeyi unudur, “balıq yaddaşlı” yaradıcı adamlar  təcrübəsiz balıq kimi tora düşür, düşdüyü torda bir müddət çabalayır və sonda ovçu tavasında qızarır. Beləcə bütün davalar, mübarizələr, müqəddəs amallar, bir sözlə hər şey məhv olub gedir. Bir də görürsən ki, hər şeyi bilən unutqan  “can-ciyərlərimiz”, özünü qoyub nadanlığa əli mükafat paylayanların, təqaüd verənlərin, müsabiqə keçirənlərin cibindən çıxır. Ədəbiyyat da, sənət də, mədəniyyət də dönür alver predmetinə. Alan da, satan da, satılan da məmnunluqla gərnəşir, şellənir, hətta yediyi haqqın qazı mədəsini qıcıqlandıranlar iyrənc-iyrənc üstümüzə gəyirir. Yenə də olan sözə olur, olan düzə olur, olan bizə olur…

Müsabiqələri, mükafatları, təqaüdləri tənqid edənlər beyqafıl təqaüd alır, müsabiqələrdə qalib olur, mükafat alıb tənqid etdiyi adamlarla sevincək şəkillər çəkdirir,  bəxtəvərliklə böyük-böyük adamlara, yekə-yekə təşəkkürlər edir və…xırda-xırda xırdalanır, kiçilir, cılızlaşır.

Beləcə adamlar “div”lərin əlində alətə çevrilir, kiçikləşir, cırtdanlaşır…

Bax bu bir qədər adamı yandırır, təəssüfləndirir, ruhdan salır. Ona görə təəssüflənirik ki, bu zərərdidələrin əksəriyyəti tanışlarımız, dostlarımızdır.

Mətləbi çox uzatmayacam, çünki yuxarıda qeyd etdiklərim yenə də hamının bildiyi, amma çoxlarının razılaşmayacağı, qəbul edə bilməyəcəyi sadə həqiqətlərdir.

İstəyirəm sizlərə Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin bu yaxınlarda təqdim edilən “Qızıl Kəlmə” Mükafatından danışam.  Bəri başdan deyim ki, bu mükafatın obyektivliyinə zərrə qədər də inanmıram. “Qızıl Kəlmə” qalibləri elan olunandan dərhal sonra aşkar və gizli müzakirələr başladı. Qaliblərin arxasınca asıb-kəsənlər tədricən susdu, sakitləşdi və növbəsini gözləmək üçün kənara çəkildi.

Təsadüfə baxın ki, bu mükafatın müxtəlif nominasiyalarında qalib gələnlər arasında nə az, nə çox düz  6 nəfər dost-tanışım, xətrini istədiyim, istedadına güvəndiyim samballı qələm adamları var. Rastlaşanda hər birini təbrik etmişəm, daha böyük uğurlar arzulamışam. Hətta aldıqları mükafatdan qonaqlıq vəd edənlər də var…

Qaliblərin mükafata layiq olub, olmaması başqa mövzudur. Çünki qaliblər arasında çox ciddi, samballı, ədəbiyyatımızda xidməti olan imzalar var. Söhbət müsabiqənin imicindən və dostlarımızın bu xoşagəlməz imicdən xəbərdar olduqları halda, bu müsabiqəyə qoşulmalarından gedir. Heç şübhəsiz ki, bu adamların mükafatlandırılması mükafat ətrafında yaranan söz-söhbəti kompensasiya etməyə hesablanıb. Dostlarımız, bu böyüklükdə saxtakarlığı “legitimləşdirib”…

Dəqiq bilirəm, bu sahədə az çox təcrübəsi olan hər kəs də bilir ki, bu mükafat sövdələşmə olmadan, “dayday”sız, tapşırıqsız verilmir. Bu barədə çox ciddi mənbələrdən, çox ciddi adamlardan məlumatlar almışam. Bilirəm, vallah bilirəm ki, siz də hər şeyi bilirsiniz.

Amma mən susub, mükafat, təqaüd, nominant növbəmi gözləmirəm. İstəyirəm deyəm, yazam siz də biləsiniz ki, sizin və çoxlarının bilib  üstündən keçdiklərinizi mən də bilirəm. İnanmaq istəmirəm ki, mənim sevimli dostlarım, sevdiyim qələm adamları bu sövdələşmələrdə, alış-verişlərdə iştirak edib və ya adlarından, imzalarından sövdələşməyə gedənlərə imkan yaradıb.

Əslində susmalıyam, çünki dostlarımı incitməyi sevmirəm.

Susmalıyam, çünki mənim də ehtiyac ucbatından geriyə çəkilməyə məcbur edildiyim məqamlar olub.

Susmalıyam, çünki mən özümü hamıdan daha çox uduzmuş hesab edirəm.

Amma susmuram, susa bilmirəm, susmaqdan utanıram. Susmuram, çünki öz həqiqətlərimə sadiqəm.

Dostlarımdan, onların yazdığı şeirlərdən, hekayələrdən, romanlardan, yazılardan utanıram.

***

Məncə uzun çəkən mübarizə dostlarımızı yordu, usandırdı.

Bəziləri yorulub getdi…

Bəziləri yorulub qaçdı…

Bəziləri yorulub öldü…

Bəziləri yorulub təslim oldu…

Bəziləri də yorulub mükafat aldı, təqaüd aldı, ev aldı, rüşvət aldı, vəzifə aldı.

Hamı yoruldu, hamı…

 

Və mən də yorulmuşam və bütün gözəl şeylərə rəğmən mən bu yorğunluqdan ölmək istəyirəm…

Yenililklər
06.01.25
Sevil İrevanlı - Türkiyat Araştırmaları Enstitüsünün 100. Milletlerarası Kongresinden gözlemler, izlemler
11.12.24
İzzəddin Həsənoğlu və Mirzə Ələkbər Sabirin Türkiyədə nəşr olunmuş kitablarının təqdimatı olub
05.11.24
Azərbaycanlı alim Özbəkistanın Milli televiziya  kanalının məşhur “Shirchoy” verilişinin qonağı olub
29.10.24
Kinonun işğala dirənişi - İstanbulda müzakirə
19.10.24
Bədirxan Əhmədlinin “XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi” 3 cildlik kitabı çap olunub
15.10.24
Cəfər Cabbarlı Mükafatı təqdim olunub
15.10.24
Füzulinin həyat və yaradıcılığının tədrisinə dair yeni kitab nəşr olunub
11.10.24
Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatının adı açıqlanıb
10.10.24
XV Bakı Beynəlxalq Film Festivalının bağlanış mərasimi keçirildi
09.10.24
Mikayıl Azaflının “Haqq aşığı yaranıbdı qəm çəkə” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Asif Rüstəmlinin “Cəmo bəy Cəbrayılbəyli: həyatı və bədii yaradıcılığı” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Anar Məcidzadə - Nə yaltaqlıq elə, nə quyruq bula...
03.10.24
Azərbaycan dastanlarınıın folklor semantikası
27.09.24
“Əta Tərzibaşı Kərkükün milli tədqiqatçısı” adlı kitabın təqdimatı olub
27.09.24
Lütviyyə Əsgərzadənin “Şeyx Məhəmməd Rasizadə” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
“Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı” jurnalının növbəti sayı çap olunub
27.09.24
Vaqif Yusiflinin “Məmməd Araz dünyası” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
Azad Qaradərəli - Kədərli yazların doğurduğu sevinc
09.09.24
Azərbaycan yazıçısının kitabı Təbrizdə nəşr olunub
09.09.24
“Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev. Nəşr edilməmiş əlyazmaları”  kitabı nəşr edilib
09.09.24
Venesiya Film Festivalında “Qızıl Şir” mükafatının qalibi məlum olub
08.09.24
Venesiya Film Festivalında Azərbaycan filmləri nümayiş olunub
07.09.24
Şərqşünaslıq İnstitutunda “Əhməd Nədimin poetikası” kitabı çapdan çıxıb
27.08.24
Azad Qaradərəli - Alman şərqşünasın hekayələrim haqqında yazdıqları
09.08.24
Milli kino günündə “Tənha insanın monoloqu”
08.08.24
Turan Film Festivalı Laçın şəhərində keçiriləcək
02.08.24
Federiko Qarsia Lorka -  Bu çılpaq bədən at nalları dəyməyən...
12.07.24
Yelisaveta Baqryana - Ah, belə gecələr əzabdır dostum!
11.07.24
Azad Qaradərəlinin əsərlərinin beşinci cildi cap olunub
08.07.24
“Narqız” qısametrajlı animasiya filminin istehsalı davam edir
05.07.24
"Dünya ədəbiyyatı" jurnalının Çeçenistan sayı işıq üzü görüb
03.07.24
“Ulduz” jurnalı oxucuların görüşünə yeni təqdimatda gəlib
02.07.24
Frans Kafka - Hökm
25.06.24
Mədəniyyət Nazirliyi senzura ittihamlarına aydınlıq gətirib
25.06.24
Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqı Şirvanda kino günlərinə başlayır
22.06.24
Şahid ifadəsi - Zərdüşt Əlizadə yazır...
13.06.24
“Divanü lüğat-it-türk”ün II və III cildləri nəşr olunub
13.06.24
“Ulduz” jurnalının may nömrəsi çap olunub
13.06.24
Azərbaycanda aparıcı teatrların siyahısı təsdiqlənib, işçilərin maaşları artırılıb
05.06.24
Özbəkistanlı şairlərin şeirləri Azərbaycan dilinə tərcümə edilərək nəşr olunub
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.