Raymon Kenonun "Biz
qadınlarla həmişə nəzakətliyik" kitabı nəşr olunub
10.02.16
"Qanun" nəşrlər evində Raymon Kenonun "BİZ QADINLARLA HƏMİŞƏ NƏZAKƏTLİYİK" kitabı çap olunub.
Görkəmli
fransız yazıçısı, şair, esseist və tərcüməçi, sürrealist hərəkatın
iştirakçısı, bir neçə nüfuzlu ədəbi mükafatların , o cümlədən “Qara
Yumor Mükafatı”nın laureatı, ULİPO –nun (OULIPO - Ouvroir de la
littrature potentielle, Potensial Ədəbi Qrup) – yaradıcılarından biri,
Qonkur akademiyasının üzvü, məşhur erudit, rəssam və riyaziyyatçı.
Keno
yaradıcılığına şair-sürrealist kimi başlayıb, yaradıcılığının son on
beş ili OULİPO qrupu ilə bağlı olub. Amma, hər iki halda onu yazı
texnikası daha çox maraqlandırıb, ona görə ki, Keno əsas bədii
vəzifəsini ədəbi dilin qanunauyğunluqlarına və uğurlarına yeni
nöqteyi-nəzərdən baxmaqda görüb.Onun adı və yaradıcılığı ədəbi dil
mühitində ən radikal hallarla qoşa çəkilib. Raymon Keno 20-ci
əsrin fransız poeziyasında həm virtuoz-eksperimentator, həm də
nəzəriyyəçi- reformator kimi məşhurluq qazanıb. O, yeganə müasir
yazıçıdır (o cümlədən şair və ədəbiyyatşünas) ki, dillə oyun əsasında öz
yaradıcılığında da əksini tapmış yeni bədii sistem, yeni poetik dil
yarada bilib. Təkcə bu fakt onu klassiklərin siyahısına salmaq üçün
kifayətdir, baxmayaraq ki, onun yaradıcılığı bütün ənənələri dağıtmağa
yönəlmişdi. Raymon Keno öz yaradıcılığında ikiüzlüləri,
boğazdan yuxarı , pafoslu danışanları, xalqla olduğunu gözə soxmağa
çalışan, əslində isə onun önünə çıxmağa cürət etməyənlərə gülüb.
Azərbaycan ədəbiyyatında M.Ə.Sabir və C.Məmmədquluzadə öz ifadələri ilə
necə məşhurdusa, Fransada da bu funksiyanı özündə daşıyan onun
yaradıcılığıdır. O, əsərlərinə kütlənin danışıq tərzini, dili yaradan
xalqın işlətdiyi söz və ifadələri salmağı borc bilib, ən adi fransızın
düşüncə-danışıq tərzini kağız üzərində əbədiləşdirməyə çalışıb. Kenonun
fikrincə, gülüş- ən güclü silahdır, həyatın bütün çətinliklərinə,
hətta ölümə də qalib gələ bilən qüvvədir. “Biz qadınlarla
həmişə nəzakətliyik”(1947) əsəri 1916-cı ildə Pasxa Bayramının birinci
günündə Dublində baş tutmuş üsyana həsr edilmişdir. Əsər baş vermiş
hadisələri tarixi nöqteyi-nəzərdən heç də düzgün təsvir etmir . Guya
ki, mövcud olmuş irland yazıçısı Salli Maranın adından yazılıb və bu
təxəllüs altında nəşr edilmiş kitaba daha iki əsər də daxildir. Onlardan
daha biri - “Salli Maranın intim gündəliyi”(1950) adlı
faciəvi-avtobioqrafik romandır. Bakı, Qanun Nəşriyyatı, 2016, 272 səhifə. Çapa imzalanmışdır: 27.01.2016
Tərcümə: Ziya Fazil Redaktor: Əziz Rzazadə Korrektor: Reyhanə Nəcəfova
|