Oğuz Ayvaz - Şirkət sahibi Beyrək
19.10.15

“Kitabi Dədə Qorqud” min illərin süzgəcindən keçib, bu günmüzün reallığına da işıq saçır. Əslində, mənə elə gəlir, “Kitabi Dədə Qorqud” dastanı insanlıq tarixinin yol xəritəsidir. Biz bu yol xəritəsindən istifadə edərək öz təfəkkürümüzü, milli özünüdərki, mədəniyyətimizi, var oluşumuzu, tapındığımız qutsal dəyərləri və bütün bunlarla bərabər sufilərin məşhur üç sualın (İnsan kimdir? Hardan gəlir? Hara gedəcək?) cavablarını tapa bilərik.
 
Məqsədim dastanı danışmaq deyil. Orada daha çox Beyrək obrazı diqqətimi çəkir. Çağdaş zamanımızda görəsən, Beyrək hansı statusda olardı? Dastandakı Beyrək igiddir, namusludur, sözündən dönməyəndir, aşiqdir, Oğuz elinin ən romantik obrazıdır. O, Banuçiçəyi sevir. Qız da ona bir könüldən min könülə vurulub. Biz Anarın ssenarisi əsasında çəkilmiş “Dədə Qorqud” filmində Rasim Balayevin ifa etdiyi Beyrək rolunda da görürük ki, bu igid, qorxmaz obraz öz sevgisinə sadiqdir. Gəlin Beyrəyin kimliyini açıqlayaq:
 
Bamsı Beyrək - Bayböyrənin oğlu, gənc Oğuz qəhrəmanlarından biri. “Kitabi Dədə Qorqud” dastanında əsas personaj kimi iki boyun təsvir etdiyi hadisələrin iştirakçısıdır. Dədə Qorqud ona ad qoymamışdan əvvəl Bamsı ləqəbi daşıyırdı. Qəhrəmanlıq göstərdikdən sonra Beyrək ismi verilir. Bamısı ilə Banu beşik kərtməsidir. Tanrı Beyrəklə Banuçiçəyə sevginin müqəddəsliyini əmanət verib. Amam onlar bir-birlərini tanımadan böyüyürlər. Banuçiçək də igid qızdır. Bamsı Beyrəyin əsir düşməsindən sonra onlar uzun müddət ayrı qalırlar. Bu müddət ərzində Banuçiçək ərə getmək məcburiyyətində qalır. Beyrək əsir qaldığı sarayın bəyinin qızı tərəfindən xilas olunur.
 
Bir dəfə“Kitabi Dədə Qorqud” haqqında keçirilən iclasa dəvət edilmişdim. Tələbələr Beyrək obrazını indiki zamanla müqayisə edirdilər. Orada saslənən fikirləri olduğu kimi paylaşmaq istəyində deyiləm.
 
Gəlin özümüzə belə bir sual verək. Bu gün Dədə Qorqud dastanındakı kimi saf, təmiz ölçüyə gəlməz sevgilər yaşanır? Beyrək və Banuçiçək müasir zamanda gözümüzün qabağında tamamilə fərqli görünür. Təsəvvür edin ki, Beyrək hansısa şirkətin rəhbəridir və digər şirkət sahibləri ilə rəqabət aparır. Özü də Beyrək hər şeyi qol gücünə və despotizmlə həll edir. Banuçiçək isə varlı bir tacirin yeganə qızıdır. Bütün günü sosial şəbəkələrdə öz şəkillərini paylaşan, müxtəlif təfəkkürdə olan insanlarla oturub-duran və həyatın yalnız əyləncədən ibarət olduğunu düşünən bir qızdır.
 
Mənim yaradıcılıq fantazıyam buraya qədərdir. Xahiş edirəm ki, Raskolnikovun baltasını götürüb üstümə gəlməyin. Mən günahkar deyiləm! Bu gün Beyrəyi və Banuçiçəyi o cür olmağa itələyən cəmiyyətdirmi, yoxsa Tanrıdırmı, bilmirəm. Ancaq düşünürəm ki, Dədə Qorqudun təbliğ etdiyi saf, təmiz dünyada çirkaba batmış obrazlar qarşıma çıxır. Dədə Qorquddakı son boyu yada salın. İç Oğuz və Dış Oğuz bir-birinə düşmən kəsilir. Səbəb çox sadədir. İnsan heç vaxt barış içində yaşaya bilmir.
 

Yenililklər
12.07.24
Yelisaveta Baqryana - Ah, belə gecələr əzabdır dostum!
11.07.24
Azad Qaradərəlinin əsərlərinin beşinci cildi cap olunub
08.07.24
“Narqız” qısametrajlı animasiya filminin istehsalı davam edir
05.07.24
"Dünya ədəbiyyatı" jurnalının Çeçenistan sayı işıq üzü görüb
03.07.24
“Ulduz” jurnalı oxucuların görüşünə yeni təqdimatda gəlib
02.07.24
Frans Kafka - Hökm
25.06.24
Mədəniyyət Nazirliyi senzura ittihamlarına aydınlıq gətirib
25.06.24
Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqı Şirvanda kino günlərinə başlayır
22.06.24
Şahid ifadəsi - Zərdüşt Əlizadə yazır...
13.06.24
“Divanü lüğat-it-türk”ün II və III cildləri nəşr olunub
13.06.24
“Ulduz” jurnalının may nömrəsi çap olunub
13.06.24
Azərbaycanda aparıcı teatrların siyahısı təsdiqlənib, işçilərin maaşları artırılıb
05.06.24
Özbəkistanlı şairlərin şeirləri Azərbaycan dilinə tərcümə edilərək nəşr olunub
05.06.24

Qulu Ağsəs haqqında yeni kitab çap edilib

24.05.24
Kino şirkətlərinə yeni imkan: post-prodakşna dəstək
22.05.24
Kənan Hacı - Salman Mümtaz Leninə nə deyəcəkmiş?
22.05.24
2024-cü ilin Ədəbiyyat üzrə Beynəlxalq Buker Mükafatının qalibi məlum olub
21.05.24
Professor Edmund Herziq: Nizami Gəncəvinin əlyazmalarının vahid kataloqu üç dildə nəşr ediləcək
21.05.24
Azərbaycanda iki teatrın adı dəyişdirilir və işçilərinin maaşı artırılır
20.05.24
“Linqvistik nəzəriyyənin əsasları” kitabı nəşr olunub
20.05.24
Hüseyn Arifin anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə “Arxada qalan illər” adlı kitab nəşr edilib
20.05.24
Fransada azərbaycanlı rəssamın fərdi sərgisi keçirilib
15.05.24
Ülvi Babasoyun “Ədəbiyyatda postmodernizm: oyun estetikası” kitabı təqdim olunub
09.05.24
Həcər Atakişiyeva - Məhəmməd Füzulinin poeziyasının dili və üslubi xüsusiyyətləri
06.05.24
Həmid Herisçi: Öz adıma ədəbiyyat müharibəmi bitirdim
06.05.24
Kino Agentliyi “Qızılalma” Festivalında mükafata layiq görüldü
06.05.24
Kino ictimaiyyəti narahatdır: 38 nömrəli qərar ləğv olunacaqmı?
04.05.24
Cahid Camal “Xalq Əmanəti” layihəsinin 24-cü nəşrində
03.05.24
Gülnar Səma - Ramil Mərzilinin “Qadağan olunmuş şeirlər”i
03.05.24
Asif Rüstəmlinin “Cümhuriyyət məfkürəsi” kitabı çap olunub
03.05.24
Azad Qaradərəli - Şəhid toyu
02.05.24
ARKA-nın Apellyasiya Komissiyası müraciətlərlə bağlı qərar verdi
02.05.24
“Əlyazma abidələri: ənənə və müasirlik” kitabı çapdan çıxıb
02.05.24
Məşhur yazıçı Pol Oster vəfat edib
02.05.24
Azərbaycanlı alimin beynəlxalq konqresdə məruzəsi dinlənilib
02.05.24
Türkiyənin bütün bölgələrində Azərbaycan Mədəniyyət Günləri keçiriləcək.

01.05.24
Orhan Aras - Bedirhan Ahmedov: Yorulmaz Bir Bilim Adamı...
01.05.24
Cavanşir Yusifli - Gənc şairlərə məktub - Sözün ayağı dəyməyən yerlər
01.05.24
Türkiyədə Məhəmməd Füzuliyə həsr olunan beynəlxalq konfrans keçiriləcək
01.05.24
Nar ağacı - Kənan Hacının yeni hekayəsi
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.