Oğuz Ayvaz - Şirkət sahibi Beyrək
19.10.15

“Kitabi Dədə Qorqud” min illərin süzgəcindən keçib, bu günmüzün reallığına da işıq saçır. Əslində, mənə elə gəlir, “Kitabi Dədə Qorqud” dastanı insanlıq tarixinin yol xəritəsidir. Biz bu yol xəritəsindən istifadə edərək öz təfəkkürümüzü, milli özünüdərki, mədəniyyətimizi, var oluşumuzu, tapındığımız qutsal dəyərləri və bütün bunlarla bərabər sufilərin məşhur üç sualın (İnsan kimdir? Hardan gəlir? Hara gedəcək?) cavablarını tapa bilərik.
 
Məqsədim dastanı danışmaq deyil. Orada daha çox Beyrək obrazı diqqətimi çəkir. Çağdaş zamanımızda görəsən, Beyrək hansı statusda olardı? Dastandakı Beyrək igiddir, namusludur, sözündən dönməyəndir, aşiqdir, Oğuz elinin ən romantik obrazıdır. O, Banuçiçəyi sevir. Qız da ona bir könüldən min könülə vurulub. Biz Anarın ssenarisi əsasında çəkilmiş “Dədə Qorqud” filmində Rasim Balayevin ifa etdiyi Beyrək rolunda da görürük ki, bu igid, qorxmaz obraz öz sevgisinə sadiqdir. Gəlin Beyrəyin kimliyini açıqlayaq:
 
Bamsı Beyrək - Bayböyrənin oğlu, gənc Oğuz qəhrəmanlarından biri. “Kitabi Dədə Qorqud” dastanında əsas personaj kimi iki boyun təsvir etdiyi hadisələrin iştirakçısıdır. Dədə Qorqud ona ad qoymamışdan əvvəl Bamsı ləqəbi daşıyırdı. Qəhrəmanlıq göstərdikdən sonra Beyrək ismi verilir. Bamısı ilə Banu beşik kərtməsidir. Tanrı Beyrəklə Banuçiçəyə sevginin müqəddəsliyini əmanət verib. Amam onlar bir-birlərini tanımadan böyüyürlər. Banuçiçək də igid qızdır. Bamsı Beyrəyin əsir düşməsindən sonra onlar uzun müddət ayrı qalırlar. Bu müddət ərzində Banuçiçək ərə getmək məcburiyyətində qalır. Beyrək əsir qaldığı sarayın bəyinin qızı tərəfindən xilas olunur.
 
Bir dəfə“Kitabi Dədə Qorqud” haqqında keçirilən iclasa dəvət edilmişdim. Tələbələr Beyrək obrazını indiki zamanla müqayisə edirdilər. Orada saslənən fikirləri olduğu kimi paylaşmaq istəyində deyiləm.
 
Gəlin özümüzə belə bir sual verək. Bu gün Dədə Qorqud dastanındakı kimi saf, təmiz ölçüyə gəlməz sevgilər yaşanır? Beyrək və Banuçiçək müasir zamanda gözümüzün qabağında tamamilə fərqli görünür. Təsəvvür edin ki, Beyrək hansısa şirkətin rəhbəridir və digər şirkət sahibləri ilə rəqabət aparır. Özü də Beyrək hər şeyi qol gücünə və despotizmlə həll edir. Banuçiçək isə varlı bir tacirin yeganə qızıdır. Bütün günü sosial şəbəkələrdə öz şəkillərini paylaşan, müxtəlif təfəkkürdə olan insanlarla oturub-duran və həyatın yalnız əyləncədən ibarət olduğunu düşünən bir qızdır.
 
Mənim yaradıcılıq fantazıyam buraya qədərdir. Xahiş edirəm ki, Raskolnikovun baltasını götürüb üstümə gəlməyin. Mən günahkar deyiləm! Bu gün Beyrəyi və Banuçiçəyi o cür olmağa itələyən cəmiyyətdirmi, yoxsa Tanrıdırmı, bilmirəm. Ancaq düşünürəm ki, Dədə Qorqudun təbliğ etdiyi saf, təmiz dünyada çirkaba batmış obrazlar qarşıma çıxır. Dədə Qorquddakı son boyu yada salın. İç Oğuz və Dış Oğuz bir-birinə düşmən kəsilir. Səbəb çox sadədir. İnsan heç vaxt barış içində yaşaya bilmir.
 

Yenililklər
05.11.24
Azərbaycanlı alim Özbəkistanın Milli televiziya  kanalının məşhur “Shirchoy” verilişinin qonağı olub
29.10.24
Kinonun işğala dirənişi - İstanbulda müzakirə
19.10.24
Bədirxan Əhmədlinin “XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi” 3 cildlik kitabı çap olunub
15.10.24
Cəfər Cabbarlı Mükafatı təqdim olunub
15.10.24
Füzulinin həyat və yaradıcılığının tədrisinə dair yeni kitab nəşr olunub
11.10.24
Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatının adı açıqlanıb
10.10.24
XV Bakı Beynəlxalq Film Festivalının bağlanış mərasimi keçirildi
09.10.24
Mikayıl Azaflının “Haqq aşığı yaranıbdı qəm çəkə” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Asif Rüstəmlinin “Cəmo bəy Cəbrayılbəyli: həyatı və bədii yaradıcılığı” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Anar Məcidzadə - Nə yaltaqlıq elə, nə quyruq bula...
03.10.24
Azərbaycan dastanlarınıın folklor semantikası
27.09.24
“Əta Tərzibaşı Kərkükün milli tədqiqatçısı” adlı kitabın təqdimatı olub
27.09.24
Lütviyyə Əsgərzadənin “Şeyx Məhəmməd Rasizadə” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
“Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı” jurnalının növbəti sayı çap olunub
27.09.24
Vaqif Yusiflinin “Məmməd Araz dünyası” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
Azad Qaradərəli - Kədərli yazların doğurduğu sevinc
09.09.24
Azərbaycan yazıçısının kitabı Təbrizdə nəşr olunub
09.09.24
“Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev. Nəşr edilməmiş əlyazmaları”  kitabı nəşr edilib
09.09.24
Venesiya Film Festivalında “Qızıl Şir” mükafatının qalibi məlum olub
08.09.24
Venesiya Film Festivalında Azərbaycan filmləri nümayiş olunub
07.09.24
Şərqşünaslıq İnstitutunda “Əhməd Nədimin poetikası” kitabı çapdan çıxıb
27.08.24
Azad Qaradərəli - Alman şərqşünasın hekayələrim haqqında yazdıqları
09.08.24
Milli kino günündə “Tənha insanın monoloqu”
08.08.24
Turan Film Festivalı Laçın şəhərində keçiriləcək
02.08.24
Federiko Qarsia Lorka -  Bu çılpaq bədən at nalları dəyməyən...
12.07.24
Yelisaveta Baqryana - Ah, belə gecələr əzabdır dostum!
11.07.24
Azad Qaradərəlinin əsərlərinin beşinci cildi cap olunub
08.07.24
“Narqız” qısametrajlı animasiya filminin istehsalı davam edir
05.07.24
"Dünya ədəbiyyatı" jurnalının Çeçenistan sayı işıq üzü görüb
03.07.24
“Ulduz” jurnalı oxucuların görüşünə yeni təqdimatda gəlib
02.07.24
Frans Kafka - Hökm
25.06.24
Mədəniyyət Nazirliyi senzura ittihamlarına aydınlıq gətirib
25.06.24
Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqı Şirvanda kino günlərinə başlayır
22.06.24
Şahid ifadəsi - Zərdüşt Əlizadə yazır...
13.06.24
“Divanü lüğat-it-türk”ün II və III cildləri nəşr olunub
13.06.24
“Ulduz” jurnalının may nömrəsi çap olunub
13.06.24
Azərbaycanda aparıcı teatrların siyahısı təsdiqlənib, işçilərin maaşları artırılıb
05.06.24
Özbəkistanlı şairlərin şeirləri Azərbaycan dilinə tərcümə edilərək nəşr olunub
05.06.24

Qulu Ağsəs haqqında yeni kitab çap edilib

24.05.24
Kino şirkətlərinə yeni imkan: post-prodakşna dəstək
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.