Xanım  Aydın - Salam
06.02.15

Artpress.az gənc yazar Xanım Aydının salamlaşma haqqında məqaləsini təqdim edir.



 Salamlaşmaq Allahın "Salam" adından götürülüb. Ərəb sözüdür. Bəzi mənbələrə görə "sülh olsun",  bəzi mənbələrə görə isə "qüsur və pislikdən uzaq xoşbəxt bir həyatın olsun" mənasını daşıyır. Peyğəmbərimiz Məhəmməd (s)-dən rəvayət edilən hədisdə deyilir: "İstər Allahın, istərsə də Peyğəmbərin yanında bəyənilən kəs, sözünə salamla başlayandır"! Deyilənlərə görə salamlaşmanın 70 savabı var ki, bunlardan 69-u salam verənin, 1-i isə salamı alanındır. Həm də salamlaşmanın bir savab iş olduğunu da deyənlər var. Hər gün bəlkə də fərqinə varmadan onlarla insanla görüşür, salamlaşırıq. Bu prosesin əslində döyüş tarixiylə bağlı olduğundan bir çoxları məlumatsızdır. Belə ki, qədim dövlərdə kişilər mütləq sağ əllərində silah gəzdirərdilər. Xoş niyyətlə, heç bir qərəzi olmadan görüşən kişilər silahsız olduğunu bildirmək üçün boş sağ əllərini bir-birinə uzadıb salamlaşarmışlar. Tədricən bu vərdiş görüşmək nümunəsinə çevrilmiş və günümüzün adi bir adəti olmuşdur.

    Mübarək Qurani-Kərimin müxtəlif ayələrində "salam" sözünə  rast gəlinir. Məsələn, Ezhab surəsinin 57- ayəsində belə deyilir: "Həqiqətən Allah və onun mələkləri peyğəmbərə salavat göndərirlər. Ey iman gətirənlər, ona salavat göndərib layiqincə salamlayın".   Furqan surəsinin 75-ci ayəsində isə bu cür deyilir: "səbrləri müqabilində (Cənnətin) yüksək talvar və dərəcələr ilə mükafatlandırılanlar və orada (Allah və mələklər tərəfindən) xeyir-dua və salamla qarşılaşanlar onlardır!".

    Salaşmaya ən gözəl əlavə təbəsümdür! Bəzən ürəkdən gələn, dünya rəngli gpzlərdən dodaqlara axan həfif bir təbəssüm insanda bütün gün üçün xoş əhval-ruhiyyə zəmini yaradır. Bəlkə də əzizlərimizdən umduğumuz məhz həmin bu təbəssümdür. Bir-birimizdən salamı, təbəssümü və uzanan əlimizi əsirgəməsək yaşamaq daha rahat, daha gözəl olar.

    Bir az da salamlaşma etiketləri barəsində qeyd edim. Etiketə görə kiçilər görüşəndə mütləq əl sıxıb salamlaşmalıdırlar. Qadınlar görüşəndə adətən öpüşüb görüşürlər. Kişiylə qadın görüşürsə  birinci salamı kişi verməli, lakin əlini uzatmamalıdır. Əl sıxıb görüşmək üçün özünün istəyindən asılı olaraq əlini qadın uzatmalıdır. Salamlaşma adət-ənənəsi müxtəlif xalqlarda müxtəlif cür olsa da, onun əsasında insanların görüşüb gözəl gün, xeyir, uğur, can sağlığı arzulamaqları, hal-əhval tutmaqları dayanır. Bütün bu xoş niyyətləri bir-birilərinə çatdırmaq üçün əl uzaıb salamlaşmaq lasımdır.

    Bəs ümumiyyətlə insanlar bir-birlərinə əl uzatmalıdırlarmı? Uzatmalıdırlar! Hörmət və  sevgi naminə, insanlıq naminə. Əl tutmaq üçün əl uzatmalıdırlar. Yaşamaq onsuz da ağırdır, çətindir. O çətinlikləri aşa bilməyə özündə güç tapmayanı həyat, güc tapıb dəf edənsə həyatı ram edəcəkdir. Bu yazılmamış qızıl qanundur! Mübariz olmalısan! Yardım üçün bizə uzanan əli sağ əlimizi, yardımına ehtiyacımız olan ələ sol əlimizi uzadaq. Halqa yaradaq! Əl uzadaq ki, tutduğumuz əlin bizə, bizimsə ona ehtiyacımız var!

Yenililklər
12.07.24
Yelisaveta Baqryana - Ah, belə gecələr əzabdır dostum!
11.07.24
Azad Qaradərəlinin əsərlərinin beşinci cildi cap olunub
08.07.24
“Narqız” qısametrajlı animasiya filminin istehsalı davam edir
05.07.24
"Dünya ədəbiyyatı" jurnalının Çeçenistan sayı işıq üzü görüb
03.07.24
“Ulduz” jurnalı oxucuların görüşünə yeni təqdimatda gəlib
02.07.24
Frans Kafka - Hökm
25.06.24
Mədəniyyət Nazirliyi senzura ittihamlarına aydınlıq gətirib
25.06.24
Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqı Şirvanda kino günlərinə başlayır
22.06.24
Şahid ifadəsi - Zərdüşt Əlizadə yazır...
13.06.24
“Divanü lüğat-it-türk”ün II və III cildləri nəşr olunub
13.06.24
“Ulduz” jurnalının may nömrəsi çap olunub
13.06.24
Azərbaycanda aparıcı teatrların siyahısı təsdiqlənib, işçilərin maaşları artırılıb
05.06.24
Özbəkistanlı şairlərin şeirləri Azərbaycan dilinə tərcümə edilərək nəşr olunub
05.06.24

Qulu Ağsəs haqqında yeni kitab çap edilib

24.05.24
Kino şirkətlərinə yeni imkan: post-prodakşna dəstək
22.05.24
Kənan Hacı - Salman Mümtaz Leninə nə deyəcəkmiş?
22.05.24
2024-cü ilin Ədəbiyyat üzrə Beynəlxalq Buker Mükafatının qalibi məlum olub
21.05.24
Professor Edmund Herziq: Nizami Gəncəvinin əlyazmalarının vahid kataloqu üç dildə nəşr ediləcək
21.05.24
Azərbaycanda iki teatrın adı dəyişdirilir və işçilərinin maaşı artırılır
20.05.24
“Linqvistik nəzəriyyənin əsasları” kitabı nəşr olunub
20.05.24
Hüseyn Arifin anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə “Arxada qalan illər” adlı kitab nəşr edilib
20.05.24
Fransada azərbaycanlı rəssamın fərdi sərgisi keçirilib
15.05.24
Ülvi Babasoyun “Ədəbiyyatda postmodernizm: oyun estetikası” kitabı təqdim olunub
09.05.24
Həcər Atakişiyeva - Məhəmməd Füzulinin poeziyasının dili və üslubi xüsusiyyətləri
06.05.24
Həmid Herisçi: Öz adıma ədəbiyyat müharibəmi bitirdim
06.05.24
Kino Agentliyi “Qızılalma” Festivalında mükafata layiq görüldü
06.05.24
Kino ictimaiyyəti narahatdır: 38 nömrəli qərar ləğv olunacaqmı?
04.05.24
Cahid Camal “Xalq Əmanəti” layihəsinin 24-cü nəşrində
03.05.24
Gülnar Səma - Ramil Mərzilinin “Qadağan olunmuş şeirlər”i
03.05.24
Asif Rüstəmlinin “Cümhuriyyət məfkürəsi” kitabı çap olunub
03.05.24
Azad Qaradərəli - Şəhid toyu
02.05.24
ARKA-nın Apellyasiya Komissiyası müraciətlərlə bağlı qərar verdi
02.05.24
“Əlyazma abidələri: ənənə və müasirlik” kitabı çapdan çıxıb
02.05.24
Məşhur yazıçı Pol Oster vəfat edib
02.05.24
Azərbaycanlı alimin beynəlxalq konqresdə məruzəsi dinlənilib
02.05.24
Türkiyənin bütün bölgələrində Azərbaycan Mədəniyyət Günləri keçiriləcək.

01.05.24
Orhan Aras - Bedirhan Ahmedov: Yorulmaz Bir Bilim Adamı...
01.05.24
Cavanşir Yusifli - Gənc şairlərə məktub - Sözün ayağı dəyməyən yerlər
01.05.24
Türkiyədə Məhəmməd Füzuliyə həsr olunan beynəlxalq konfrans keçiriləcək
01.05.24
Nar ağacı - Kənan Hacının yeni hekayəsi
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.