Xanım  Aydın - Salam
06.02.15

Artpress.az gənc yazar Xanım Aydının salamlaşma haqqında məqaləsini təqdim edir.



 Salamlaşmaq Allahın "Salam" adından götürülüb. Ərəb sözüdür. Bəzi mənbələrə görə "sülh olsun",  bəzi mənbələrə görə isə "qüsur və pislikdən uzaq xoşbəxt bir həyatın olsun" mənasını daşıyır. Peyğəmbərimiz Məhəmməd (s)-dən rəvayət edilən hədisdə deyilir: "İstər Allahın, istərsə də Peyğəmbərin yanında bəyənilən kəs, sözünə salamla başlayandır"! Deyilənlərə görə salamlaşmanın 70 savabı var ki, bunlardan 69-u salam verənin, 1-i isə salamı alanındır. Həm də salamlaşmanın bir savab iş olduğunu da deyənlər var. Hər gün bəlkə də fərqinə varmadan onlarla insanla görüşür, salamlaşırıq. Bu prosesin əslində döyüş tarixiylə bağlı olduğundan bir çoxları məlumatsızdır. Belə ki, qədim dövlərdə kişilər mütləq sağ əllərində silah gəzdirərdilər. Xoş niyyətlə, heç bir qərəzi olmadan görüşən kişilər silahsız olduğunu bildirmək üçün boş sağ əllərini bir-birinə uzadıb salamlaşarmışlar. Tədricən bu vərdiş görüşmək nümunəsinə çevrilmiş və günümüzün adi bir adəti olmuşdur.

    Mübarək Qurani-Kərimin müxtəlif ayələrində "salam" sözünə  rast gəlinir. Məsələn, Ezhab surəsinin 57- ayəsində belə deyilir: "Həqiqətən Allah və onun mələkləri peyğəmbərə salavat göndərirlər. Ey iman gətirənlər, ona salavat göndərib layiqincə salamlayın".   Furqan surəsinin 75-ci ayəsində isə bu cür deyilir: "səbrləri müqabilində (Cənnətin) yüksək talvar və dərəcələr ilə mükafatlandırılanlar və orada (Allah və mələklər tərəfindən) xeyir-dua və salamla qarşılaşanlar onlardır!".

    Salaşmaya ən gözəl əlavə təbəsümdür! Bəzən ürəkdən gələn, dünya rəngli gpzlərdən dodaqlara axan həfif bir təbəssüm insanda bütün gün üçün xoş əhval-ruhiyyə zəmini yaradır. Bəlkə də əzizlərimizdən umduğumuz məhz həmin bu təbəssümdür. Bir-birimizdən salamı, təbəssümü və uzanan əlimizi əsirgəməsək yaşamaq daha rahat, daha gözəl olar.

    Bir az da salamlaşma etiketləri barəsində qeyd edim. Etiketə görə kiçilər görüşəndə mütləq əl sıxıb salamlaşmalıdırlar. Qadınlar görüşəndə adətən öpüşüb görüşürlər. Kişiylə qadın görüşürsə  birinci salamı kişi verməli, lakin əlini uzatmamalıdır. Əl sıxıb görüşmək üçün özünün istəyindən asılı olaraq əlini qadın uzatmalıdır. Salamlaşma adət-ənənəsi müxtəlif xalqlarda müxtəlif cür olsa da, onun əsasında insanların görüşüb gözəl gün, xeyir, uğur, can sağlığı arzulamaqları, hal-əhval tutmaqları dayanır. Bütün bu xoş niyyətləri bir-birilərinə çatdırmaq üçün əl uzaıb salamlaşmaq lasımdır.

    Bəs ümumiyyətlə insanlar bir-birlərinə əl uzatmalıdırlarmı? Uzatmalıdırlar! Hörmət və  sevgi naminə, insanlıq naminə. Əl tutmaq üçün əl uzatmalıdırlar. Yaşamaq onsuz da ağırdır, çətindir. O çətinlikləri aşa bilməyə özündə güç tapmayanı həyat, güc tapıb dəf edənsə həyatı ram edəcəkdir. Bu yazılmamış qızıl qanundur! Mübariz olmalısan! Yardım üçün bizə uzanan əli sağ əlimizi, yardımına ehtiyacımız olan ələ sol əlimizi uzadaq. Halqa yaradaq! Əl uzadaq ki, tutduğumuz əlin bizə, bizimsə ona ehtiyacımız var!

Yenililklər
05.11.24
Azərbaycanlı alim Özbəkistanın Milli televiziya  kanalının məşhur “Shirchoy” verilişinin qonağı olub
29.10.24
Kinonun işğala dirənişi - İstanbulda müzakirə
19.10.24
Bədirxan Əhmədlinin “XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi” 3 cildlik kitabı çap olunub
15.10.24
Cəfər Cabbarlı Mükafatı təqdim olunub
15.10.24
Füzulinin həyat və yaradıcılığının tədrisinə dair yeni kitab nəşr olunub
11.10.24
Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatının adı açıqlanıb
10.10.24
XV Bakı Beynəlxalq Film Festivalının bağlanış mərasimi keçirildi
09.10.24
Mikayıl Azaflının “Haqq aşığı yaranıbdı qəm çəkə” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Asif Rüstəmlinin “Cəmo bəy Cəbrayılbəyli: həyatı və bədii yaradıcılığı” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Anar Məcidzadə - Nə yaltaqlıq elə, nə quyruq bula...
03.10.24
Azərbaycan dastanlarınıın folklor semantikası
27.09.24
“Əta Tərzibaşı Kərkükün milli tədqiqatçısı” adlı kitabın təqdimatı olub
27.09.24
Lütviyyə Əsgərzadənin “Şeyx Məhəmməd Rasizadə” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
“Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı” jurnalının növbəti sayı çap olunub
27.09.24
Vaqif Yusiflinin “Məmməd Araz dünyası” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
Azad Qaradərəli - Kədərli yazların doğurduğu sevinc
09.09.24
Azərbaycan yazıçısının kitabı Təbrizdə nəşr olunub
09.09.24
“Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev. Nəşr edilməmiş əlyazmaları”  kitabı nəşr edilib
09.09.24
Venesiya Film Festivalında “Qızıl Şir” mükafatının qalibi məlum olub
08.09.24
Venesiya Film Festivalında Azərbaycan filmləri nümayiş olunub
07.09.24
Şərqşünaslıq İnstitutunda “Əhməd Nədimin poetikası” kitabı çapdan çıxıb
27.08.24
Azad Qaradərəli - Alman şərqşünasın hekayələrim haqqında yazdıqları
09.08.24
Milli kino günündə “Tənha insanın monoloqu”
08.08.24
Turan Film Festivalı Laçın şəhərində keçiriləcək
02.08.24
Federiko Qarsia Lorka -  Bu çılpaq bədən at nalları dəyməyən...
12.07.24
Yelisaveta Baqryana - Ah, belə gecələr əzabdır dostum!
11.07.24
Azad Qaradərəlinin əsərlərinin beşinci cildi cap olunub
08.07.24
“Narqız” qısametrajlı animasiya filminin istehsalı davam edir
05.07.24
"Dünya ədəbiyyatı" jurnalının Çeçenistan sayı işıq üzü görüb
03.07.24
“Ulduz” jurnalı oxucuların görüşünə yeni təqdimatda gəlib
02.07.24
Frans Kafka - Hökm
25.06.24
Mədəniyyət Nazirliyi senzura ittihamlarına aydınlıq gətirib
25.06.24
Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqı Şirvanda kino günlərinə başlayır
22.06.24
Şahid ifadəsi - Zərdüşt Əlizadə yazır...
13.06.24
“Divanü lüğat-it-türk”ün II və III cildləri nəşr olunub
13.06.24
“Ulduz” jurnalının may nömrəsi çap olunub
13.06.24
Azərbaycanda aparıcı teatrların siyahısı təsdiqlənib, işçilərin maaşları artırılıb
05.06.24
Özbəkistanlı şairlərin şeirləri Azərbaycan dilinə tərcümə edilərək nəşr olunub
05.06.24

Qulu Ağsəs haqqında yeni kitab çap edilib

24.05.24
Kino şirkətlərinə yeni imkan: post-prodakşna dəstək
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.