Azad Qaradərəli - Səni elə sevərəm ki, qalmazsan heç kimə…
26.11.14

Avanqard.net yazıçı Azad Qaradərəlinin şairə Elnaz Eyvazlı haqqında yazdığı məqaləni tədim edir.

(Elnaz Eyvazlının şeirlərindən aldığım təkanla yazdıqlarım)


    Onun imzasını həmişə axtarmışam. Bilmirəm, nədənsə doğma gəlib bu xanım mənə: cəmi 3-4 dəfə  ötəri görsəm də, qəlbimə elə yatıb ki, elə bilmişəm, bizim kəndin aşağı məhləsində doğulanlardandır. Və hətta elə bilmişəm ki, bizim tayfadandır. Lap qısası, bu xanıma qanım elə qaynayıb ki, özünü yazılarından çox... Yox, burda həddimi aşdım, hətta yalan dedim. Mən bir yazı-pozu adamı kimi qələm əhlinə həmişə və hər zaman ilk olaraq yazısına görə, mətninə görə qiymət vermişəm. İndi bayaqdan min türlü rənglə tərifləməyə çalışdığım Elnaz Eyvazlı da belədir. (Yuxarıdakı sətirlərin mənasını bir azdan açmağa çalışaram.)

    Elnaz xanımın şeirlərini ilk dəfə oxuyanda səksənmişdim: “Mən də belə yazardım!” Yaxud təəssüflənmişdim, belə:”Bu mistalar mənim olsaydı...” (Bu hamınızda olur, sadəcə boynunuza almırsınız!) Bu sonuncu hiss paxıllıq deyil ki... Bu bir vurğunuqdan dolayı yaranan “heyhat!” nidası kimidir. Bu köhnə kişilər demiş, “həvayü həvəsdir.”

    Bir dəfə mərhum Rafiq Tağıyla görüşməliydik. Amma görüşümüz elə vaxta təyin olunmuşdu ki, eyni zaman kəsiyində  Elnazın şeirlər kitabının təqdimatı olmalıydı. İkimiz də telefon söhbətində razılaşdıq ki, görüşdən əvvəl təqdimatda iştirak edək, sonra söhbətimizi aparaq. Belə də oldu. Bu əslində, gənc bir söz adamına ağsaqqal dostlarının ehtiramı idi.

    Elnazın şeirləri bir gün bizim “Yazı”ya da gəlib çıxdı və mən onları zövqlə oxuya-oxuya çap etdim. Amma heyf ki, dalısı gəlmədi...

    Və bu yaxınlarda Elnaz xanımla bir dostumuzun kitabının təqdimatında rastlaşdıq. Qısa söhbətdən sonra “Yazı”nın 12-ci sayında şeirləri ilə iştirak etməyə dəvət etdim. Həvəslə razılaşdı.

    Nə yaxşı ki dəvət etmişəm!
    Nə yaxşı ki razılaşıb!
    Mən dərgimizin “Bir kitab şeir” rubrikası üçün çapa hazırladığım bu şeirlərin boy artımını, dolu sünbül kimi dən tutduğunu və modern bir səviyyəyə çatdığını fərəhlə müşahidə edir və ruhən rahatlıq tapırdım: bizdən sonra gələn bu gəncliyə arxayın olmaq olar... Onların poetik məni yeni dövrün bütün ziddiyyətlərindən keçməyi bacarıb:

Tüstü kimi çəkərəm ciyərimə,
 nəfəs kimi alaram səni.
 Gözlərimi yumub baxışlarımda saxlayaram –
 kirpiklərimin arasından boylana-boylana qalarsan.
 Sərxoş olarsan, dəli olarsan,
 uçarsan göylərdə,
 sevgi alar səni tərkinə.
 Səni elə sevərəm ki,
 qalmazsan heç kimə...


   Bizlərdə qadının sevgisi də yasaq olub. Qadın susub, ona ediləcək təklifi gözləyib; heç cavab da verə bilməyib, razıdırsa, “atam bilər” deyib. Yaxud qadın sevdiyinə sevirəm kəlməsini dilinə gətirməyib, bu guya əskiklik sayılıb. Beləcə, zaman-zaman bizlərdə sevgi az qala birtərəfli olub, ya da gizlində. İçdə, içəridə olub. İçəridə çox qalan nəsnənin isə fəsadları çox olub həmişə. Elnazın poetik məni öz sevgisini bu baxımdan da elə ifallıca deyir ki, köhnə oyun qaydaları da pozulmaz olsun, yeni baxış da  tərrəddüdə qalmasın. Hələ bu misralara baxın:



   
... Darıxdım gecə gözü,
 başıma düşdün bu gecə,
 daş kimi...
 Kişi kimi sevdim səni,
 balam kimi əzizləyib,
 güvəndim qardaş kimi...


    Elnazın şeirlərinə saxta pafos yaddır. “Oy Vətən, öldüm, çatladım, yandım...” kimi yalançı qışqırmalar, yalançı vətənşüvərlik onun misralarına xas deyil. Zaman-zaman yağıların talayıb cəhənnəmə çevirdiyi ölkəmizi cənnətə bənzədən, “Stalinin eşqilə həmişə güləcək Azərbaycan”dan bəhs edənlərin ağır vəsf mirası yaxşı ki, gəncliyin və o cümlədən bizim qəhrəmanımızın əl-ayağına dolaşmır. Amma həqiqi vətən eşqi, “ürəyin infaktında”  olan məmləkət (N.Hikmət) Elnazın da yazılarına xasdır. Elnazın “Azərbaycanını” sən də sevmək istəyirsən – təmənnasız, umacaqsız:

Səni bu qədər sevdiyimi bilməzdim:
 adın çəkiləndə köksüm dağa dönüncə,
 gözlərim dolub, boğazımı qəhər sarınca,
 titrəyə-titrəyə adını pıçıldayıb,
 hər hərfini öpüb-öpüb,
 gözlərimin üstünə qoyunca,
 sevdim Səni doyunca,
 yandı canım...
 Ah, nə cansan, Sən nə can?!
 Adına canım qurban,
 Azərbaycan...


          Həəəə, yazının əvvəlinə qayıtmaq vaxtıdır. Bizlərdə qıbçaq gözlü,  qıbçaq ədalı, boyu boyca, hoyu hoyca, sözü kəsərli,  kişi hünərli, at minən, güllə atan – sözü güllə olan qadınlara daha çox etibar ediblər, daha çox güvəniblər və  onlardan çəkiniblər də. Bizlərdə bir Qaçaq Fərzalı olub. Deyərmiş ki, bu hökümətlə (Sovet höküməti ilə) diş dişə,  döş döşə dayandım, təntimədim. Bilirəm ki, bu hökümət də, onun gədə-güdəsi də zənən tayfamdan olanların belə həndəvərinə düşə bilməz. Bizim tayfanın gücü daha çox qadınlarında olub.

    Bax, Elnaz xanımı mən Qaçaq Fərzalının dediyi qadınlardan bilmişəm. Dərgimizdə çapa hazırladığım şeirləri deyir ki, yanılmamışam. 

Yenililklər
25.04.24
Abbasqulu ağa Bakıxanovun “Riyazül-qüds” əsəri nəşr olunub
25.04.24
Mədəniyyət Nazirliyi “Nəşrlərin satın alınması müsabiqəsi”ni elan edir
24.04.24
IV Kitabqurdu Müəllimlərin Oxu Marafonu elan edilir
24.04.24
Nazir: Bakıdakı Qırğız Mədəniyyəti Günləri mədəni əlaqələrdə yeni səhifə açacaq
24.04.24
TRT-Avazın Baş koordinatoru: AzTV ilə birgə çoxlu layihələr reallaşdırırıq - MÜSAHİBƏ
24.04.24
İntiqam Yaşarın yeni şeirlər kitabı çap olunub
24.04.24
Həmid Herisçinin yeni kitabı çap olundu
24.04.24
Saday Budaqlı: Yazan adam gərək sözü hiss eləsin
24.04.24
Bakıda Qırğız kino günlərinin açılışı olub
04.04.24
Kino Agentliyi gənc kinematoqrafçılara dəstək məqsədilə Alternativ Kino  Akademiyası təsis edib
15.03.24
Türk mədəni irsinin qorunması üçün vahid mexanizm formalaşdırılmalıdır
15.03.24
Gülnar Səma - Ulucay Akifin “Pul axtaranlar”ı
13.03.24
“Kinomuzu yaradanlar, Kinomuzu yaşadanlar” layihəsinə start verilir
13.03.24
Mehriban Ələkbərzadə: “Əsrə bərabər gün” tamaşası dünən, bu gün, sabah kontekstində yaşadığımız əsrə baxışdır
13.03.24

Azərbaycan London Beynəlxalq Kitab Sərgisində təmsil olunur

11.03.24
"Oskar" mükafatının qalibləri məlum olub
06.03.24

Dövlət sifarişi ilə “Kür - çaylar anası” sənədli filmi istehsalata buraxıldı

03.03.24
Asif Rüstəmli - Azərtac nə vaxt yaradılıb?
29.02.24
Abbasəli Xankişiyev - Dağlar kimi məğrur saxla başını
29.02.24
Əlirza Zihəq - Şuşa zəfəri
29.02.24
II Kitabqurdu Payız Oxu Marafonunun qalibləri mükafatlandırılıb
27.02.24
Azərbaycan Respublikası Kino Agentliyinin fəaliyyəti qənaətbəxşdir
23.02.24
Kənan Hacı - Korifeyin həyatını cəhənnəmə çevirən Dahi - Mahir Qarayevin "Sonuncu korifey" romanı üzərinə qeydlər
10.02.24
Öz nəğməmlə tək qalmışam indi mən - Höte
08.02.24
Gülnar Səmanın “Sözümüz sözdür-2” kitabı “GlobeEdit” nəşriyyatında çap olunub
01.02.24
Rus poeziyasının Gümüş dövrü - Seçmə şeirlər
01.02.24
Rəşad Səfər - Çığıranlar və çığırmayanlar
29.01.24
“İsveç nəsr antologiyası” ilk dəfə Azərbaycan dilində
29.01.24
Küyülü Nəccari Səid - Olumla ölüm arasında
29.01.24
Qulu Ağsəs haqqında kitab işıq üzü görüb
27.01.24
Natəvana "yaxılan" qara və qırmızı boyalar - Fərid Hüseyn yazır
25.01.24
Mahir N. Qarayev - Qara maskalı qatil
25.01.24
Tanınmış alim Paşa Kərimov vəfat edib
25.01.24
Fərid Hüseyn - Sözümüzü Allaha çatdırana vida
24.01.24
Vaqif Sultanlının “İnsan dənizi” romanı Təbrizdə yayınlandı
16.01.24
"Arşın mal alan" Ankara Dövlət Opera və Balet teatrında nümayiş olunub
16.01.24
Mahir N. Qarayev - Bir dəqiqəlik sükut, yaxud fikirli gördüyüm fikir adamı
16.01.24
Səfər Alışarlı - "Səs" romanı ustalıqla yazılmış əsərdir
16.01.24
Dünyaca məşhur roman Azərbaycan dilində - İlk dəfə
16.01.24
Səlim Babullaoğlu - Düma, Natəvan, xəncər, arxalıq və oyun
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.