Elnarə Akimova - İşıqlı qəm içində
28.10.14

İlahi,
Yatağın nə sağında
Nə solunda,
Nə bir gözəlin qolunda
Yatmaq istəmirəm.

lahi,
Nə söyüd kölgəsində,
Nə dünyanın ən azad ölkəsində
Yatmaq istəmirəm.
İlahi,
Dar quyu dibində,
Qaranlıq nəm içində,
İşıqlı qəm içində,
Ağrısız
Bir az yatmaq istəyirəm...


Vaqif Səmədoğlunun bir neçə gün öncə yazdığı bu misralarını mən yer üzünün ən ağrılı, ən üzüntülü... və ən səmimi şeir nümunəsi kimi oxudum. Bu şeirdə insan əzabının ən son hədini gördüm. O yenə də öz havasındadı, yenə də “mən burdayam, İlahi” nidasına köklənərək heç vaxt olmadığı bir məhrəmliklə Tanrısına üz tutub duasını eləyir: dar quyu, qaranlıq nəm, işıqlı qəm... Bu, Vaqif Səmədoğlu dünyası üçün yad, indiki ağrılarının gətirdiyi arzu deyil ki... Gözümüzü açandan onu bu ruhda, bu ovqatda gördük. Bu poeziyada yaxşı insan kredosunun konturları elə məzar simvolikasından başlanırdı:

Məzara bənzəyir yaxşı insan...
Məzar kimi
yaya, qışa dözümlü,
məzar kimi dinməz.
gözə az-az görünür yaxşı adam
ildə bir-iki kərə baş çəkilən
məzar kimi.


Biz bu şeirlərin təsiri altında böyüdük, bu şeirlərin təsiri altında düşünməyi, əzablardan keçib insan olmağı bacardıq. İstiqlal, hürr, mənəvi azadlıq duydumuzu formalaşdırdıq. “39-da doğuldum, 37-də öldüm” misralarından süzülən həqiqət keçmişimizə həssas olmağa, “Çörək boyat/xatırələr acı,/gələcək yanıq çıxdı...” misralarındakı cəsarət sabahımıza diqqətli olmağa sövq etdirdi bizi. Poeziyada absurd situasiyalar, mənəvi böhran təsvirləri, kədər fəlsəfəsi – konseptual olaraq bu poeziyadan boy göstərdi, V.Səmədoğlu o çağacan dominantlıq təşkil edən “nəşə” simvolikasının antitezasını ortaya qoymaqla poetik düşüncəni axına əks qütbə yönəltməyə müvəffəq oldu.

İlk dəfə Kult.az Mədəniyyət Portalının təşkilatçılığı ilə keçirilən IV «Nəsimi» Milli Ədəbiyyat Müsabiqəsinin qaliblərinin mükafatlandırılması mərasimində tanış olmuşdum şairlə. Şeirlərindəki bədii ovqatdan fərqli olaraq nikbin, həyat eşqi ilə dolu, zarafatı sevən biri kimi tanıdım onu və etiraf edim ki, bu görüşdən sonra Vaqif Səmədoğlu yaradıcılığını daha çox sevməyə başladım. Çünki bu poeziyada şəxsiyyətlə yaradıcılığın harmoniyası qoşa qanad kimi idilər. Bədii ovqat baxımından bir-birini inkar etsələr də, bütövlük baxımından eyniyyət təşkil edirdilər. Bu yaxınlarda tənqidçi Nərgiz Cabbarlı ilə söhbətləşərkən vurğuladı ki, jurnalist fəaliyyətimdə yadımda qalan ən maraqlı müsahibə V.Səmədoğlu ilə alınmışdı. Təbiidir dedim, diqqət eləsək, Vaqif müəllimin maraqsız müsahibəsi yoxdur. Bu, yəqin ki, onun özünün maraqlı tərəf müqabili olmasından irəli gəlir, - deyə əlavə etdim. “Nəsimi” müsabiqəsində çıxış edən Vaqif müəllimin fikirləri süzülür yaddaşımdan: “Mən heç vaxt şeirlərimin sonuna nöqtə qoymuram. Ümumiyyətlə, nöqtəni sevmirəm. Qəribə bir sonluq əhval-ruhiyyəsi yaradır. Vergül ona baxanda daha insaflıdır. Ən azı, ardınca davamiyyət tələb edir. Mən hətta Allahdan da arzu edirəm ki, öləndə belə mənə nöqtə qoymasın. Ki, burda yarımçıq qalan işlərimi o dünyada tamamlaya bilim...” Bu anda qeyri-ixtiyarı yaxınlarda dünyasını dəyişmiş Arif Əmrahoğlunu xatırlayıram. Xatırlayıram ki, onun da son yazısı Vaqif Səmədoğlu haqqında idi. Arif müəllim xəstəliklə çarpışdığı o ağır anlarda nədənsə Vaqif Səmədoğlunu düşünmüşdü. Bəlkə də eyni ağrı yükünü daşıdıqlarından daha yaxşı anlamışdı onu, kim bilir... Əcəl yazını tamamlamağa ona imkan vermədi, Arif müəllimin məqaləsi də yarımçıq qaldı, nöqtəsiz, vergülsüz, sadəcə yarımçıq. Buna da Arif müəllimə o dünyada davam etməsi üçün həvalə edilən, ayrılan missiya deyəkmi?! Olsun... Onsuz da ölüm bütün istedadlı insanların ömrünə nöqtə qoya bilmir, yaradıcılığın qapısını ilahi bir sonsuzluğa açmaqla ölümün o qədər də yeknəsək bir şey olmadığına bizi inandırır. “Ölüm gəlir, ömür, sonun mübarək!” – deyən Vaqif Səmədoğlu bu hikməti hələ cavan yaşlarında anlayacaq qədər müdrik idi. İndi də “İşıqlı qəm içində yatmaq istəyirəm” deyərək poeziyasının bədii ovqatına sadiq qalmaqda davam edir... Ağrıdan həmişə poetik detal kimi istifadə edən şair bu dəfə onu mənəvi-fiziki dünyasında hiss etməklə daha da doğmalaşır. Bu şeirlə türk şairi N.F.Qısakürəyin “hər qapıda ağlayıb, son qapıda gülümsə” misralarının daha bir şəxsiyyətin simasında gerçəkləşməsinin sehrinə dalıram. Və məhz bu şeirlə Vaqif Səmədoğlu poeziyasının semiotik bütövlüyünün (harmoniyasının!) qorunduğunu düşünürəm. Şairin yaradıcılıq kredosunu müəyyənləşdirən “son” problematikalı mətnlərin, kədər fəlsəfəsinin məntiqi sonluğuna, “mənzil başına” çatdığını güman edirəm. Bütün həyatımız boyu bizi düşündürən, ömrün faniliyinə, heçliyinə inandıran şair başqa ovqatda buluna bilərdimi? Bütün həyatımız boyu qəmin işıqlı olduğuna inandıran şairin öz oxucularını hədəfdən yayındırmağa cəsarəti çatardımı?! Yox. Ona görə yox ki, amansız tale ona başqa seçim şansı buraxmadı, ağrıdan yazdı, ağrı ilə qol-boyun oldu, ağrı ilə də... Həm də ona görə ki, Vaqif Səmədoğlu kədərini içə, sevincini, işığını çölə tökəcək qədər təzadın yükünü daşımağı tərcih edənlərdən oldu. Və hələ də etmədə. Qəminə işıqlı deyəcək, şeirlərinə nöqtə qoymayacaq qədər... /literature.az/

Yenililklər
06.01.25
Sevil İrevanlı - Türkiyat Araştırmaları Enstitüsünün 100. Milletlerarası Kongresinden gözlemler, izlemler
11.12.24
İzzəddin Həsənoğlu və Mirzə Ələkbər Sabirin Türkiyədə nəşr olunmuş kitablarının təqdimatı olub
05.11.24
Azərbaycanlı alim Özbəkistanın Milli televiziya  kanalının məşhur “Shirchoy” verilişinin qonağı olub
29.10.24
Kinonun işğala dirənişi - İstanbulda müzakirə
19.10.24
Bədirxan Əhmədlinin “XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi” 3 cildlik kitabı çap olunub
15.10.24
Cəfər Cabbarlı Mükafatı təqdim olunub
15.10.24
Füzulinin həyat və yaradıcılığının tədrisinə dair yeni kitab nəşr olunub
11.10.24
Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatının adı açıqlanıb
10.10.24
XV Bakı Beynəlxalq Film Festivalının bağlanış mərasimi keçirildi
09.10.24
Mikayıl Azaflının “Haqq aşığı yaranıbdı qəm çəkə” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Asif Rüstəmlinin “Cəmo bəy Cəbrayılbəyli: həyatı və bədii yaradıcılığı” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Anar Məcidzadə - Nə yaltaqlıq elə, nə quyruq bula...
03.10.24
Azərbaycan dastanlarınıın folklor semantikası
27.09.24
“Əta Tərzibaşı Kərkükün milli tədqiqatçısı” adlı kitabın təqdimatı olub
27.09.24
Lütviyyə Əsgərzadənin “Şeyx Məhəmməd Rasizadə” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
“Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı” jurnalının növbəti sayı çap olunub
27.09.24
Vaqif Yusiflinin “Məmməd Araz dünyası” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
Azad Qaradərəli - Kədərli yazların doğurduğu sevinc
09.09.24
Azərbaycan yazıçısının kitabı Təbrizdə nəşr olunub
09.09.24
“Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev. Nəşr edilməmiş əlyazmaları”  kitabı nəşr edilib
09.09.24
Venesiya Film Festivalında “Qızıl Şir” mükafatının qalibi məlum olub
08.09.24
Venesiya Film Festivalında Azərbaycan filmləri nümayiş olunub
07.09.24
Şərqşünaslıq İnstitutunda “Əhməd Nədimin poetikası” kitabı çapdan çıxıb
27.08.24
Azad Qaradərəli - Alman şərqşünasın hekayələrim haqqında yazdıqları
09.08.24
Milli kino günündə “Tənha insanın monoloqu”
08.08.24
Turan Film Festivalı Laçın şəhərində keçiriləcək
02.08.24
Federiko Qarsia Lorka -  Bu çılpaq bədən at nalları dəyməyən...
12.07.24
Yelisaveta Baqryana - Ah, belə gecələr əzabdır dostum!
11.07.24
Azad Qaradərəlinin əsərlərinin beşinci cildi cap olunub
08.07.24
“Narqız” qısametrajlı animasiya filminin istehsalı davam edir
05.07.24
"Dünya ədəbiyyatı" jurnalının Çeçenistan sayı işıq üzü görüb
03.07.24
“Ulduz” jurnalı oxucuların görüşünə yeni təqdimatda gəlib
02.07.24
Frans Kafka - Hökm
25.06.24
Mədəniyyət Nazirliyi senzura ittihamlarına aydınlıq gətirib
25.06.24
Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqı Şirvanda kino günlərinə başlayır
22.06.24
Şahid ifadəsi - Zərdüşt Əlizadə yazır...
13.06.24
“Divanü lüğat-it-türk”ün II və III cildləri nəşr olunub
13.06.24
“Ulduz” jurnalının may nömrəsi çap olunub
13.06.24
Azərbaycanda aparıcı teatrların siyahısı təsdiqlənib, işçilərin maaşları artırılıb
05.06.24
Özbəkistanlı şairlərin şeirləri Azərbaycan dilinə tərcümə edilərək nəşr olunub
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.