Əziz oxucum!
Əvvəla mətləbdən xəbər verməmişdən öncə, sizdən xırdaca bir xahiş etmək istəyirəm. Belə, lap ərkyana, qardaşınız kimi tələb də edirəm. Bu yazıda oxuduğum, bəhrələndiyim, o müşk-i Ənbar qoxuyan Azərbaycancaya çevirməyə macal tapmadığım kitablardan bolluca istinad etmişəm. Həmin kitabları yazının axırında vermişəm. Tapa bilməsəniz ([email protected]) yazın göndərim. Keza, oxumadığınıza qətiyyən şübhəm, yoxdur.
            
***
    Hamımıza məlumdur ki, istənilən xalqın mədəniyyətində kütlələrin zövqünə, onların arzu və istəklərinə uyğun musiqi, rəsm əsəri, kino var. Elə buna görə də bəziləri “sənət sənət üçündür” deyir, başqa bəziləriysə “sənət xalq üçündür” deyir. Ancaq, məsələnin mahiyyəti sadəcə hər kəsin öz istəyinə uyğun sənət əsərinə baxmasında, öz istəyinə uyğun musiqi dinləməsində deyil. Altusserin “Dövlətin İdeoloji Rıçaqları” dediyi medyanın kütləvi şəkildə cəmiyyətə zövqsüzlüyü, bilinçsizliyi diktə etməsindədir. Və bu diktə, artıq azca keçdikdən sonra Gramschi “Razılığın İstehsalı” dediyi həmən nəmənənəni ortaya çıxardır.  Nə etməli? Üzeyri dinləməli, Rəqsanədən zövq almağı öyrənməlimi? Və ya, bilincaltımıza yaxşıca bardaş qurub oturmuş ümumixalq nadanlığı üçün bir çay sifariş etməli. Yanında da mürəbbəsi...

***
    “Valter Benjamin nəzəri cəhətdən məhsuldar və dağıdıcı bir fəaliyyət olaraq hər hansı bir mədəniyyətin ən ali mənəvi məhsullarını, elə həmin mədəniyyətin bəsit, bayağı, dünyəvi məhsullarıyla bir yerdə  nəzərdə keçirməyi məsləhət görürdü. O, bu haqda danışanda düşüncəsində xüsusilə, Motsartın “Sehirli Fleyta” əsərində təqdim edilən  müqəddəs aşiq cütlüyü idealını (Motsartım müasiri) İmmanuel Kantın adət-ənənəyə sadiq mühitlərdə böyük səs-küyə səbəb olmuş evlilik haqqında fikirləriylə birlikdə dərk etmək var idi.   Kant belə yazırdı ki, “evlilik əks cinsdən iki yetişgin şəxs arasında cinsiyyət orqanlarını qarşılıqlı bir şəkildə istifadə etmək haqqında əldə edilən sövdələşmədir.”

***
    Uzun müddət bu bayağılıq diktəsi davam etdəkcə, hamılıqla bu qəribə atmosferin içərisində zövq almağa başlayacağıq. Heç şübhəsiz ki, tədriclə kütləvi sənət, Pop(d)ART olan Üzeyr, Rəqsanə bizim bilincaltımıza dürtülüb zövqlərimizin kasadlaşmağına hücum çəkəcək. Keza, alternativ musiqi yox deyildir. Ancaq, xeyli müddət bundan əvvəl ilişib beynimdə qalan bir-iki cümləni tərcümə edib diqqətinizə çatdırmaq, zənnimcə maraqlı olar. “Jean Baudrillardın qəribə bir iddiası var. Mədəniyyətimiz maddi cəhəttdən bütünlüklə vizualdır. Həqiqətin “gizli otağı” yoxdur, bircə görüntü və simulakrların qatları mövcüddur. “Həyatımızın hər dəlmə-deşiyini istehlakın əlinə keçirməyi, fəaliyyətimizin hər sahəsinin bənzər ilgəhlərlə bir-birinə pərçimləndiyi, razılıq və itaət mərhələsinin əvvəlcədən anba an düşünüldüyü və ətraf mühitin, iqlimin nəzarətə alındığı, əhilləşdirildiyi, mədəniləşdirildiyi bir məqamdayıq.“ Hər şey maddiyyata çevrildi və buna görə də heç nə həqiqi deyil.”

***
    Zənnimcə, xeyli məsələ aydındır. İdeoloji rıçaqların çox yüksək şəkildə işlədiyi, medyanın bu rıçaqların ən gözəl təbliğat vasitəsi olduğu və bir millət olaraq kütləvi şəkildə bir-birimizin kopyası olmağa başladığımız, eyni qəlibin içinə dürtüldüyümüz, eyni paltarı geyinib, eyni musiqidən zövq  almağa sövq edilməyimizin kriptosu əslində beynimizin rahat uyuşmağa meyilliyiyindəndir.
    İndi gedim, açım Aztv-ni, baxım. Keza, alternativ genişdir. Space, ANS tv, Atv, Xəzər Tv... Yəni, hamısı eyni iedalogiyanın carçılarıdı. Sonda isə sizin üçün Üzeyrin bir mahnısından zümzümə etmək istəyirəm.

“Buraxma məni canım.
Mən ürəyi dolu yar olacam
Yenə əvvəlki avara olacam
Yenə də mən qanıqara olacam
Buraxma məni canım,
Qoyma qaralsın qanım.”

Avanqard.net