Qalib Şəfahət - Çəmən xala
03.02.14

Hekayə

Əmim arvadı Sənəm xala səsini başına atmışdı:
  - Köpəqqızı, harda görmüsən, düzünü de, yoxsa səni qaz kimi yolub, tükünü buralarnan bir eləjjəm!
   Yazıq  Çəmən xala udquna-udquna qalmışdı:
  -Aaz, vallah, bir söz idi, ağzımdan çıxdı, hara var, harda görəjəm ki?
 -Yox eyy, deməsən, bu dəyqə səni buralarnan sürüyəjəm...
   Əslnə qalsa sürüyə bilməzdi. Çəmən xala ondan canlı-cəsədlı idi. Özü baş qoşmaq istəmirdi. Çünki öz dilinin bəlasına düşmüşdü. Mən də çox toxunurdu, Çəmən xala onun qabağında günahkar kimi dayanıb, dinib-danışmırdı.   
  Əmim arvadından çox onun xətrini istəyirdim. Çox şırındil, mehriban qadın idi. Qonşu kənddən gəlin gəlmişdi. Mənimlə çox mehriban danışıb, gülürdü. Arada başımı sinəsinə sıxıb, saçımı sığallayırdı. Nəfəs aldıqca döşləri  başıma sıxılırdı. Hər mənə toxunduqca elə bilirdim ruhum canımdan cıxacaq. Bədənim tir-tir əsirdi. Bəlkə  özü də hiss edirdi bunu. Zarafata salıb, qiz istəyirsənmi- deyirdi.
   Mən də özümü utancaq kimi göstərib, başımı aşağı salırdım, cavab vermirdim.        
  O:
- İstəyərsən-istəyərsən, inanmıram istəməyəsən! Əmisi  kimi yaraşıqlı, boylu-buxunlu oğlan heç qız istəməzmi?! Gör neçə qız dərdindən öləcək?! -deyirdi.
  Belə şirin sözlər mənə xoş gəlirdi. Onda 16 yaşım var idi.
   O, ətli-qanlı, gözəl-göycək qadın idi. Şux yeriyirdi. Yeriyəndə yanları titrəyirdi. Dolu sinəsi qabağa qabarırdı. Tünd-qara saçlarını səliqə ilə darayıb kürəyinə tökərdi. Ağbəniz, cəlbedici sifəti var idi. Yanaqlarında zərif qızartı müşahidə olunur, sifətinə xüsusi yaraşıq verirdi. Gözləri ağ sifətdə qara karandaşla rənglənmiş rəssam tablosuna bənzəyirdi.
   Düzünə qalsa, ondan xoşum gəlirdi. Görnüşü bir an belə xəyalımdan çəkilmirdi. Gecələr tez-tez yuxumu qarışdırır, özümü onun qolları arasında görüb xoşbəxt olurdum. Hələ başqa şeyləri demirəm, ayıbdır! Hərdən gördüyüm yuxulardan utanırdım. Gör məndən neçə yaş böyükdür? Həm də Şahinin anası idi. Eşitsə nə deyərdi mənə? Başqa məhəllə uşaqları ilə dava-dalaş olanda Şahinə görə onların gözünün yağını alırdıq.
                                                ***

    Bizim ev Çəmən xala ilə əmimgilin evinin arasında yerləşirdi. Çox mehriban qonşuluğumuz vardı. Hay deyəndə bir-birimizin  köməyinə çatırdıq.      
   Cəmən xalanin əri Tapdıq çoxdan rəhmətə getmişdi. Tapdıq əmimin uşaqlıq dostuymuş,  bir-birinə çox mehriban olublar. Neçə il bir yerdə işləyiblər.  
  Sonra qəflətən Tapdıq gecə yatıb, səhər ayılmayıb. Heç dərdini də bilən olmayıb. Deyirlər çox gümrah adam olub. Bir yaşlı oğlu Şahin, anası Cəmən xalanın  himayəsində qalıb.
   İnsafən, əmim dostluğa çox sədaqətli adam idi. O gündən dostunun da evinə  hayan olub. Nə çətinlikləri olsa əl uzadıb, köməklık göstərib.
  Yadımdadı bir-iki dəfə məhəllə arvadları Çəmən xalaya məsləhət bildilər ki, a bala, cavan qadınsan, neynəyək, taleyin belə gətirdi, ömrünü-gününü niyə çürüdürsən? İstəyən olsa, birini bəyən, get.
  - Yox, mən Tapdıqdan sonra heç kəslə bir yastığa baş qoymaram! Tapdığın yurdunu kimə tapşırım, yadigarını kimə etibar edim?!
Daş atıb, başını tuturdu.  Əmim uzun müddət idi ki, kolxoz sədri işləyirdi. Çox zəhmətkeş, qayğıkeş adam kimi tanıyırdı
 hamı onu. İşgüzarlığına söz ola bilməzdi. Bu vəzifəyə birdən-birə gəlməmişdi, əmim.  Cavanlıqda Tapdıqla kolxozun kəllərinə baxıblar. Sonra təsərrüfat briqadiri işləyib. Bacarıqlı adam olduğuna görə kolxoz sədri seçmişdilər.
Bir sözünü iki eləyən olmamışdı. Söz ağzından çıxdı, baş üstə deyib, yerinə yetirərdilər. Özündən 3-4 yaş kiçik olsa da, atam da əmimin məsləhətinə qulaq asardı. Nə başınızı ağrıdım, əmim belə kişi idi. Arada atam deyirdi:
- Əmin də, mən də babana çəkmişik.
Mən də bununla qurur duyurdum. Babam, deyilənə görə, qollu-budaqlı, boylu-buxunlu, səsindən yer titrəyən, sözü ötkəm kişi olub. Atam sakit təbiətli insan idi. Çox şeyə qarışmırdı.
                                                                  ***
   O vaxtlar,  yadımdadır  qonşu arvadları birlikdə həftədə bir-iki dəfə sacda yuxa salardılar, ya çörək bişirərdilər.
   Yazın əvvəlləri idi.  Havalar isinməyə başlamışdı. Ağacların çoxu çıçəkləmişdi. Çol-bayır yamyaşıl xalıya bürünmüşdü. Havadan gələn xoş ətir adamı bihuş edirdi. Təsərrüfat  işlərinin qızğın vaxtı idi. Hər ikisi yaylıqlarını çiyinlərinə atıb, şirin-şirin söhbət edə-edə, sacda yuxa salırdılar. Əmimin beş yaşlı kiçik oğlu İbrahimin (biz onu əzizlədiyimizdən İbo deyib çağırırdıq) şalvarının ortası partlayıb, hər şeyi çöldə  qalmışdı. Yazıq uşağın özündən xəbəri yox idi. Birdən Çəmən xalanın gözü ona sataşdı:
  - Ədə, ədə, ay İbo, özündən xəbərin varmı, biabır oldun, hər şeyin çöldə qalıb! – dedi, qəh-qəhə çəkib, ürəkdən güldü. Sonra da əlva etdi:
- Nejə də dədəsininkinə oxşor!
                                                                   ***
    Sənəm xala  əsib-coşurdu. Səsinə xeylı adam yığılmışdı. Elə bil tamaşaya baxırdılar.
Əmimin atı kişnəyəndə hamı çevrilib yola baxdı. (Kənddə hamı əmimin atını kişnəməsindən tanıyırdı). Elə bil qurbağa gölünə daş atdılar, səs kəsildi. Mən heç nə anlamadım. Bunlar birdən-birə niyə qızışdılar və qəflətən də ortaya lal sukut cökdü.
  Əmim evə yaxınlaşanda əmim arvadı tez-tələsik gedib atın yüyənindən tutdu.
Əmim ayağını üzəngidən çıxarıb ağır-ağır, atın belindən yerə endi...

Avanqard.net

Yenililklər
05.11.24
Azərbaycanlı alim Özbəkistanın Milli televiziya  kanalının məşhur “Shirchoy” verilişinin qonağı olub
29.10.24
Kinonun işğala dirənişi - İstanbulda müzakirə
19.10.24
Bədirxan Əhmədlinin “XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi” 3 cildlik kitabı çap olunub
15.10.24
Cəfər Cabbarlı Mükafatı təqdim olunub
15.10.24
Füzulinin həyat və yaradıcılığının tədrisinə dair yeni kitab nəşr olunub
11.10.24
Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatının adı açıqlanıb
10.10.24
XV Bakı Beynəlxalq Film Festivalının bağlanış mərasimi keçirildi
09.10.24
Mikayıl Azaflının “Haqq aşığı yaranıbdı qəm çəkə” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Asif Rüstəmlinin “Cəmo bəy Cəbrayılbəyli: həyatı və bədii yaradıcılığı” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Anar Məcidzadə - Nə yaltaqlıq elə, nə quyruq bula...
03.10.24
Azərbaycan dastanlarınıın folklor semantikası
27.09.24
“Əta Tərzibaşı Kərkükün milli tədqiqatçısı” adlı kitabın təqdimatı olub
27.09.24
Lütviyyə Əsgərzadənin “Şeyx Məhəmməd Rasizadə” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
“Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı” jurnalının növbəti sayı çap olunub
27.09.24
Vaqif Yusiflinin “Məmməd Araz dünyası” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
Azad Qaradərəli - Kədərli yazların doğurduğu sevinc
09.09.24
Azərbaycan yazıçısının kitabı Təbrizdə nəşr olunub
09.09.24
“Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev. Nəşr edilməmiş əlyazmaları”  kitabı nəşr edilib
09.09.24
Venesiya Film Festivalında “Qızıl Şir” mükafatının qalibi məlum olub
08.09.24
Venesiya Film Festivalında Azərbaycan filmləri nümayiş olunub
07.09.24
Şərqşünaslıq İnstitutunda “Əhməd Nədimin poetikası” kitabı çapdan çıxıb
27.08.24
Azad Qaradərəli - Alman şərqşünasın hekayələrim haqqında yazdıqları
09.08.24
Milli kino günündə “Tənha insanın monoloqu”
08.08.24
Turan Film Festivalı Laçın şəhərində keçiriləcək
02.08.24
Federiko Qarsia Lorka -  Bu çılpaq bədən at nalları dəyməyən...
12.07.24
Yelisaveta Baqryana - Ah, belə gecələr əzabdır dostum!
11.07.24
Azad Qaradərəlinin əsərlərinin beşinci cildi cap olunub
08.07.24
“Narqız” qısametrajlı animasiya filminin istehsalı davam edir
05.07.24
"Dünya ədəbiyyatı" jurnalının Çeçenistan sayı işıq üzü görüb
03.07.24
“Ulduz” jurnalı oxucuların görüşünə yeni təqdimatda gəlib
02.07.24
Frans Kafka - Hökm
25.06.24
Mədəniyyət Nazirliyi senzura ittihamlarına aydınlıq gətirib
25.06.24
Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqı Şirvanda kino günlərinə başlayır
22.06.24
Şahid ifadəsi - Zərdüşt Əlizadə yazır...
13.06.24
“Divanü lüğat-it-türk”ün II və III cildləri nəşr olunub
13.06.24
“Ulduz” jurnalının may nömrəsi çap olunub
13.06.24
Azərbaycanda aparıcı teatrların siyahısı təsdiqlənib, işçilərin maaşları artırılıb
05.06.24
Özbəkistanlı şairlərin şeirləri Azərbaycan dilinə tərcümə edilərək nəşr olunub
05.06.24

Qulu Ağsəs haqqında yeni kitab çap edilib

24.05.24
Kino şirkətlərinə yeni imkan: post-prodakşna dəstək
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.