Hər gün “ədəbiyyat adamları”mız barədə təəssüf hissim böyüyür. “Yekə ağızdan tüpürən”, danışanda ağzına çullu dovşan sığmayan bəzi “yazar”larımızın cılız mənəvi aləmi məni pəjmürdə eləmirmi, niyə də eləməsin, əl-əlbət, hə. Bu gün artıq müəllimsiz (sözün həqiqi mənada xocasız) gənc ədəbi nəsil yetişməkdədir. Kimə baxasan və nə öyrənəsən? (İstisnalar olmamış deyil) Dərindən tanıyanda səviyyələr bilinir, görülən “iş”lərin məramı aydınlaşır və yenə üz tutursan özünə.

3 ildir “Kaspi” qəzetində çalışıram, indiyə qədər yüzə yaxın yazıçı-şairdən ədəbi mövzularda müsahibə almışam, eləcə də başqa mətbu orqanlar üçün. Bəzən olur ki, bir yazardan müsahibə götürürsən axşam evə zəng edir: “Sən Allah, filankəsin adını da yaz, inciməsin”. Yaxud biri müsahibə verib bitirəndən sonra bu sözləri deyir: “Filankəs keçən dəfə deyib ki, mənim də adımı çək müsahibəndə, qoy ondan da danışım”. Yaxud: “Filankəs inciyir ki, bəs mənim adımı niyə çəkmirsən?”.

Başa düşürəm ki, bu söhbətlər əbəs deyil, ad çəkilməkdən ötrü sino gedən “yazar”lar var. Adətən, belələri o adamlardır ki, mətnini öz taleyinə buraxa bilməyənlərdir. Belə “yazar”lar eynəklərini taxıb öz adlarını axtarırlar mətbuat səhifələrindən və internet portallarından. Elə ki müsahibədə öz adlarını tapdılar olurlar ad çəkənlə dost, adını görmədisə gizli düşmənə çevrilirlər.

Bu gün şükür ki, əsərinə “atalıq” etməyən yazıçılar da var. Məsələn, Mübariz Cəfərli kimi. M.Cəfərlinin” “Bənna”, Bərpaçı” və “Bağban adlı üç romanını oxumuşam, hər üç əsər son illərdə yaranan ən yaxşı bədii nümunələrdəndir, ədəbi texnika deyib ağzımızı göyə tutduğumuz zamanda əsl yazıçı ustalığı görünür bu mətnlərdə. Romanlar “Azərbaycan” jurnalında nəşr olunub, amma M.Cəfərli kitab çap etdirməməkdən narahat deyil. Çünki adam mətnindən övladı kimi rahatdır. Amma hansı “yazar” ki, “bu uşaq məndəndirmi görəsən” şübhəsiylə və prinsipi ilə öz yazdıqlarına yanaşır, nəyin hardan gəldiyini, götürdüyünü bilir başlayır cəld təbliğata. Və onlar “mən yazıçıyammı?” və ya “doğurdanmı yaxşı yazıçıyam” suallarından doğan komplekslərini ədəbiyyatın problemi kimi göstərməyə girişirlər. M.Cəfərlinin əsərləri barədəsə bircə ədəbi tənqidçi Cavanşir Yusifli yazıb, araşdırıb. İndi biz bu “xəraba”da hər vədə hardan tapaq “Cavanşir Yusifli gözü”nü? Andıra qalasan dünya.  

Qayıdıram sözümün mabədinə, üz tuturam adını müsahibələrdə görmək istəyənlərə: tutaq ki, sizin adınızı adını kiminsə heç kəsi az qala dızına almadığı dövürdə çəkdilər, qoşdular o mənasız karvanın gözünə, nə olacaq? “Qəm pəncərəsi” filmində Arif Quliyevin dediyi kimi “döşünüzdən medal asacaqlar?”.

Dünyanın yerlə-göylə əlləşdiyi dövürdə bizim dünya ədəbiyyatına çıxmaq (dırmaşmaq sözü də ola bilər!) istəyən, amma öz “nəsə alınmır” aləmindən xilas ola bilməyən yazıçıların şakərlərinə baxın. Belələrini görəndə yəqin qiymətini almayan klassiklər qəbirdə yerini dəyişir.

P.S. Bu yazının şərh hissəsində, əziz oxucular, adının çəkilməsi istəyən yazıçıların adını, əgər güman eləsəniz yazın, bəlkə xoşbəxt oldular. Kim bilir... /qafqazinfo.az/