Azad Qaradərəli - Bu gün Xocalının  işğasl günü deyil!
05.09.13

MƏNİM  XOCALI  BACIM


1992-ci ilin Xocalı hadisələri baş verən günlər idi. Ayın neçəsi olduğunu dəqiq xatırlaya bilmirəm. Bir onu bilirəm ki, qan məni  tutmuşdu  o günlər. Nə məktəbdə əməlli dərs keçə, nə bir yerdə rahat diz qatlayıb otura bilirdim, nə də gizildəyən əlimə qələm ala bilirdim. Köhnə makinam da neçə gündü üstü ötrülü qalmışdı, elə bil ona da yaxın düşməyə qorxurdum. Tərs kimi Bakıdan bir il olar alıb gətirdiyim televizorumuzun da nəyisə xarab olmuşdu və adına “5 manatlıq radio”  dediyimiz radiodan və abunə olduğum qəzetlərdən  başqa dünyayla əlaqəm yox kimiydi. Respublikanın qurtaracağında – Zəngilanda, bu rayonun da ən ucqar kəndi doğma Qaradərədə məlumatsızlıqdan az qalırdı bağrım çatlasın. Belə bir vaxtda  bir dili qurumuş qəfil xəbər gətirdi ki, Xocalıda adamları qırıblar! Tez qonşu Hüseyaqulu dayıgilə  qaçdım və xahiş etdim ki, televizoru açsınlar. Bir qədər sonra xəbərlər başladı (səhv eləmirəmsə 215 KL studiyasıydı) və mərhum Çingiz Mustafayevin Seyidağa Mövsümlüylə birgə lentə aldıqları o məşum kadrları göstərməyə başladılar. Dedim axı, qan tutmuşdu məni. Dalımca gəlib divara söykənən və Çingizə “qoşulub” ağlayan anamın da səsini eşitmirdim elə bil.
       Papağı yerə düşmüş, söykənmək istədiyi əl ağacı yanında qalan qoca ( o bizim hamımız üçün  ümumiləşmiş ata obrazıydı - neçə illər  keçəcək,  radioda birgə işlədiyim Ələmdar Quluzadənin atası olduğunu  biləcəyəm), üstü  açılmış vəziyyətdə oldürülmüş körpə qız ( o zamanki bütün Azərbaycan qızlarının ümumiləşmiş obrazı kimi qalıb yadımda, sənin, mənim, hamımızın bacısı – Xocalı bacımız...), qoca ərinin yanında köhnə odeyalına bürünərək  şəhid olmuş ayağı qaloşlu qadın... (Bu da bizim anamız idi, hamımızın anamız) Gözlərimi ekranı basmış qan  bürüyürdü və bir də gördüm ki, hönkür-hönkür ağlayıram. (Rəhmətlik anam sonralar deyirdi ki, nə yaxşı ağladın, bala, sənə baxmağa qorxurdum, dedim bu saat ürəyin partıayacaq, ağladın, qanın açıldı)
      Sonra Şuşa işğal olunacaq, ağlamayacam, sonra o biri rayonlar əlimizdən gedəcək, yenə ağlamayacam, hətta bu işğal mənim Zəngilanımla qapanacaq, yenə ağlamayacam... Mən ağlamaq payımı Xocalıyla başa vurmuşdum...
     Xocalı günlərində eşitdim ki, Xocalı faciəsini kamerasının yaddaşına köçürdən Seyidağa Mövsümov vəfat edib. Üstündən bir neçə saat keçməmiş xoş xəbər gəldi ki, Seyidağa cağ-salamatdır.   Talehin ironiyasına baxırsınızmı?
     Əslində  bu sətirləri mənə yazdıran da o yalan olası xəbəri eşitməyim oldu.
    Uzun illər bədənində  qəlpələr (amma ən böyük qəlpə Xocalı qəlpəsiydi) Az.TV-nin divarları arasında məlul-müşkül dolanan bu iri cüssəli adam doğrudan da, gəzərgi ruh idi. Bir-iki dəfə yaxınlaşıb söhbət etmək istəmişdim.  Az danışan adam olduğunu demişdilər – buna görə həmişə öz aləmində olan bu kişini narahat etmək istəməmişdim. 
      Çox yaşayın, Seyidağa bəy! Bəlkə bir gün bir ədalət mühakiməsinə şahidlik edısi oldunuz.
      S.A. (Söz ardı)
      Xocalı deyəndə yadıma qız, qadın düşür. Heç kişi cildində görə bilmirəm Xocalını. Qardaşların pis günündə bacılar “Bacın ölsün, ay qardaş” deyib nalə çəkərlər. Mənim də elə bir nalə təpmək keçdi könlümdən: “Qardaşın ölsün, ay bacı!”

Avanqard.net

Yenililklər
05.12.23
Kənan Hacının hekayəsi - Cin qapını bağlayır
05.12.23
Elçin Hüseynbəylinin hekayəsi - Dərs
05.12.23
Yevgeni Rezniçenko - Çağdaş rus poeziyası
30.11.23
Anar Məcidzadə - Canına dərd düşsün, ayrılıq salan
29.11.23
Həmin işıqlı günlər - Cavid Zeynallının yeni hekayəsi
29.11.23
Musiqili Teatr dekabr repertuarını təqdim edib
29.11.23
Pyes müsabiqəsi qaliblərinə mükafatlar təqdim olunub
29.11.23
Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fonduna yeni prezident təyin olunub
28.11.23
Xuana İnes de la Krus - Günah keçisi kimi görürsünüz qadını
28.11.23
Mahir N. Qarayevdən iki şeir
23.11.23
Fəxri Uğurlu - Uzaqda təkbaşına dolaşan qəhrəmanlar
22.11.23
Kanadada “Yeddi gözəl” musiqi qrupunun konserti keçirilib
22.11.23
Fərid Hüseyn XIV İstanbul Beynəlxalq Ədəbiyyat və Şeir Festivalında iştirak edir
22.11.23
Bakıda Mədəniyyət və Yaradıcı Sənayelər Forumu keçiriləcək
22.11.23
Vaqif Sultanlının “İnsan dənizi” və “Ölüm yuxusu” romanları İngiltərədə yayımlanıb
22.11.23
Elnarə Qaragözova - Ali diqqət və rəğbətin dəyişməz ünvanı: Yusif Səmədoğlu
22.11.23
"Nobel mükafatına aparan yolun dərsləri: mif, reallıqlar, uğurlar və çağırışlar" beynəlxalq elmi konfrans keçirilib
22.11.23
Fərid Hüseynlə kürdəmirli oxucuların görüşü olub
06.11.23
"Mədəni diplomatiya vasitəsilə əlaqələr quraraq müxtəlif sivilizasiyaları bir araya gətirdik"
04.11.23
Astanada “Yıldız Sarayı Foto Kolleksiyasında XIX Əsr Türk Dünyasının Mədəni İrsi” adlı sərgi təşkil olunub
04.11.23
Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun və Türk Akademiyasının rəhbərliyi Qazaxıstanın Xarici İşlər naziri ilə görüşüb
01.11.23
Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu Bern şəhərində qədim türk yazılarına həsr olunmuş sərgi açıb
31.10.23
Türkiyə Respublikasının 100 illiyi İsveçrənin Bern şəhərində qeyd olunub
27.10.23
“Netflix” “The Crown” serialının son sezonunun ilk treylerini yayımlayıb
27.10.23
Özbəkistanda Yusif Vəzir Çəmənzəminli adına Azərbaycan mədəniyyəti və ədəbiyyatı Mərkəzi açılıb
27.10.23
Bədirxan Əhmədli - Akademik Kamal Talıbzadənin portret cizgiləri üzərinə
27.10.23
Türkiyədə XX əsr Cənubi Azərbaycanda ədəbi prosesin önündə gedən şəxsiyyətlərdən bəhs edən kitab çap olunub
27.10.23
Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu Haaqada yubiley tədbirləri keçirib
26.10.23
Varşavada “Polşa və Türk Dünyası” mövzusunda konfrans keçirilib
25.10.23
Elman Cıvıroğlu - İbranice ve Ortak Türk Dili
25.10.23
İstanbulda görkəmli xanəndə Məşədi Məhəmməd Fərzəliyev haqqında kitabın təqdimatı olub
25.10.23
“Ulduz” jurnalının 650-ci yubiley nömrəsi işıq üzü görüb
25.10.23
Yazıçı-tərcüməçi Nəriman Əbdülrəhmanlı Qazaxıstanın “Dostluq” ordeni ilə təltif olunub
25.10.23
Osip Mandelştamın yaradıcılığına həsr olunmuş poeziya gecəsi keçirilib
25.10.23
Azərbaycanı Tədqiq və Tətəbbö Cəmiyyətinin yaradılmasının 100 illik yubileyinə həsr olunmuş tədbir keçirilib
20.10.23
Qars Kafkas Universitetində “Heydər Əliyev və Türkiyə” adlı multidisiplinar beynəlxalq elmi konfrans keçirilib
19.10.23
Elman Cıvıroğlu - Xudu Məmmədov və Ziya Gökalp
19.10.23
Akademik Kamal Talıbzadənin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş elmi sessiya keçirilib
16.10.23
Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu ilə Qazax-Türk Universiteti arasında Anlaşma Memorandumu imzalanıb
05.10.23
Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi ilə XVIII Bakı Beynəlxalq Caz Festivalı keçiriləcək
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.