Fəxri Uğurlu - "Ana, sənin ərin kimdir?.."
09.04.13
Hekayə
Ana, yenə ağlayırsan? - Yox, mənim balam, soğan gözümü yandırır. - Axı bayaq kitab oxuyanda da ağlayırdın… - Hə, qadan alım, kitabda da soğandan yazılmışdı. Şeir yazmışdılar. - Nə yazmışdılar? - Soğan soya-soya ağlayan arvaddan yazmışdılar. - Ana, soğan şeirdə də acı olur? - Hə, canım-ciyərim, acı olur… O soğanı da bəri ver görüm… - Bəs sən niyə acı şeir oxuyursan?
- Acı şeir adama xeyir eləyir. Bax, azarlı adam çoxlu soğan, istiot yesə, canı tərləyər, gözündən yaş gələr, tez sağalar… O bibəri mənə ver görüm… - Üzün niyə tərlədi, ana, azarlamısan? - Azarlamışam, mənim balam, çoxdan azarlamışam. - Bax, Göyçək xala azarlayanda əri ona çoxlu dərman almışdı. Göyçək xala da o dərmanları içdi, içdi… sağaldı. Atam gələndə deyəcəm sənə çoxlu dərman alsın. - Yox, demə, qadan alım. - Niyə, pulu çatmaz? - Pulu çatar ey, dərman tapılmaz. - Niyə, bəs Göyçək xalanın əri… - O mənim ərim deyil, canım-ciyərim, o sənin atandı. - Bəs sənin ərin kimdi?
- Mənim ərim davaya gedib. - Kimlə dalaşmağa gedib? - Pis adamlarla. - Bəs haçan qayıdacaq davadan? - Daha qayıtmayacaq, mənim balam. - Niyə, ölüb? - Yox, ölməyib. Ölsəydi, yenə də ərim olardı. - Yaralanıb?.. Əsir düşüb?.. - Yox, pis adamlarla dostlaşıb, qalıb onların yanında.
- Bəs sən onu pis adamların yanına niyə buraxdın? - Onda mən özüm də pis adamların yanındaydım. O da məni pis adamlardan almağa gəlmişdi. Sonra pis adamlara qoşulub məni yaddan çıxartdı, özü də oldu pis adam… İstiot qabını mənə ver görüm… - Ana, pis adam necə olur? - Pis adam qorxulu olur, ölü kimi qorxulu olur. - Pis adam ölü olur? - Ölü olur, dərdin alım, ölü olur. - Sənin ərin də pis adam olanda ölüb? - Ölüb, mənim balam, ölüb. - Ana, əri ölən arvada nə deyirlər? - Dul deyirlər, mənim balam, dul.
- Könül xala, Sevil xala da duldu? - Hə, onlar da duldular. - Onların da əri onların əri deyil? - Deyil, mənim balam, deyil… Duzu bəri ver… - Ana, sənin ərin uzaqda olur? - Hə, uzaqdadı, çox uzaqdadı. - Ayrı şəhərdə? - Yox, elə bizim şəhərdə. - Atam onu tanıyır? - Qabaqlar tanıyırdı.
- Atama deyəcəm sənin ərini döysün. - Yox, demə, gözümün işığı. - Niyə, qorxursan döyə bilməyə? Atam bilirsən ona neyləyər!.. - Bilirəm, qabaqlar döyüb onu. Dayın da bir yol döymüşdü… Bıçağı mənə ver görüm… - Yaxşı eləyib döyüblər, o səni niyə atırdı? - Onda hələ atmamışdı. Atanla dayın onu döyəndən sonra məni atdı, atıb ayrı şəhərə köçdü. - O şəhərdə pis adamlar olurdu? - Bilmirəm, tanımıram. - Bəs demədin o, pis adamlara qoşulub?
- Yadında saxla, mənim balam, kim pis adamdan qorxursa, özü də pis adamdı. Pis adamlar hamısı bir-birinin dostudu. - Sənin ərin mənim atamın dostudu? - Dost nədi, dərdin alım, dostdan da artıqdılar. Onlar mənə neyləyiblərsə, bir yerdə eləyiblər, köməkləşib məni cavan yaşımda dul qoyublar. Heç dost dosta belə kömək eləməz. Pəncərəni aç, soğan gözümü çıxartdı… - Sən ərini çox istəyirdin, ana? - Mən onu Allah bilirdim, mənim balam. - Allah necə olur, ana? - Hamıdan gözəl, hamıdan güclü…
- Bəs onun atama gücü niyə çatmadı? - Çünki o sənin atanla Allah kimi döyüşmədi. - Allah yaxşı döyüşür? - Yaxşı döyüşür, hamıdan yaxşı döyüşür. - Allah adamı nəylə vurur? - Özüylə vurur, gözümün işığı, özüylə. - Bəs sənin ərin niyə Allah kimi döyüşmədi? - Qorxdu, qadan alım, qorxaq çıxdı. Qorxan adamdan Allah olmaz. - Niyə, qorxaq adamın gücü olmur?
- Olur, qorxağın da gücü olur. Ancaq ona gücü Allah vermir, şeytan verir. - Şeytan da güclü olur? - Hə, güclü olur. - Gözəl də? - Yox, gözəl olmur, mənim balam. - Bəs şeytan kimə oxşayır? - Pis adamlara, qorxaqlara. - Qorxaq gözəl olmur, ana? - Yox, gözümün işığı, qorxaq gözəl olmaz. - Sənin ərin gözəl deyil? - Yox, daha gözəl deyil, uçuq daxmaya oxşayır. Bir azdan özü öz başına uçacaq.
- Bəs sənin ərin olanda gözəl deyildi? - Gözəlidi, Allah kimi gözəlidi. - Ana, sən Allahı sevirdin? - Allahı, mənim balam, Allahı sevirdim. - Allah da səni sevirdi? - Sevirdi, canım-gözüm, çox sevirdi. - Sizin toyunuz harda olmuşdu? - Göydə olmuşdu, mənim balam… O göyü mənə ver görüm… - Bəs göydən necə düşdünüz? - Düşmədik, dərdin alım, bizi göydən saldılar.
- Kim saldı sizi göydən? - Atan, dayın, nənələrin, babaların… - Ərin də düşdü göydən? - Hə, o da düşdü. - Allah göydə qaldı? - Yox, Allah boğuldu. - Suda boğuldu? - Yox, tüstüdə boğuldu. Şeytan ərimin içində ocaq qaladı, Allah da həmən ocağın tüstüsündə boğuldu. - Öldü? - Yox, yatdı. - Allah yatanda nə olur, ana? - Adam allahsız olur, mənim balam.
- Sən allahsızsan? - Bilmirəm. Mən Allahı yenə sevirəm, ancaq o məni daha sevmir, boşayıb məni. - Allah adamı sevməyəndə adam nə olur? - Yetim olur, mənim balam, dul olur… O sarımsağı yaxına gətir… - Ana, atamla sənin toyun da göydə olmuşdu? - Yox, qadan alım, yerdə olmuşdu. Dayının toyu olan saray var ha, bax orda… - Bəs siz niyə toyunuzu göydə eləmədiniz? - Sənin atan göydən qorxur, canım-gözüm. Görmürsən balkonumuzdan aşağı baxanda gözü qaralır? - Bəs siz məni toyunuza niyə aparmamışdız? - Onda sən hələ dünyada yoxudun, mənim balam, biz səni yer üzünə hələ gətirməmişdik. - Bəs siz məni hardan gətirmisiz, ana?
- Biz səni göydən salmışıq. - Göydən? - Hə. Atan quş vuranda görmüsən?.. Bax, səni də quş kimi vurub göydən salmışıq. - Mən sizə neyləmişdim? - Heç nə. Biz sənin uçmağına baxdıq, baxdıq… xoşumuza gəldin, istədik səni gətirib evimizdə saxlayaq. Sən axı göydə üşüyərdin, sənə soyuq olardı… Soyuducunu aç görüm… - Yalan danışma, quşlar göydə üşümür. Soyuq olanda da isti ölkəyə uçurlar… Mən yenə göyə qayıda bilərəm? - Qayıdarsan, inşallah, yüz yaşa çatandan sonra sağlıqla qayıdarsan…
- Yüz yaşıma kimi uça bilməyəcəm? Mən indi uçmaq istəyirəm! - İndi buralar soyuqdu, mənim balam, uçsan, gərək isti yerlərə uçasan. İsti yerin adamları ac olur, çatan kimi səni ovlayıb bişirib yeyəcəklər. - Mən adamlardan uzaq yerə uçaram. - İndi adamlardan uzaq bir yer qalmayıb, hər yerə güllə çatır, canım-gözüm… Aşsüzəni mənə ver… - Ana, sən göydə olanda mən də göydəydim? - Hə, ikimiz də göydəydik. - Bəs sən məni göydəki toyuna niyə çağırmadın? - Ana balasıyla göydə görüşə bilməz, qadan alım, görüşmək istəsələr, gərək yerə düşsünlər. Bax, mən səni görmək istədim, ona görə də göydən yendim…
- Yalan danışma, mənə görə yenməmisən, səni göydən döyə-döyə düşürdüblər! - Hə, qabaqca döyə-döyə düşürtdülər, sonra səni gördüm, daha göyə qayıtmaq istəmədim. Göydə mənim balam kim olardı?.. - Yalan danışma, sən göydən düşəndə mən yerdə deyildim. Məni siz göydən salmısız – atamla sən. Elə bilirsən bilmirəm? - Sən göydən özün gəlmisən, mənim balam, atanla mən sənə qəfəs düzəltmişik. Gör səni nə gözəl bəzəmişik! Kimin belə gözəl balası var!.. - Mən qəfəsdə qalmaq istəmirəm, sizin balanız olmaq istəmirəm! - Atanın da yanında deyərsən, səndən küsər. Biz səni hamıdan çox istəyirik, heç kim səni bizdən artıq istəyə bilməz. Hamı balasını özündən çox istəyir.
- Nənəmlə babam da səni çox istəyir? - Bəs nə, mən də onların balasıyam axı. - Yalan deyirsən, istəsəydilər, səni göydən düşürtməzdilər. Siz də məni çox istəmirsiz, məni tutub qəfəsə salmısız. - Bəs mən səni necə görəydim, üzünə necə baxaydım, mənim balam?.. Ordan bir soğan da ver. - Yenə ağlayacaqsan?.. Məni görmək istəyirdin, göyə baxaydın, daha niyə vurub yerə salırdınız? Mən atamın quş atmağını görmüşəm. Yazıq quşlar yerə elə pis dəyirdilər, burunlarından qan açılırdı… - Yox, gözümün işığı, biz səni yerə düşməyə qoymadıq. Sənə torpaqdan isti, yumşaq beşik düzəltdik, elə göydəcə tutduq səni…
- Yalan deyirsən! Bilirəm, o məni vurub göydən salıb, sən də götürüb atmısan öz torbana. Atam bizi ova aparanda da belə eləyirdin. - Bibər də ver, mənim balam… - Heç olmasa məni tək tutub gətirəydin, yoxsa atamla hər gün üstümdə dava salırsız. - Pis işi təkbaşına görmək olmur, qadan alım, yaxşı işə baxma. Bax, mənim ərim məni sevəndə təkcə sevirdi. Elə ki sənin atanla qarşılaşdı, bu ona, o buna qoşuldu, ikisi də məni sevməkdən əl çəkdi… - Ana, sənin ərin sənin ərin olsaydı, mən yenə sənin balan olardım? - Yox, mənim balam, onda mən sənə yerdən göyə baxardım. - Atamın da balası olmazdım?
- Atan da səni tutmaq üçün isti ölkələrə gedərdi… Aralı dur, yanarsan… - Ana, sənin ərinin də balası var? - Var, mənim balam, onun da balası var. - Arvadı da? - Arvadı da var. - Gözəldi? - Yox, qadan alım, eybəcərin biridi, üzünə baxanda adamın ürəyi bulanır. - Pis adamdı, ona görə? - Bilmirəm. - Bəs o niyə eybəcər arvad alıb? - Eybəcər qız istəyən oğlanı döymürlər.
- Sənin ərin ondan iyrənir? - Sən mənim torbamda olanda mən atandan iyrənirdim. Boylu qadınlarda belə şey olur. Gözümün qabağına gətirirəm arvadı ondan necə iyrənirmiş… - Qapı döyülür. - Atandı, get aç. - Birdən sənin ərin oldu? - O bura gəlməz, heç vaxt gəlməz. - Birdən gəldi? - Gəlsə də, atanın yanına gələr. Mən onu çoxdandı gözləmirəm. - Onda mən qapını açmıram. - Atan qapını qıracaq! Tanımırsan onu? - Qırar da qırsın. Mən açmayacam!
- Onda mənə bir soğan ver. - Yenə ağlamaq istəyirsən?.. Soğan qurtardı. - Bibər ver… - Bibər də qurtardı. - Onda get kitabı gətir…
oxuzali.az
|