Ədalət Əsgəroğlunun kürəkəni Günel Mövluda cavab verdi
11.01.13
“Azadlıq” radiosunun “Pen klub”unda Qan Turalının
xalq yazıçısı Anarla olan müsahibəsinin müzakirəsi keçirildi. Müzakirəyə
qatılan Günel Mövlud Yazıçılar Birliyinin təqdimatı ilə istedadsız gənclərə
prezident təqaüdü verilməsi fikrini səsləndirdi. Günelin fikrincə, təqaüd
olduqca istedadsız, bayağı və inşa yazmaq səviyyəsində belə istedadları olmayan
gənclərə, sadəcə kiminsə qohumları olduqlarına görə, kiminsə tapşıranları
olduqlarına görə verilir. Stat: “Ədalət Əsgəroğlunun kürəkəni ordan Prezident
təqaüdü alıb”.
Ünvanıma sərt ittifamlar səsləndiyindən, cavab
haqqımdan istifadə edərək, bu müsahibə ilə bağlı bir neçə məsələyə aydınlıq
gətirmək istəyirəm. Burdan başlayaq ki, Yazıçılar Birliyinin hər il hansı gənc
yazarlara təqaüd verilməli olduğunu Birliyin gənclər üzrə katibliyi müəyyən
edir və bu məsələ rəhbərlik qarşısında çox güman ki, müzakirə olunur. Şübhəsiz,
istedadsız olsaydım, öz ömrünü mətbuata həsr edən və ədəbiyyat aləmində nəyin
yaxşı, nəyin pis olduğunu Günel Mövluddan daha yaxşı bilən Rəşad Məcid altı il
əvvəl mənim adımın təqaüd siyahısına salınmasını tövsiyə etməzdi. Mən
istedadsız olsaydım, Birliyin İdarə Heyətinin üzvü və Günelin də yaxşı tanıdığı
Səlim Babullaoğlu bu haqsızlıqla barışmaz, gənc yazıçı kimi adımın təqaüd
siyahısında olmasına mütləq etiraz edərdi. Halbuki, yüzlərlə günelmöludlar,
qanturalılar Rəşad Məcidin qələmi altından keçib gələnlərdir. Halbuki, yüzlərlə
günelmövludlar, qanturalılar Səlim Babullaoğlunun məsləhəti ilə ədəbiyyatda adımlayanlardır.
Rəşad Məcid, necə deyərlər, ovçu quşu gözündən tanıdığı kimi, gənc yazarı da
qələmindən tanıyır. Əvvəla, bu uzunmüddətli təqaüd deyil, yazıçıların sosial
rifahını yaxşılaşdırmaq üçün nəzərdə tutulan birillik “yardımdır” və
Prezidentin müvafiq sərəncamı əsasında siyahı hər il yenilənir. Gənclərə 200,
nisbətən yaşlı yazıçılara 300 manat həcmində müəyyən edilib. Mənim adım təqaüd
siyahısında 2008-ci ildə olub. Toplam, bir il ərzində hər ay 200 manat olmaqla,
bir ildə cəmi 2400 manat pul almışam. Onu da o zaman evində kirayə qaldığım
erməni Sonya xalaya kirayə pulu vermişəm. Mənim bir ildə aldığımı mən bir
günlüyə Günel Mövluda bağışlayaram, əgər bu məbləğlə o nəyisə dəyişə
bilərsə... 2400 manatla Günel Mövlud
harasını dəyişəcək ki? Mən Günelin “təqaüd” dediyini altı il bundan əvvəl
almışam. İndi almıram. Söhbətin üstündən altı il keçib. Bu mövzu o zaman elə
Qan Turalı tərəfindən bir dəfə “Azadlıq” qəzetində səslənmişdi. Altı il sonra
opponenti Günel Mövludun çeynənmiş mövzuya bu şəkildə qayıtması, məncə nə ədəbi
ictimaiyyətə, nə də onun özünə heç nə vermir. Altı il bundan əvvəlki söhbətə
qayıtmaq, elə Günel Mövludun köhnə fikirli olmasılna dəlalət edir. Odur ki,
Günel özünü yormasın. Rəşad Məcidin elə Qan Turalıya verdiyi müsahibələrindən
birində Yazıçılar Birliyinin büdcə xərcləri ilə bağlı oxşar fikri var,
veriblər, mən də almışam, əcəb eləmişəm. Verən əli geri qaytarmayacaqdım ki...
Qoy, Günel Mövlud bacarırsa, söhbətini etdiyi sərəncama əsasən 2008-ci ildə və
ondan sonra bu günə qədər təqaüd alan digər gənc yazıçıları tanısın. Əgər mənim
kimi istedadlısını tapacaqsa, mən qələmi yerə qoyaram. Faiq Hüseynbəyli 2004-cü
ildə, 20 yaşında Yazıçılar Birliyinə üzv qəbul olunanda, nə Ədalət Əsgəroğlunun
kürəkəni idi, nə də təqaüd haqqında belə bir sərəncam var idi. İndi mən nə edim
ki, Günel Mövlud Yazıçılar Birliyinin üzvü deyil və bu təqaüddən yararlana
bilmir? Günel Mövludun Ədalət Əsgəroğlu problemi varsa, getsin problemini
onunla həll eləsin. Qayınatamın Ədalət Əsgəroğlu, atamın Bilal Alarlı olmağı narazı
tərəflərin əlində bayrağa çevrilib. Şair oğluyam, şair kürəkəniyəm deyə
yaradıcılıqla məşğul olmamalıyam? 2007-ci ildən verilən təqaüdü Ədalət
Əsgəroğlunun qudası, atam Bilal Alarlı hələ də ala bilməyib. Onun “Nöqtələr”
ədəbi qrupunda birləşmiş 12 AYB üzvünün heç biri bu təqaüddən yararlanmayıb.
Bilal Alarlı heç ədəbi mükafatlara da can atmır. Ədəbiyyatda Bilal Alarlının
hansı yeri tutduğunu Günel Mövlud yaxşı bilir. Hətta ən yaxın həmkarları onun
“Çağdaş Azərbaycan repressiya ədəbiyyatı” kitabını oxuyanda titrətməyə düşür və
müəllifin cəsarəti qarşısında baş əyir. Bilal Alarlı üçün iqtidar və müxalifət
ədəbiyyatı mövcud olmayıb, o, həqiqi ədəbi nümunələri təqdir edib, həqiqi
ədəbiyyatı yaradanları müdafiə edib.
Bilal Alarlı öz əqidəsinə görə əqidəsizlərə deyil, əqidəsi olanlara
nümunədir. Günel Mövludun isə əqidə dərsinə ehtiyacı böyükdür.
Günel Mövlud məni istedadsız hesab edirsə, bu, onun
öz problemidir. Onun internet səhifələrinə çıxardığı “inşalara” da yaxşı
bələdəm. Azərbaycan kişisini “çaqqal” adlandıran, mədəniyyətinə xor baxan,
milli dəyərləri aşağılayan belə tiplərin bəyənmədiyi məmləkətdə yaşamaları
sadəcə təəccüb doğurur. Bu hesabla, ədəbiyyatda “köhnəliyi” tərk eləyən Günel
Mövlud, mentalitetini bəyənmədiyi ölkəni də çoxdan tərk etmiş olmalıydı. Günel
özü etiraf edir ki, mənim şeirlərimi oxuyub. Əgər məni oxumaqla o heç nə
qazanmırsa, yazdıqlarımda nə isə tapa bilmirsə, özünə əziyyət verib zövqünü
korlamasın. Altında, yaxud üstündə “Faiq Hüseynbəyli” imzası olan yazılar mənə
aiddir, qoy kimlərin maraq dairəsindəyəm, kimlər məni sevirlər, bu imza ilə
onlar maraqlansınlar. Günel Mövlud mənim on yaşımda qələmə aldığım və orta
məktəbdə oxuyarkən ayrıca kitab halında çap olunmuş uşaq şeirlərimi lağa qoyur:
“Adamın yazdığı şeiri Qan Turalı da yaxşı bilir, mən də yaxşı bilirəm. O şeiri
birinci sinifdə oxuyan, özünə hörmət eləyən şagird, əlifbanı təzə öyrənmiş
şagird yazmaz”. Bəli, mən üçüncü sinifdə oxuyarkən, Sabirin və Şaiqin uşaq
şeirlərindən təsirlənərək sərçə, göyərçin, qaranquş, tülkü, sarmaşıq, qanqal,
qış və yaz fəsilləri haqqında kövrək şeirlər yazmışam. İlk qələm təcrübələrim
mənim yaşıma uyğun poetik dünyabaxışımdır. Mənim ilk şeirlərim nakam məhəbbət
haqqında olmayıb. Mən bütün yazdıqlarıma sahib çıxıram, ələlxüsus, uşaq şeirlərimə
həvəslə yiyə dururam. Çünki bu gün Azərbaycanda uşaq ədəbiyyatına ciddi ehtiyac
var. Əgər bu ədəbi nümunələri bir uşaq olaraq, nə vaxtsa özüm yaratmışamsa,
bununla fəxr edirəm. Günel Mövlud kimilər bu gün yazdıqlarından sabah imtina
edirlər. Bu, nə avanqardçılıqdır, nə eqoçuluq, nə də postmodernizm. Bunun bir
adı var, o da formazonluqdur. Günelin lağa qoyduğu, ironiya ilə yanaşdığı uşaq
şeirlərini mən uşaq təfəkkürü ilə yazmışam. Bu nümunələr mənim ədəbiyyata necə
gəlməyimin göstəricisidir və mən bu yazılardan heç vaxt imtina etmək fikrində
olmamışam. Günelmövludlar isə “ədəbi mühitə” hayla gəldikləri kimi “huyla”
gedəcəklər.
Günel Mövlud, öz təbirincə desəm, bəlkə də hansısa
yaxşı oğlanın bacısıdı. Mən onun səviyyəsinə enib hər hansı müzakirəni şəxsi
prinsiplər üzərində kökləyənlərdən deyiləm. Və nə də ki, Günel Mövlud imzasına
Salam Sarvandan artıq qiymət vermək fikrim yoxdur. Bu qadına “cındır” deyilir.
“Cındır” sözü istifadə olunmuş, köhnəlmiş, cırılmış əşyalara deyilir. Günel
Mövlud isə bu təhqirlə barışır və qəbul edir. İnsan reallıqla barışar. İnsana
qiyməti müsbət və ya mənfi keyfiyyətlərinə görə verirlər. Mükafat da belədir.
Günel Mövlud yaxşı tərcüməçi ola bilər, yaxşı jurnalist ola bilər, yaxşı
aktrisa da ola bilər (aldığı təhsilə görə), amma o heç vaxt yaxşı yazıçı ola
bilməyəcək. Çünki, yazıçılıq sənəti ürəklə bağlıdır. Yazıçılıq, ürəyi nifrət
vulkanı püskürən, başı daim şər haqqında fikirləşən və harda pisliklər varsa,
orada olanların sənəti deyildir. Reportaj üçün müxalifətçi liderinin oğlu ilə
gecə barlarını gəzən Günel Mövlud yaxşı bilir ki, bu gün Azərbaycan siyasətində
üzü müxalifətə olanların dalı iqtidaradır. Bu radikallığın siyasi şəklidir.
Ədəbiyyatda da belədir. Günel unutmasın ki, üzünü mənəviyyatımızı, dilimizi,
dinimizi aşağılayan hər hansı ədəbi çərçivəyə tutmağından asılı olmayaraq,
dalını Azərbaycan mədəniyyətinə, ədəbiyyatına, milli-mənəvi dəyərlərə söykəyib. Faiq Hüseynbəyli
|