Elif Şafak - Edebiyat dersleri edebiyattan soğutuyor
21.12.12

BU toprakların yetiştirdiği en büyüleyici seslerden, kıymetli cevherlerden biridir Yunus Emre. Yüzyıllar ötesinden seslenir bize, yüreklerimize. Duyarız hâlâ çağrısını, o insancıl ve merhametli yaklaşımını. Zekidir, özgürdür, bilgedir. İnsana has nice korkuyu, evhamı, arayışı dolaysızca, içtenlikle, duru bir güzellikle anlatır. Okuruz, duyarız, severiz.
Peki nedendir, Yunus Emre'nin hepimizin içine işlemiş dizelerinin 10. sınıf Türk Edebiyatı ders kitabında bir kıtasının çıkarılmış olarak okutulması? Talim ve Terbiye Kurulu'nun konuyla ilgili açıklamasını dikkatle okudum. Acaba ben mi bir şey atlıyorum diye birkaç kez dönüp baktım. "Şiirden beklenen kazanımların, söz konusu eksik haliyle de sağlandığı" iddia edilmiş.
Böyle bir cümleyi ve ardındaki mantığı anlamakta güçlük çekiyorum. "Şiirden beklenen kazanımlar" ne demek? Bu okuma metodu bize şiirleri istediğimiz gibi kırpma, azaltma, hatta sansürleme hakkı mı veriyor? "Teknik olarak yanlışlık yok" denmiş.
Kanımca hem teknik, hem felsefi, hem edebi, hem vicdani açılardan bir yanlışlık var ortada. Bunu kabul etmek ve düzeltmek daha doğru değil mi, yapılan hatada ısrar etmek yerine?

*

Türkiye'nin ifade ve fikir özgürlüğü karnesi zaten kırıklarla dolu. Fikirlere bulaşıcı hastalık muamelesi yapıyoruz. Hani yaklaşırsak üzerimize atlar, bize de geçer zannediyoruz. Yunus'un fikirleri sakıncalı mıdır? "Cennet cennet dedikleri/Birkaç köşkle birkaç huri/İsteyene ver onları/Bana seni gerek seni." 13. yüzyıl ortalarında bu sözleri edebiliyordu bir şair, bir mutasavvıf. 21. yüzyıl Türkiye'si daha mı geri?
Evrensel Gazetesi haberi manşetten duyurdu. Ardından diğer gazetelerde yer aldı konu ama hâlâ doyurucu bir açıklama yok ortada. Tarihimizi sadece "kahraman ecdadımız" söylemine indirgemek, işimize gelmeyen kelimeleri ayıklamak, fikirleri kapatmak, herkesi birbirine benzetmeye çalışmak, yekpare bir toplum yaratmak son derece tehlikeli, otoriter ve antidemokratik bir yaklaşım.
Dünya tarihi bunun sayısız örnekleriyle doludur. Böyle bir ülke olmak mı istiyoruz? Kuzey Kore de çekilmiş belgeselleri izleyin, tüyleriniz diken diken olur. Her türlü bireyselliği tırpanlamak üzerine kurulu bir sistem. Böyle mi yetişsin gençlerimiz? Yaratıcılıktan, eleştirel düşünceden, bireysellikten uzak?

*

"Eğitim ordusu" lafını oldum olası sevmem. Eğitim ile ordu kelimelerini bağdaştıramam. Öğrenciler asker değildir ki, bir emirle aynı şekilde hareket eden yekpare bir vücut değildir ki. Öğrenci dediğin elbette düşünecek, sorgulayacak, öğretmeninin de ötesine geçecek. Bunu ancak kendine güvenen, demokratik, çoksesli toplumlar başarabilir. Özgüven eksikliği sansürü beraberinde getirir.
İşin doğrusu şu ki, edebiyat dersleri edebiyattan, tarih dersleri tarihten, coğrafya dersleri coğrafyadan soğutuyor. Bunun önemli bir sebebi, ders kitaplarının hazırlanma biçimi. Yaratıcılıktan uzak, ezbere dayalı, mekanik bilgileri tekrarlamaktan öteye geçemeyen bir altyapıdan hareket ediyoruz.
Öğretmenlerimize çok şey borçluyuz. Bir öğrenci kalkıp da edebiyat derslerinden keyif aldığını söylüyorsa bilin ki muhakkak sıradışı bir öğretmenin emeği vardır orada. Şanslıysanız böyle bir öğretmene denk gelirsiniz. Ama onlardan kaç tane var, varsa bile o öğretmenler teşvik görmeye görmeye seneler içinde nasıl körelir, şevkini yitirir, o ayrı mesele. /haberturk.com/

Yenililklər
05.11.24
Azərbaycanlı alim Özbəkistanın Milli televiziya  kanalının məşhur “Shirchoy” verilişinin qonağı olub
29.10.24
Kinonun işğala dirənişi - İstanbulda müzakirə
19.10.24
Bədirxan Əhmədlinin “XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi” 3 cildlik kitabı çap olunub
15.10.24
Cəfər Cabbarlı Mükafatı təqdim olunub
15.10.24
Füzulinin həyat və yaradıcılığının tədrisinə dair yeni kitab nəşr olunub
11.10.24
Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatının adı açıqlanıb
10.10.24
XV Bakı Beynəlxalq Film Festivalının bağlanış mərasimi keçirildi
09.10.24
Mikayıl Azaflının “Haqq aşığı yaranıbdı qəm çəkə” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Asif Rüstəmlinin “Cəmo bəy Cəbrayılbəyli: həyatı və bədii yaradıcılığı” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Anar Məcidzadə - Nə yaltaqlıq elə, nə quyruq bula...
03.10.24
Azərbaycan dastanlarınıın folklor semantikası
27.09.24
“Əta Tərzibaşı Kərkükün milli tədqiqatçısı” adlı kitabın təqdimatı olub
27.09.24
Lütviyyə Əsgərzadənin “Şeyx Məhəmməd Rasizadə” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
“Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı” jurnalının növbəti sayı çap olunub
27.09.24
Vaqif Yusiflinin “Məmməd Araz dünyası” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
Azad Qaradərəli - Kədərli yazların doğurduğu sevinc
09.09.24
Azərbaycan yazıçısının kitabı Təbrizdə nəşr olunub
09.09.24
“Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev. Nəşr edilməmiş əlyazmaları”  kitabı nəşr edilib
09.09.24
Venesiya Film Festivalında “Qızıl Şir” mükafatının qalibi məlum olub
08.09.24
Venesiya Film Festivalında Azərbaycan filmləri nümayiş olunub
07.09.24
Şərqşünaslıq İnstitutunda “Əhməd Nədimin poetikası” kitabı çapdan çıxıb
27.08.24
Azad Qaradərəli - Alman şərqşünasın hekayələrim haqqında yazdıqları
09.08.24
Milli kino günündə “Tənha insanın monoloqu”
08.08.24
Turan Film Festivalı Laçın şəhərində keçiriləcək
02.08.24
Federiko Qarsia Lorka -  Bu çılpaq bədən at nalları dəyməyən...
12.07.24
Yelisaveta Baqryana - Ah, belə gecələr əzabdır dostum!
11.07.24
Azad Qaradərəlinin əsərlərinin beşinci cildi cap olunub
08.07.24
“Narqız” qısametrajlı animasiya filminin istehsalı davam edir
05.07.24
"Dünya ədəbiyyatı" jurnalının Çeçenistan sayı işıq üzü görüb
03.07.24
“Ulduz” jurnalı oxucuların görüşünə yeni təqdimatda gəlib
02.07.24
Frans Kafka - Hökm
25.06.24
Mədəniyyət Nazirliyi senzura ittihamlarına aydınlıq gətirib
25.06.24
Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqı Şirvanda kino günlərinə başlayır
22.06.24
Şahid ifadəsi - Zərdüşt Əlizadə yazır...
13.06.24
“Divanü lüğat-it-türk”ün II və III cildləri nəşr olunub
13.06.24
“Ulduz” jurnalının may nömrəsi çap olunub
13.06.24
Azərbaycanda aparıcı teatrların siyahısı təsdiqlənib, işçilərin maaşları artırılıb
05.06.24
Özbəkistanlı şairlərin şeirləri Azərbaycan dilinə tərcümə edilərək nəşr olunub
05.06.24

Qulu Ağsəs haqqında yeni kitab çap edilib

24.05.24
Kino şirkətlərinə yeni imkan: post-prodakşna dəstək
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.