Aygun Sadiq - Ətrafı dərk etmək: Zehnimiz informasiyanı hansı tərzdə depolayır?

30.10.18

Qəliz və qaranlıq insanı tam çözmək üçün illərlə cəhd edən psixologiyada 3 fərqli alqılama növü (və ya insan tipi deyək) vardır.

1. Göz informasiyası- görsəl insanlar.
Məlumatı: sağ (reallıq) və ya so (yalan) yuxarıdan alır. Zehin film kimi işləyir, şəkillər çəkir. Həmin şəkillərə istinadən danışırlar. Görməyə istinad edərək davranmağa üstünlük verənlərin zehni daha çox fotoşəkillərlə işlədiyi üçün onlar sürətli danışır və "göz" sözü ilə bağlı cümlələri çox işlədirlər.

Özəlliyi: Göz ilə bağlı cümlə qurmaq. Məcaz çox işlədirlər. Dərindən və sürətli nəfəsalma. Onların zehni məlumatı şəkillər formasında alıb saxlayır. Onlar əşyaların da görünüşünə əsas önəm verir. Xarici görünüş nəzərdə tutulur.
Rəsmli informasiyanı sevirlər.
Göz hərəkətləri: sağ və sol yuxarıya doğru olur.
Onlar informasiyanı  gözləri ilə yoxlayır və zehində o cür depolayır.
Görsəl insanlar gördüklərini əsla unutmaz. İlk baxışda aşiq olur.
Gözünə xoş gələr.

2. Eşitsəl insanlar.
Məlumatı sağ və ya sol qulaq istiqamətindən alır.
Tək-tək, fasilə ilə, şairanə danışıq. Hekayələri gözəl danışırlar. Nitqləri qulağa xoş gəlir. Onların səs tonundan eşitsəlliyi bilinir. Ünsiyyət zamanı qulaqlarını sizə doğru çevirər. Onlar üçün səs tonu önəmlidir. Səs tonuna fikir verirlər. Onlara əşya haqda məlumat verərkən asta səs tonu lazımdır. Əşyanın özəlliklərini astadan və təkrarlayaraq söyləmək lazımdır. Səsli informasiyanı sevirlər.
Nitqlərindəki kəlmələrdə "qulaq", "eşitmək" sözlərinin işlədirlər.
Göz hərəkətləri : sağ və sol qulağa paralel.
Onlar informasiyanı  qulaqlara istinadən  yoxlayır və zehində o cür depolayır.
Eşitsəllər əsla eşitdiklərini unutmaz.
Frekansa əsasən aşiq olur.
Xitab edər.

3. Toxunsal (kinestetik) insanlar. İnformasiyanı aşağıdan alırlar. Bu tip insanlar üçün duyğular çox önəmlidir və duyğularını əsla unutmurlar.
Onlar informasiyanı  duyğuları ilə yoxlayır və zehində o cür depolayır.
Danışarkən: yavaş, ağır-ağır və dərin diafraqma nəfəsi.
Rahatlığına önəm verirlər və fiziki fəaliyyətdə hərəkətli (əsasən də, tələbəlik dövründə) olurlar.

Qeyd: Hər hərəkətli uşağa "hiperaktiv" deməyə tələsməyin, çünki uşaq kinestetik (toxunsal) də ola bilir.
Bu tip insanlar duyğularla davranır deyə, nitqi yavaş olur, çünki duyğu, adətən,  sürətsiz (yavaş) gəlir.
Duyğularla (ürəyi dinləyərək) aşiq olur. Ruhu oxşanar.

Görsəllərlə görsəllər yaxşı uzlaşır. Eşitsəllərlə eşitsələr və toxunsallarla toxunsallar. Çünki eyni dili danışırlar, eyni titrəşim-eyni frekans.
Görsəl tipli insan kinestetik tiplə ünsiyyət edərkən səbrsizlənə bilər.
Üç əlamətə dayanaraq insanları konkret bir növə aid etmək doğru deyil. Çünki insanda bu 3 əlamətdən hər üçü vardır, sadəcə, biri qabarıq, digər ikisi zəif olur.

Yenililklər
03.07.25
Nəriman Əsədov - Ağlımı başımdan alır qamətin
02.07.25
Seyyid Əsrinin "Fidan çiçəkləri" adlı ilk kitabı çap olunub
12.06.25
Mehriban Vəzir "Rəng mühəndisi" haqqında - Bundan sonra heç nə yazmasa belə... bəsidir
09.06.25
Xatirəsi vətən oldu ömrümə!
09.06.25
Hər il 9 iyun gələndə...
01.06.25
Şərif Ağayarın yeni romanının təqdimatı olub
28.05.25
Şərif Ağayarın yeni romanı təqdim olunacaq
20.05.25
AzTV-də yeni sənədli film - Azərbaycanlıların deportasiyası (1948-1953)
19.05.25
Ədəbiyyat İnstitutunda professor Faruk Faik Köprülü ilə görüş keçirilib
19.05.25
Bakıda beynəlxalq moda həftəsinin ilk mövsümü – MBFW Azerbaijan başa çatıb
17.05.25
“Xalq Əmanəti” layihəsinin 25-ci nəşri Güney Azərbaycan poeziyasına həsr olunub
25.04.25
Nərimanovda kitab sərgisi başladı
24.04.25
Bədirxan Əhmədlinin kitablarının təqdimatı keçirilib
24.04.25
“İstəyirəm “Daşa basım bu kəndi”: Musa Ələkbərli - 75
24.04.25
Anar Məcidzadə - Dünya düşüb gözümdən...
21.04.25
Şəfəq işığında bir ömür: Jurnalistikanın və söz sənətinin Şəfəqi
20.04.25
Aşıq Mikayıl Azaflının musiqili-ədəbi, ifaçılıq sənətinin bəzi fəlsəfi məqamları
17.04.25
Yeni sənədli film - “İrəvan qalasında erməni xəyanəti”
15.04.25
Karakasda poeziya həftəsi - Mahir N. Qarayev
15.04.25
Bədirxan Əhmədli: 70 yaşın işığı
29.03.25
Təkcə sən gəlib çıxmadın
27.03.25
İlqar Cəmiloğlu - Səni məndən soruşana nə deyim?
13.03.25
Professor Bədirxan Əhmədli: Universitetlərdə hələ də sovet dövrünün dərsliklərindən istifadə olunur - MÜSAHİBƏ
03.03.25
Darıxmağın “Təcili yardımı” Kənan Hacı
06.01.25
Sevil İrevanlı - Türkiyat Araştırmaları Enstitüsünün 100. Milletlerarası Kongresinden gözlemler, izlemler
11.12.24
İzzəddin Həsənoğlu və Mirzə Ələkbər Sabirin Türkiyədə nəşr olunmuş kitablarının təqdimatı olub
05.11.24
Azərbaycanlı alim Özbəkistanın Milli televiziya  kanalının məşhur “Shirchoy” verilişinin qonağı olub
29.10.24
Kinonun işğala dirənişi - İstanbulda müzakirə
19.10.24
Bədirxan Əhmədlinin “XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi” 3 cildlik kitabı çap olunub
15.10.24
Cəfər Cabbarlı Mükafatı təqdim olunub
15.10.24
Füzulinin həyat və yaradıcılığının tədrisinə dair yeni kitab nəşr olunub
11.10.24
Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatının adı açıqlanıb
10.10.24
XV Bakı Beynəlxalq Film Festivalının bağlanış mərasimi keçirildi
09.10.24
Mikayıl Azaflının “Haqq aşığı yaranıbdı qəm çəkə” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Asif Rüstəmlinin “Cəmo bəy Cəbrayılbəyli: həyatı və bədii yaradıcılığı” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Anar Məcidzadə - Nə yaltaqlıq elə, nə quyruq bula...
03.10.24
Azərbaycan dastanlarınıın folklor semantikası
27.09.24
“Əta Tərzibaşı Kərkükün milli tədqiqatçısı” adlı kitabın təqdimatı olub
27.09.24
Lütviyyə Əsgərzadənin “Şeyx Məhəmməd Rasizadə” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
“Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı” jurnalının növbəti sayı çap olunub
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.