Mərahim Nəsib - Təsəvvüf insanlığa nə vəd edir?
25.09.18

Hər zaman olduğu kimi  təsəvvüf bu gün də İslamın yayılmasında ən əhəmiyyətli rolu oymağa davam edir. Yaxşı, təsəvvüfə olan bu maraq necə qaynaqlanır, haradan meydana gəlir? İnsanlar nə üçün bu mənəviyyat yoluna doğru dayanmadan addım atırlar? Təsəvvüf insanların həyatında necə bir mühim vəzifə daşıyır? Bu gün həyatımıza nə qata bilir?
Daha da sadə bir şəkildə desək, təsəvvüfün hər cür rifah və maddi imkana sahib olan modern insana təqdim edə biləcəyi nə ola bilər?

İslam dininin ən gözəl və incə ifadəsi olan təsəvvüf, əsrlər boyu insanlığa imanın, ixlasın və təqvanın ləzzətini daddırmış; onların kamil insanlar olmasını təmin etmişdir. Düzgünlük və əxlaq yolu olan təsəvvüf eyni zamanda İslam kültür və mədəniyyətinin inkişaf etməsinə və yayılmasına çox böyük təsir göstərmişdir. Təssəvvüf düşüncəsini və təkkə ənənəsini sıradan çıxardaraq İslam tarixindən bəhrələnmək mümkün deyildir.

Təsəvvüfün insan təbiətində rolu böyükdür. İstər kasıbçılığın, istərdə də zəngiliyin əhatəsində olsun, təsəvvüfün dəvət etdiyi əxlaq və ürfan yolunun bütün insanlara bəxş etdiyi saysız-hesabsız nemətlər vardır. Çünki təsəvvüfün təməl qayəsi olan mənəvi tərbiyə, insanın varlığını tamalayaraq onun daxilindəki cövhəri üzə çıxardır. Bu mənəvi tərbiyədən uzaqlaşan insan həqiqət mərtəbəsini fəth edə bilməyərək bəşər mərtəbəsinin pillərində qalır.

Təsəvvüfün cazibəsi və cəzb etmə qüvvəsi, onun əsil təsvirindən və missiyasından qaynaqlanır. Çünki təsəvvüfün məqsədi insanın yaradılışının əsas mahiyyətinə uyğun bir həyat sürməsidir. İnsan zahirən maddi, daxilən isə mənəvi varlıqdır və bu səbəbdən də ağıl və ruh insanın əsasını təşkil edir. Ona görə də ağlı, əxlaqı və mənəvi keyfiyyətləri olmayan insan, ancaq bəşəriyyətin adi bir parçası ola bilər. Yəni heyvani xüsusiyyətlərdən xilas ola bilməyən, əsil varlığın aşağı pillələrində qalmış bir varlıq ola bilər.

Ağlını və ruhunu həvəs və istəklərinə qurban verən bir insan məxluqatın əşrəfi ola bilməz. O ancaq varlığın alçaq mərtəbələrində özünə yer tapa bilər. Halbuki insanın yer üzündəki məqsədi, heyvani xüsusiyyətlərdən xilas olaraq varlıq aləmində özünə aid olduğu məqama çatmaqdır.

Bu o deməkdir ki, təsəvüf insana mənəvi tərəfdən yaxınlaşır. Onun əxlaqi və mənəvi tərəflərini inkişaf etdirməyi özünə hədəf seçir. Onu bəşəriyyətdən insan məqamına, adi bir insan olmaqdan kamil insan mərtəbəsinə qaldırmağa çalışır. Təsəvvüf bu məsələlərdə insanın fitrətini nəzərə alır. Hər fərdin fərqli olduğunu bilir və hər bir nəfs, hər bir ruh ilə ayrı-ayrı maraqlanır.

Yenililklər
04.04.24
Kino Agentliyi gənc kinematoqrafçılara dəstək məqsədilə Alternativ Kino  Akademiyası təsis edib
15.03.24
Türk mədəni irsinin qorunması üçün vahid mexanizm formalaşdırılmalıdır
15.03.24
Gülnar Səma - Ulucay Akifin “Pul axtaranlar”ı
13.03.24
“Kinomuzu yaradanlar, Kinomuzu yaşadanlar” layihəsinə start verilir
13.03.24
Mehriban Ələkbərzadə: “Əsrə bərabər gün” tamaşası dünən, bu gün, sabah kontekstində yaşadığımız əsrə baxışdır
13.03.24

Azərbaycan London Beynəlxalq Kitab Sərgisində təmsil olunur

11.03.24
"Oskar" mükafatının qalibləri məlum olub
06.03.24

Dövlət sifarişi ilə “Kür - çaylar anası” sənədli filmi istehsalata buraxıldı

03.03.24
Asif Rüstəmli - Azərtac nə vaxt yaradılıb?
29.02.24
Abbasəli Xankişiyev - Dağlar kimi məğrur saxla başını
29.02.24
Əlirza Zihəq - Şuşa zəfəri
29.02.24
II Kitabqurdu Payız Oxu Marafonunun qalibləri mükafatlandırılıb
27.02.24
Azərbaycan Respublikası Kino Agentliyinin fəaliyyəti qənaətbəxşdir
23.02.24
Kənan Hacı - Korifeyin həyatını cəhənnəmə çevirən Dahi - Mahir Qarayevin "Sonuncu korifey" romanı üzərinə qeydlər
10.02.24
Öz nəğməmlə tək qalmışam indi mən - Höte
08.02.24
Gülnar Səmanın “Sözümüz sözdür-2” kitabı “GlobeEdit” nəşriyyatında çap olunub
01.02.24
Rus poeziyasının Gümüş dövrü - Seçmə şeirlər
01.02.24
Rəşad Səfər - Çığıranlar və çığırmayanlar
29.01.24
“İsveç nəsr antologiyası” ilk dəfə Azərbaycan dilində
29.01.24
Küyülü Nəccari Səid - Olumla ölüm arasında
29.01.24
Qulu Ağsəs haqqında kitab işıq üzü görüb
27.01.24
Natəvana "yaxılan" qara və qırmızı boyalar - Fərid Hüseyn yazır
25.01.24
Mahir N. Qarayev - Qara maskalı qatil
25.01.24
Tanınmış alim Paşa Kərimov vəfat edib
25.01.24
Fərid Hüseyn - Sözümüzü Allaha çatdırana vida
24.01.24
Vaqif Sultanlının “İnsan dənizi” romanı Təbrizdə yayınlandı
16.01.24
"Arşın mal alan" Ankara Dövlət Opera və Balet teatrında nümayiş olunub
16.01.24
Mahir N. Qarayev - Bir dəqiqəlik sükut, yaxud fikirli gördüyüm fikir adamı
16.01.24
Səfər Alışarlı - "Səs" romanı ustalıqla yazılmış əsərdir
16.01.24
Dünyaca məşhur roman Azərbaycan dilində - İlk dəfə
16.01.24
Səlim Babullaoğlu - Düma, Natəvan, xəncər, arxalıq və oyun
14.01.24
Ədəbiyyat İnstitutunda unudulmaz şair Nurəngiz Günə həsr olunmuş tədbir keçirilib
10.01.24
Bu boyda ömrü məhəbbətsiz necə yaşayasan? - Orxan Vəlinin Nahit xanıma məktubları haqqında - Fərid Hüseyn
10.01.24
Bolqarıstanda beynəlxalq festivalda ölkəmizi “Açar” bədii filmi təmsil edəcək
10.01.24
Tanınmış yazıçı, ədəbiyyatşünas Çingiz Hüseynov vəfat edib
10.01.24

"Dünya ədəbiyyatı" dərgisinin "Macarıstan" sayı və "Macar ədəbiyyatı" antologiyası nəşr olunub

26.12.23
Zərdüşt Əlizadə - Qəm-qüssə, kədər şairi
20.12.23
Fərid Hüseyn - Orxan Vəlinin Nahit xanıma məktubları haqqında
18.12.23
İki şair, iki şeir - Mahir N. Qarayev və Sesar Valyexo
18.12.23
Fərid Hüseyn  Bişkekdə Çingiz Aytmatova həsr olunan beynəlxalq forumda iştirak edib
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.