Nicat Qafuroglu - "O"
14.10.13
1984-də doğulanlar yaxşı bilir: biz kiril əlifbası öyrədilmiş son nəsilik. Hərfləri yazmağı yeni öyrənirdik. Dekabrda, "н" (n) hərfinə çatanda, sevinərək dəftərə-divara "НИЧАТ" yazmağa başlamışdım ki, Televizorda nəsə danışdılar və atam "Sizə əlifbanı yenidən öyrədəcəklər" dedi. Sabahı gün Sabir müəllim hərf öyrətmədi. Çünki, başqa müəllimlər sinifimizə gəlib, odun peçinin yanında onu söhbətə tutdular. Danışıqlarından yalnız bu yadımda qalıb: «təzə əlifba», «təzə hökumət», «latın, kiril»...
Sabir müəllimsə dayanmadan deyirdi: "gündə bir qanun çıxır, mən dəyişməyəcəm, siz özünüz bilərsiz.. mən dəyişməyəcəm, elə bunu öyrədəcəm".
Ertəsi gün, dərsimiz "O" hərfi idi. Sabir müəllim yazı lövhəsində 2 səliqəli "O, o"" yazmışdı. Biz də bu dairələri mümkün qədər səliqəli çəkirdik ki, ayağa qalxmalı olduq: ilk dəfə gördüyümüz bir kişi gəlmişdi. Və ilk dəfə gördük ki, kimsə bizim müəllimimizlə möhkəm danışır: "hələ heç kim tam keçməyib latın qrafikasına, amma o nə sözlərdi danışmısan, indi nə keçirsən?" Sabir müəllim əhvalını pozmadan ""o" hərfi" dedi. Kişi əvvəlcə lövhəyə, sonra dəftərlərimizə baxdı: - Yenidən keçəcəkən - Nəyi? - Hamısını, bax bu "o" hərfini də... - "O" hərfini də? - Hə, bu kiril əlifbasının "o" hərfidi - Siz bilirsiz latın qrafikasında "o" necə yazılır? - Təcili öyrən, öyrənmək istəmirsənsə çıx müəllimlikdən - Siz bilirsiz latın qrafikasında "o" necə yazılır? - Yoldaş müəllim, təkrar edirəm, öyrən, istəmirsənsə çıx müəllimlikdən Müəllimimiz dayanmadan təkrar edirdi: "siz bilirsiz latın qrafikasında "o" necə yazılır?" Sabir müəllim lövhədə əl şəkli çəkdi: Baş barmaq orta barmaqların arasından görünürdü. - Bax belə yazılır və cəhənnəm ol sinifdən, dərsə mane olma! Biz lövhədəki mürəkkəb əl şəklinıə və sadə "O" dairəsinə baxıb sevinirdik ki, müəllimimiz bizə belə çətin hərflər öyrətmir və O, pis kişini qovdu... Yaşasın O!
Sabir müəllim sözünün üstündə durdu, düz "З з" (Z)ya qədər. 1ci sinifimiz ağır keçdi: paralel siniflərdə oxuyanlar "təzə" hərflərlə bizə "yanğı-yanğı" verirdilər. Sinifimizin çöl divarına nəsə yazıb gülürdülər. Ikinci sinifdə bu sözü biz də oxuya bildik. Divara "EŞƏKİLLƏR" ("eşşəklər") yazılmışdı. Təzə hərfləri bizə Nüşabə adlı cavan müəllimə öyrətdi. "O" hərfinə çatanda müəlliməylə razılaşmadım. Əlimlə Sabir müəllimin lövhədə çəkdiyini göstərdim ki, "O" belə yazılır. O isə, qulağımı elə burdu ki, indiyə qədər sol qulağımda əyrilik var. Xeyli ağlamışdım.
Təzə hərflərlə kitablar olmadığından, Sabir müəllim dərslərini davam edirdi... Biz 2 əlifba bilirdik, bizə gülənlərsə kirili "O" hərfinə qədər... Bizdə kirilin O-dan sonrakı hərflərini toplayıb, onların divarına "Tупоjлар" yazdıq. O yazıqlar yazdığımıza uyğun vəziyyətə düşürdülər. təzə əlifbayla kitab çatmırdı. Heç çörək də çatmırdı. Qarabağda atışma, Aranda aclıq idi... Hamının gecə saat 4-dən oyanıb çörək növbəsinə getdiyi, əlifbanın, pulun, ərazinin hər gün dəyişdiyi vaxtlar idi... sinifimizə təzə "qaçqın" deyilən uşaqlar gəldi... "Rembo"nun dəbdə olduğu bir dönəmdə onların müharibə barədə danışdıqları çox maraqlı idi... Amma təzə dostlar heç bir əlifbada yaza bilmirdilər. Mərmilər dərs keçməyə imkan verməmişdi.
"Bakkuş" deyilən, yeni zərli türk şirniyyatlarının, Turbo" saqqızlarının "komissiyon dükan"larda satılan vaxtları da, yuxarı sinif şagirdlərinin "arapka" ayaqqabı və "banan" şalvar geyindiyi dövrü də birtəhər yola verib ağ günə çıxdıq, böyüdük. Yenicə özümüzə gəlib, "mokri şok"dan kostyum tikdirib geyinmişdik ki, bir axşam xəbərlərdə MİSİR adlı adam nazır oldu və oxumağa ehtiyac qalmadı. Nə o əlifbada, nə də "O"...
Avanqard.net
|