Dünyanın ən böyük yazıçısının qadını


10.09.13

İrlandiyalı yazıçı Ceyms Coys öz sevgisini ədəbiləşdirməyin yolunu tapdı. O, əsrin romanını  - 700 səhifəlik "Uliss"i romanını cəmi bir günün təsvirinə həsr elədi. Həmin tarix onun gələcək arvadı Nora Barnaklla tanış olduğu tarix idi — 16 iyun 1904-cü il.

Bəs, bu şərəfə nail olan Nora Barnakl kim idi? Kürənsaçlı, ucuz otellərin birində xidmətçi işləyən ağıllı, gözəl, komplekssiz, sərbəst və səmimi bir qız. Bu o qız idi ki, sosial statusları fərqli olsa da, Ceymsin ilk görüşünə gəlməkdən imtina edə bilmişdi. Amma ikinci, daha doğrusu, baş tutan ilk görüşdəycə Nora təşəbbüsü ələ almağı bacarmışdı. Sözün əsl mənasında... Belə ki, yazıçı beş il sonra ona Avropadan yazdığı məktubda açıq-aşkar bu məqama işarə edirdi: "Axı bunu sən elədi, həyasız qız, ilk olaraq sən özün hər şeyə getdin. O vaxt Rinqsenddə birinci sənə toxunan mən olmamışam. Sən özün əlini mənim şalvarıma saldın...".  

Nora ilə Ceyms küçədə tanış olmuşdular. Nora işdən öz kasıb yuvasına qayıdanda...  

Coysun 1909-1912-ci illərdə İrlandiyaya səfəri ərzində arvadına yazdığı hədsiz açıq-saçıq mətnlərin altqatında nə yatırdı? Bioqraflar bunu belə izah edirlər: səfərdə olarkən yazıçı münasibətdə olduğu küçə qadınlarının birindən pis xəstəliyə yoluxur, bundan sonra ər-arvad təhlükələrdən və xəyanətdən qorunmağa qərar verir, bir-birilərinə açıq-saçıq məktublar yazmaqla erotik hisslərini söndürürlər.

Coys yüngül həyat tərzi sürsə də, özü daim sadiq qadınını - Noranı qısqanırdı. "Uliss"in əsas  süjeti - arvadın ərə xəyanəti də bu xəstə təxəyyülün məhsulu idi: Noradan rədd cavabı alan Vinsent Kosqreyev - Ceymsin dostu onun adına şər atmışdı və demişdi ki, guya Coysla ilk görüşün səhərisi günü Nora onun ağuşuna atılıb.

"Uliss" də yazıçının bütün kompleksləri - inamsızlığı, dəlilik həddinə çatan qısqanclığı əskini tapıb. Əsərin qadın qəhrəmanı Molli üçün ətrafında olan kişilər eyni dərəcədə maraqlıdırlar, sanki o, hamı ilə cinsi münasibətə girməyə hazırdır.

Halbuki Nora həmişə əri barədə belə deyirdi: "Bilmirəm, ərim dahidir, ya yox, amma mən bir şeydən əminəm: düynada onun kimisi yoxdur".

Bununla yanaşı, yazıçı ilə ailə həyatı asan deyildi. Nora ona yad olan ölkələrdə yaşamağa məcbur olurdu, yerli dilləri bilmirdi, daim borc verənlərdən qaçmaq lazım gəlirdi; bundan başqa, Coys ailə institutunu qəbul etmədiyindən, onlar uzun müddət rəsmi nikaha daxil olmamışdılar — onların evliliyi yalnız 30-cu illərin əvvəllərində qeydə alındı. Bu zaman artıq onların övladları böyümüşdü.

Nora ədəbiyyatla maraqlanmırdı, ərinin bir əsərini də oxumamışdı, amma o, Coysu insan kimi sevirdi: onun qayğısına qalır, yazıçını zəhlətökən qonaqlardan qoruyur, əziyyətli göz əməliyyatlarından sonra ona qulluq edirdi.

Coys arvadına yazdığı məktubların birində (3 dekabr 1909-cu il) qeyd edir: "Mən sənə elə şeylər yazmışam və demişəm ki, qürurum onları başqa bir qadına söyləməyə heç vaxt imkan verməzdi". Bunlar söz xətrinə yazılmamışdı, ərlə arvadı bir-birinə bağlayan tellər möhkəm idi: onlar bir-birilərini hüceyrələrinədək duyurdular, cütlük təbii utancaqlıq hissini asanlıqla aralarından qaldıra bilmişdi.

Coys dünyasını dəyişəndə Nora onun son xahişini yerinə yetirdi: katolik keşişinin mərasimdə iştirakına əngəl oldu. Qadın qəbiristanlığın zooparkla yanaşı olmasına sevinirdi: "O, şirləri çox sevirdi axı, şirlərin nəriltisini eşitmək ona xoş olacaq".

Nora ərindən sonra on il tək yaşadı, onu nə dünyada, nə də ədəbiyyatda baş verənlər maraqlandırmırdı. O özünə belə bəraət qazandırırdı: "Dünyanın ən böyük yazıçısının qadını olanda məgər belə xırda şeylərə fikir verirsən?". /ann.az, Rəbiqə/

Yenililklər
04.04.24
Kino Agentliyi gənc kinematoqrafçılara dəstək məqsədilə Alternativ Kino  Akademiyası təsis edib
15.03.24
Türk mədəni irsinin qorunması üçün vahid mexanizm formalaşdırılmalıdır
15.03.24
Gülnar Səma - Ulucay Akifin “Pul axtaranlar”ı
13.03.24
“Kinomuzu yaradanlar, Kinomuzu yaşadanlar” layihəsinə start verilir
13.03.24
Mehriban Ələkbərzadə: “Əsrə bərabər gün” tamaşası dünən, bu gün, sabah kontekstində yaşadığımız əsrə baxışdır
13.03.24

Azərbaycan London Beynəlxalq Kitab Sərgisində təmsil olunur

11.03.24
"Oskar" mükafatının qalibləri məlum olub
06.03.24

Dövlət sifarişi ilə “Kür - çaylar anası” sənədli filmi istehsalata buraxıldı

03.03.24
Asif Rüstəmli - Azərtac nə vaxt yaradılıb?
29.02.24
Abbasəli Xankişiyev - Dağlar kimi məğrur saxla başını
29.02.24
Əlirza Zihəq - Şuşa zəfəri
29.02.24
II Kitabqurdu Payız Oxu Marafonunun qalibləri mükafatlandırılıb
27.02.24
Azərbaycan Respublikası Kino Agentliyinin fəaliyyəti qənaətbəxşdir
23.02.24
Kənan Hacı - Korifeyin həyatını cəhənnəmə çevirən Dahi - Mahir Qarayevin "Sonuncu korifey" romanı üzərinə qeydlər
10.02.24
Öz nəğməmlə tək qalmışam indi mən - Höte
08.02.24
Gülnar Səmanın “Sözümüz sözdür-2” kitabı “GlobeEdit” nəşriyyatında çap olunub
01.02.24
Rus poeziyasının Gümüş dövrü - Seçmə şeirlər
01.02.24
Rəşad Səfər - Çığıranlar və çığırmayanlar
29.01.24
“İsveç nəsr antologiyası” ilk dəfə Azərbaycan dilində
29.01.24
Küyülü Nəccari Səid - Olumla ölüm arasında
29.01.24
Qulu Ağsəs haqqında kitab işıq üzü görüb
27.01.24
Natəvana "yaxılan" qara və qırmızı boyalar - Fərid Hüseyn yazır
25.01.24
Mahir N. Qarayev - Qara maskalı qatil
25.01.24
Tanınmış alim Paşa Kərimov vəfat edib
25.01.24
Fərid Hüseyn - Sözümüzü Allaha çatdırana vida
24.01.24
Vaqif Sultanlının “İnsan dənizi” romanı Təbrizdə yayınlandı
16.01.24
"Arşın mal alan" Ankara Dövlət Opera və Balet teatrında nümayiş olunub
16.01.24
Mahir N. Qarayev - Bir dəqiqəlik sükut, yaxud fikirli gördüyüm fikir adamı
16.01.24
Səfər Alışarlı - "Səs" romanı ustalıqla yazılmış əsərdir
16.01.24
Dünyaca məşhur roman Azərbaycan dilində - İlk dəfə
16.01.24
Səlim Babullaoğlu - Düma, Natəvan, xəncər, arxalıq və oyun
14.01.24
Ədəbiyyat İnstitutunda unudulmaz şair Nurəngiz Günə həsr olunmuş tədbir keçirilib
10.01.24
Bu boyda ömrü məhəbbətsiz necə yaşayasan? - Orxan Vəlinin Nahit xanıma məktubları haqqında - Fərid Hüseyn
10.01.24
Bolqarıstanda beynəlxalq festivalda ölkəmizi “Açar” bədii filmi təmsil edəcək
10.01.24
Tanınmış yazıçı, ədəbiyyatşünas Çingiz Hüseynov vəfat edib
10.01.24

"Dünya ədəbiyyatı" dərgisinin "Macarıstan" sayı və "Macar ədəbiyyatı" antologiyası nəşr olunub

26.12.23
Zərdüşt Əlizadə - Qəm-qüssə, kədər şairi
20.12.23
Fərid Hüseyn - Orxan Vəlinin Nahit xanıma məktubları haqqında
18.12.23
İki şair, iki şeir - Mahir N. Qarayev və Sesar Valyexo
18.12.23
Fərid Hüseyn  Bişkekdə Çingiz Aytmatova həsr olunan beynəlxalq forumda iştirak edib
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.