Azad Qaradərəli - Bu gün Xocalının  işğasl günü deyil!
05.09.13

MƏNİM  XOCALI  BACIM


1992-ci ilin Xocalı hadisələri baş verən günlər idi. Ayın neçəsi olduğunu dəqiq xatırlaya bilmirəm. Bir onu bilirəm ki, qan məni  tutmuşdu  o günlər. Nə məktəbdə əməlli dərs keçə, nə bir yerdə rahat diz qatlayıb otura bilirdim, nə də gizildəyən əlimə qələm ala bilirdim. Köhnə makinam da neçə gündü üstü ötrülü qalmışdı, elə bil ona da yaxın düşməyə qorxurdum. Tərs kimi Bakıdan bir il olar alıb gətirdiyim televizorumuzun da nəyisə xarab olmuşdu və adına “5 manatlıq radio”  dediyimiz radiodan və abunə olduğum qəzetlərdən  başqa dünyayla əlaqəm yox kimiydi. Respublikanın qurtaracağında – Zəngilanda, bu rayonun da ən ucqar kəndi doğma Qaradərədə məlumatsızlıqdan az qalırdı bağrım çatlasın. Belə bir vaxtda  bir dili qurumuş qəfil xəbər gətirdi ki, Xocalıda adamları qırıblar! Tez qonşu Hüseyaqulu dayıgilə  qaçdım və xahiş etdim ki, televizoru açsınlar. Bir qədər sonra xəbərlər başladı (səhv eləmirəmsə 215 KL studiyasıydı) və mərhum Çingiz Mustafayevin Seyidağa Mövsümlüylə birgə lentə aldıqları o məşum kadrları göstərməyə başladılar. Dedim axı, qan tutmuşdu məni. Dalımca gəlib divara söykənən və Çingizə “qoşulub” ağlayan anamın da səsini eşitmirdim elə bil.
       Papağı yerə düşmüş, söykənmək istədiyi əl ağacı yanında qalan qoca ( o bizim hamımız üçün  ümumiləşmiş ata obrazıydı - neçə illər  keçəcək,  radioda birgə işlədiyim Ələmdar Quluzadənin atası olduğunu  biləcəyəm), üstü  açılmış vəziyyətdə oldürülmüş körpə qız ( o zamanki bütün Azərbaycan qızlarının ümumiləşmiş obrazı kimi qalıb yadımda, sənin, mənim, hamımızın bacısı – Xocalı bacımız...), qoca ərinin yanında köhnə odeyalına bürünərək  şəhid olmuş ayağı qaloşlu qadın... (Bu da bizim anamız idi, hamımızın anamız) Gözlərimi ekranı basmış qan  bürüyürdü və bir də gördüm ki, hönkür-hönkür ağlayıram. (Rəhmətlik anam sonralar deyirdi ki, nə yaxşı ağladın, bala, sənə baxmağa qorxurdum, dedim bu saat ürəyin partıayacaq, ağladın, qanın açıldı)
      Sonra Şuşa işğal olunacaq, ağlamayacam, sonra o biri rayonlar əlimizdən gedəcək, yenə ağlamayacam, hətta bu işğal mənim Zəngilanımla qapanacaq, yenə ağlamayacam... Mən ağlamaq payımı Xocalıyla başa vurmuşdum...
     Xocalı günlərində eşitdim ki, Xocalı faciəsini kamerasının yaddaşına köçürdən Seyidağa Mövsümov vəfat edib. Üstündən bir neçə saat keçməmiş xoş xəbər gəldi ki, Seyidağa cağ-salamatdır.   Talehin ironiyasına baxırsınızmı?
     Əslində  bu sətirləri mənə yazdıran da o yalan olası xəbəri eşitməyim oldu.
    Uzun illər bədənində  qəlpələr (amma ən böyük qəlpə Xocalı qəlpəsiydi) Az.TV-nin divarları arasında məlul-müşkül dolanan bu iri cüssəli adam doğrudan da, gəzərgi ruh idi. Bir-iki dəfə yaxınlaşıb söhbət etmək istəmişdim.  Az danışan adam olduğunu demişdilər – buna görə həmişə öz aləmində olan bu kişini narahat etmək istəməmişdim. 
      Çox yaşayın, Seyidağa bəy! Bəlkə bir gün bir ədalət mühakiməsinə şahidlik edısi oldunuz.
      S.A. (Söz ardı)
      Xocalı deyəndə yadıma qız, qadın düşür. Heç kişi cildində görə bilmirəm Xocalını. Qardaşların pis günündə bacılar “Bacın ölsün, ay qardaş” deyib nalə çəkərlər. Mənim də elə bir nalə təpmək keçdi könlümdən: “Qardaşın ölsün, ay bacı!”

Avanqard.net

Yenililklər
04.04.24
Kino Agentliyi gənc kinematoqrafçılara dəstək məqsədilə Alternativ Kino  Akademiyası təsis edib
15.03.24
Türk mədəni irsinin qorunması üçün vahid mexanizm formalaşdırılmalıdır
15.03.24
Gülnar Səma - Ulucay Akifin “Pul axtaranlar”ı
13.03.24
“Kinomuzu yaradanlar, Kinomuzu yaşadanlar” layihəsinə start verilir
13.03.24
Mehriban Ələkbərzadə: “Əsrə bərabər gün” tamaşası dünən, bu gün, sabah kontekstində yaşadığımız əsrə baxışdır
13.03.24

Azərbaycan London Beynəlxalq Kitab Sərgisində təmsil olunur

11.03.24
"Oskar" mükafatının qalibləri məlum olub
06.03.24

Dövlət sifarişi ilə “Kür - çaylar anası” sənədli filmi istehsalata buraxıldı

03.03.24
Asif Rüstəmli - Azərtac nə vaxt yaradılıb?
29.02.24
Abbasəli Xankişiyev - Dağlar kimi məğrur saxla başını
29.02.24
Əlirza Zihəq - Şuşa zəfəri
29.02.24
II Kitabqurdu Payız Oxu Marafonunun qalibləri mükafatlandırılıb
27.02.24
Azərbaycan Respublikası Kino Agentliyinin fəaliyyəti qənaətbəxşdir
23.02.24
Kənan Hacı - Korifeyin həyatını cəhənnəmə çevirən Dahi - Mahir Qarayevin "Sonuncu korifey" romanı üzərinə qeydlər
10.02.24
Öz nəğməmlə tək qalmışam indi mən - Höte
08.02.24
Gülnar Səmanın “Sözümüz sözdür-2” kitabı “GlobeEdit” nəşriyyatında çap olunub
01.02.24
Rus poeziyasının Gümüş dövrü - Seçmə şeirlər
01.02.24
Rəşad Səfər - Çığıranlar və çığırmayanlar
29.01.24
“İsveç nəsr antologiyası” ilk dəfə Azərbaycan dilində
29.01.24
Küyülü Nəccari Səid - Olumla ölüm arasında
29.01.24
Qulu Ağsəs haqqında kitab işıq üzü görüb
27.01.24
Natəvana "yaxılan" qara və qırmızı boyalar - Fərid Hüseyn yazır
25.01.24
Mahir N. Qarayev - Qara maskalı qatil
25.01.24
Tanınmış alim Paşa Kərimov vəfat edib
25.01.24
Fərid Hüseyn - Sözümüzü Allaha çatdırana vida
24.01.24
Vaqif Sultanlının “İnsan dənizi” romanı Təbrizdə yayınlandı
16.01.24
"Arşın mal alan" Ankara Dövlət Opera və Balet teatrında nümayiş olunub
16.01.24
Mahir N. Qarayev - Bir dəqiqəlik sükut, yaxud fikirli gördüyüm fikir adamı
16.01.24
Səfər Alışarlı - "Səs" romanı ustalıqla yazılmış əsərdir
16.01.24
Dünyaca məşhur roman Azərbaycan dilində - İlk dəfə
16.01.24
Səlim Babullaoğlu - Düma, Natəvan, xəncər, arxalıq və oyun
14.01.24
Ədəbiyyat İnstitutunda unudulmaz şair Nurəngiz Günə həsr olunmuş tədbir keçirilib
10.01.24
Bu boyda ömrü məhəbbətsiz necə yaşayasan? - Orxan Vəlinin Nahit xanıma məktubları haqqında - Fərid Hüseyn
10.01.24
Bolqarıstanda beynəlxalq festivalda ölkəmizi “Açar” bədii filmi təmsil edəcək
10.01.24
Tanınmış yazıçı, ədəbiyyatşünas Çingiz Hüseynov vəfat edib
10.01.24

"Dünya ədəbiyyatı" dərgisinin "Macarıstan" sayı və "Macar ədəbiyyatı" antologiyası nəşr olunub

26.12.23
Zərdüşt Əlizadə - Qəm-qüssə, kədər şairi
20.12.23
Fərid Hüseyn - Orxan Vəlinin Nahit xanıma məktubları haqqında
18.12.23
İki şair, iki şeir - Mahir N. Qarayev və Sesar Valyexo
18.12.23
Fərid Hüseyn  Bişkekdə Çingiz Aytmatova həsr olunan beynəlxalq forumda iştirak edib
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.