Mərahim Nəsib - Təsəvvüf insanlığa nə vəd edir?
25.09.18

Hər zaman olduğu kimi  təsəvvüf bu gün də İslamın yayılmasında ən əhəmiyyətli rolu oymağa davam edir. Yaxşı, təsəvvüfə olan bu maraq necə qaynaqlanır, haradan meydana gəlir? İnsanlar nə üçün bu mənəviyyat yoluna doğru dayanmadan addım atırlar? Təsəvvüf insanların həyatında necə bir mühim vəzifə daşıyır? Bu gün həyatımıza nə qata bilir?
Daha da sadə bir şəkildə desək, təsəvvüfün hər cür rifah və maddi imkana sahib olan modern insana təqdim edə biləcəyi nə ola bilər?

İslam dininin ən gözəl və incə ifadəsi olan təsəvvüf, əsrlər boyu insanlığa imanın, ixlasın və təqvanın ləzzətini daddırmış; onların kamil insanlar olmasını təmin etmişdir. Düzgünlük və əxlaq yolu olan təsəvvüf eyni zamanda İslam kültür və mədəniyyətinin inkişaf etməsinə və yayılmasına çox böyük təsir göstərmişdir. Təssəvvüf düşüncəsini və təkkə ənənəsini sıradan çıxardaraq İslam tarixindən bəhrələnmək mümkün deyildir.

Təsəvvüfün insan təbiətində rolu böyükdür. İstər kasıbçılığın, istərdə də zəngiliyin əhatəsində olsun, təsəvvüfün dəvət etdiyi əxlaq və ürfan yolunun bütün insanlara bəxş etdiyi saysız-hesabsız nemətlər vardır. Çünki təsəvvüfün təməl qayəsi olan mənəvi tərbiyə, insanın varlığını tamalayaraq onun daxilindəki cövhəri üzə çıxardır. Bu mənəvi tərbiyədən uzaqlaşan insan həqiqət mərtəbəsini fəth edə bilməyərək bəşər mərtəbəsinin pillərində qalır.

Təsəvvüfün cazibəsi və cəzb etmə qüvvəsi, onun əsil təsvirindən və missiyasından qaynaqlanır. Çünki təsəvvüfün məqsədi insanın yaradılışının əsas mahiyyətinə uyğun bir həyat sürməsidir. İnsan zahirən maddi, daxilən isə mənəvi varlıqdır və bu səbəbdən də ağıl və ruh insanın əsasını təşkil edir. Ona görə də ağlı, əxlaqı və mənəvi keyfiyyətləri olmayan insan, ancaq bəşəriyyətin adi bir parçası ola bilər. Yəni heyvani xüsusiyyətlərdən xilas ola bilməyən, əsil varlığın aşağı pillələrində qalmış bir varlıq ola bilər.

Ağlını və ruhunu həvəs və istəklərinə qurban verən bir insan məxluqatın əşrəfi ola bilməz. O ancaq varlığın alçaq mərtəbələrində özünə yer tapa bilər. Halbuki insanın yer üzündəki məqsədi, heyvani xüsusiyyətlərdən xilas olaraq varlıq aləmində özünə aid olduğu məqama çatmaqdır.

Bu o deməkdir ki, təsəvüf insana mənəvi tərəfdən yaxınlaşır. Onun əxlaqi və mənəvi tərəflərini inkişaf etdirməyi özünə hədəf seçir. Onu bəşəriyyətdən insan məqamına, adi bir insan olmaqdan kamil insan mərtəbəsinə qaldırmağa çalışır. Təsəvvüf bu məsələlərdə insanın fitrətini nəzərə alır. Hər fərdin fərqli olduğunu bilir və hər bir nəfs, hər bir ruh ilə ayrı-ayrı maraqlanır.

Yenililklər
20.05.24
“Linqvistik nəzəriyyənin əsasları” kitabı nəşr olunub
20.05.24
Hüseyn Arifin anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə “Arxada qalan illər” adlı kitab nəşr edilib
20.05.24
Fransada azərbaycanlı rəssamın fərdi sərgisi keçirilib
15.05.24
Ülvi Babasoyun “Ədəbiyyatda postmodernizm: oyun estetikası” kitabı təqdim olunub
09.05.24
Həcər Atakişiyeva - Məhəmməd Füzulinin poeziyasının dili və üslubi xüsusiyyətləri
06.05.24
Həmid Herisçi: Öz adıma ədəbiyyat müharibəmi bitirdim
06.05.24
Kino Agentliyi “Qızılalma” Festivalında mükafata layiq görüldü
06.05.24
Kino ictimaiyyəti narahatdır: 38 nömrəli qərar ləğv olunacaqmı?
04.05.24
Cahid Camal “Xalq Əmanəti” layihəsinin 24-cü nəşrində
03.05.24
Gülnar Səma - Ramil Mərzilinin “Qadağan olunmuş şeirlər”i
03.05.24
Asif Rüstəmlinin “Cümhuriyyət məfkürəsi” kitabı çap olunub
03.05.24
Azad Qaradərəli - Şəhid toyu
02.05.24
ARKA-nın Apellyasiya Komissiyası müraciətlərlə bağlı qərar verdi
02.05.24
“Əlyazma abidələri: ənənə və müasirlik” kitabı çapdan çıxıb
02.05.24
Məşhur yazıçı Pol Oster vəfat edib
02.05.24
Azərbaycanlı alimin beynəlxalq konqresdə məruzəsi dinlənilib
02.05.24
Türkiyənin bütün bölgələrində Azərbaycan Mədəniyyət Günləri keçiriləcək.

01.05.24
Orhan Aras - Bedirhan Ahmedov: Yorulmaz Bir Bilim Adamı...
01.05.24
Cavanşir Yusifli - Gənc şairlərə məktub - Sözün ayağı dəyməyən yerlər
01.05.24
Türkiyədə Məhəmməd Füzuliyə həsr olunan beynəlxalq konfrans keçiriləcək
01.05.24
Nar ağacı - Kənan Hacının yeni hekayəsi
30.04.24
Ömür gəlib keçər, qalan əməldir
29.04.24
Qulu Ağsəs - 55
29.04.24
 Yazıçı Eyvaz Zeynalovun “Nadir şah” romanı nəşr olunub
26.04.24
Mahir N. Qarayev - Mənə o dünyanı göstər, İlahi
25.04.24
Bakıda Çingiz Aytmatovun abidəsinin açılış mərasimi
25.04.24
Abbasqulu ağa Bakıxanovun “Riyazül-qüds” əsəri nəşr olunub
25.04.24
Mədəniyyət Nazirliyi “Nəşrlərin satın alınması müsabiqəsi”ni elan edir
24.04.24
Azərbaycanlı rejissorun ekran əsəri Kann Film Festivalının qısametrajlı filmlər müsabiqəsinə seçilib
24.04.24
IV Kitabqurdu Müəllimlərin Oxu Marafonu elan edilir
24.04.24
Nazir: Bakıdakı Qırğız Mədəniyyəti Günləri mədəni əlaqələrdə yeni səhifə açacaq
24.04.24
TRT-Avazın Baş koordinatoru: AzTV ilə birgə çoxlu layihələr reallaşdırırıq - MÜSAHİBƏ
24.04.24
İntiqam Yaşarın yeni şeirlər kitabı çap olunub
24.04.24
Həmid Herisçinin yeni kitabı çap olundu
24.04.24
Saday Budaqlı: Yazan adam gərək sözü hiss eləsin
24.04.24
Bakıda Qırğız kino günlərinin açılışı olub
15.04.24
Qulu Ağsəsin yeni kitabı çap olunub
04.04.24
Kino Agentliyi gənc kinematoqrafçılara dəstək məqsədilə Alternativ Kino  Akademiyası təsis edib
15.03.24
Türk mədəni irsinin qorunması üçün vahid mexanizm formalaşdırılmalıdır
15.03.24
Gülnar Səma - Ulucay Akifin “Pul axtaranlar”ı
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.