Azərbaycan televiziyası kifayət qədər şanlı tarixi yol keçmişdir. Ölkəmizdə televiziyanın yarandığı 1956-cı ildən başlayaraq, bu sahə daim inkişaf olmuşdur. Rəqabətsiz şəraitdə, yalnız bir telekanalın mövcud olmasına baxmayaraq, sovet dövründə də milli televiziyamız təkmilləşmə, inkişaf mərhələlərini adlamışdır. Bu inkişaf həm texnoloji, həm də bədii aspektdə özünü göstərmişdir.

Danılmaz həqiqətdir ki, milli televiziyamız sovet dövründə xalqımızın milli adət-ənənələrinin, dilimizin qorunub saxlanmasında mühüm rol oynamışdır. Müstəqillik illərində isə televiziya sahəsi yeni çalarlar kəsb etməyə başlamış, ölkəmizdə mülkiyyətinə görə fərqlənən yeni-yeni telekanallar ortaya çıxmışdır. Dövlət televiziyası ilə yanaşı, özəl və ictimai televiziya yayımı təşəkkül tapmış və hazırda inkişaf etməkdədir. Bu gün ölkəmizdə xeyli sayda telekanal fəaliyyət göstərir. Televiziya yayımının yeni üsulları, növləri ortaya çıxır. Bütün bunların çərçivəsində, ölkədə televiziya sisteminin inkişafında əsas tendensiyaları müəyyənləşdirmək üçün, inkişafın ilkin mərhələsindən hazırkı dövrədək olan zaman kəsiyini əsaslı şəkildə tədqiq etmək, təhlillər aparmaq, mərhələləri müəyyənləşdirmək, bu mərhələlərdə əsas inkişaf xüsusiyyətlərini öyrənmək olduqca vacib məsələdir. Bu, ölkəmizdə teleradio yayımının inkişafının tarixini, keçdiyi yolu və hazırda olduğu mövqeyi müəyyənləşdirməyə imkan verir. Əlbəttə ki, bu istiqamətdə yazılan əsərlər, aparılan təhlillər daim diqqət mərkəzindədir. Məlumdur ki, müxtəlif vaxtlarda tədqiqatçılar tərəfindən müəyyən araşdırmalar aparılmış və sanballı əsərlər ortaya qoyulmuşdur. Lakin problemə müxtəlif aspektlərdən yanaşmalar, ümumilikdə, ölkəmizdə televiziya yayımının elmi-nəzəri cəhətdən öyrənilməsinə, təhlilinə yeni töhfə vermiş olur.

Bu mənada, tədqiqatçı alim Billurə Aslanovanın bir müddət öncə çapdan çıxmış "Azərbaycanda televiziya yayımının inkişaf mərhələləri” kitabı tam yerinə düşmüşdür. Kitabla tanışlıq onu deməyə əsas verir ki, müəllif burada Azərbaycanda televiziya və radio yayımının ilk illərindən müasir dövrədək bütün mərhələlərini təhlil və tədqiq etmiş, milli televiziya sistemində müxtəlif dövrlərdə baş vermiş həm bədii, həm də texnoloji yeniliklər barədə ətraflı araşdırmalar aparmışdır. Əsərdə milli televiziyanın sovet mərhələsinə müasir baxış, müqayisəli təhlil, həmçinin müstəqillik dövründə milli televiziya məkanında baş verən inkişaf meyilləri, ümumilikdə Azərbaycan KİV sistemində televiziyanın mövqeyi və s. məsələlər öz əksini tapmışdır.

Kitabla tanışlıq göstərir ki, tədqiqatçı, bu vaxtadək milli televiziyamızla bağlı yazılmış müxtəlif ədəbiyyatlarla, mövqelərlə, tədqiqat işləri ilə yaxından tanışdır. Yeri gəldikcə onların təhlilini aparmışdır. Tədqiqatçı yazmış olduğu əsərdə vaxtaşırı olaraq digər  tədqiqatçıların araşdırmalarına da istinad edir. Maraqlı bir məqam isə tədqiqatçının araşdırmanın gedişində mətbuatdan da kifayət qədər faydalanması ilə bağlıdır. Müəllif çox geniş mənbə bazasından yararlanaraq, arxiv sənədləri, elmi ədəbiyyat və daha öncə aparılan araşdırmalarla yanaşı, təxminən yarım əsrin mətbuatını da incələmişdir. Dövrünün aynası olan mətbuat isə tamaşaçı məktubları, ilk tənqidi yazılar, bu gün adları belə xatırlanmayan verilişlər haqda məlumatlar, ən önəmlisi də, o illərin yeganə telekanalının rəhbərindən illik hesabatları – televiziyanın texniki və yaradıcı inkişafının göstəricilərini özündə daşıyır. Həqiqətən, ötən illərin televiziyasının izləri video arxivlərdən daha çox mətbuatda qorunub.
 
Billurə Aslanovanın sözügedən kitabı milli televiziyamızın tarixi, inkişaf mərhələləri, müasir durumu ilə bağlı qiymətli bir əsərdir. Hesab edirəm ki, ölkəmizdə teleradio yayımının həm tədqiqi, həm də tədrisi ilə bağlı sanballı bir tədqiqat işidir. Müəllifə uğurlar arzulayıram!
 
Təvəkkül Dadaşov
MTRŞ-nin Ekspertiza, proqramlaşdırma və analitik şöbəsinin müdiri,
siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru
/kaspi.az/